Zadbaj o odpowiednie przyprawy w diecie!

Przyprawy łączą przyjemne z pożytecznym. Nie tylko nadają potrawom wyjątkowy smak i aromat, mają też często działanie lecznicze. Kucharze wykorzystują ich walory smakowe, dietetycy pozytywny wpływ na procesy trawienia. Przyprawy czynią potrawy lżej strawnymi i przyspieszają tempo przemiany materii, pomagają więc w utrzymaniu szczupłej sylwetki.

Zadbaj o odpowiednie przyprawy w diecie!
Źródło zdjęć: © Thinkstockphotos
1

Przyprawy łączą przyjemne z pożytecznym. Nie tylko nadają potrawom wyjątkowy smak i aromat, mają też często działanie lecznicze. Kucharze wykorzystują ich walory smakowe, dietetycy pozytywny wpływ na procesy trawienia. Przyprawy czynią potrawy lżej strawnymi i przyspieszają tempo przemiany materii, pomagają więc w utrzymaniu szczupłej sylwetki. Dodawajmy je za każdym razem do zup, sałatek, surówek i mięs.

Bogactwo kolorów i właściwości smakowo-zapachowych przypraw sprawia, że pobudzają łaknienie i zwiększają wydzielanie soków żołądkowych. Nadają potrawom pożądany smak, zapach i wygląd. Dzięki ich umiejętnemu użyciu można znacznie zmniejszyć ilość używanej w kuchni soli, która cały czas jest spożywana przez Polaków w za dużych ilościach. Sól jest głównym źródłem sodu, który przyjmowany w za dużych ilościach powoduje zatrzymywanie wody w organizmie i podnosi ciśnienie krwi. Badania wskazują, że wyższe spożycie soli wiąże się z większym ryzykiem udaru mózgu i wpływa niekorzystnie na stan układu krążenia. Najbardziej wartościowe są przyprawy ziołowe, działają profilaktycznie i leczniczo, dlatego mogą mieć duże zastosowanie w dietetyce.

Przyprawy i ich działanie

Przyprawy korzenne

Anyż – używany do napojów i pieczywa, przynosi ulgę we wzdęciach, łagodzi kolkę jelitową, dodany do potraw pobudza czynność jelit, reguluje funkcje gruczołów trawiennych.

Cynamon - dodawany najczęściej do deserów, ciast i innych słodkich potraw, stosowany jest w niestrawnościach, wzdęciach i biegunce.

Imbir – ułatwia trawienie, łagodzi wzdęcia, jak również chroni przed zakażeniem układu pokarmowego. Stosowany jest do wielu potraw i napoi zarówno na słodko i słono.

Kardamon – łagodzi niestrawność i hamuje wymioty. Najczęściej używany jest do potraw z ryżu, ciast i napojów (np. kawy).

Pieprz czarny– ułatwia trawienie, sprzyja wydzielaniu soków trawiennych, przyspiesza przemianę materii, łagodzi wzdęcia, zapobiega zaparciom.

Ziele angielskie – pomaga w trawieniu. Herbatka z ziela angielskiego łagodzi zaburzenia żołądkowe i hamujące biegunki.

Przyprawy ziołowe

Bazylia – zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, przyspiesza delikatnie pracę jelit, dzięki czemu ma działanie wiatropędne, zapobiega wzdęciom. Bazylia ma ostry korzenny smak i aromat i jest znakomitą przyprawą do sałatek (szczególnie dobrze komponuje się z pomidorem), zup i potraw mięsnych.

Cząber – pobudza wydzielanie soku żołądkowego, wzmaga trawienie. Jest ziołem wiatropędnym, zapobiega wzdęciom, reguluje perystaltykę jelit. Stosowany do zup, sosów i potraw mięsnych.

Estragon– dobrze działa na przewód pokarmowy. Stosuje się go we wzdęciach, braku łaknienia, a także jako środek pobudzający wydzielanie żółci przez wątrobę. W kuchni używany do różnego rodzaju sałat, potraw jarzynowych, a także mięsnych.

Jałowiec – w medycynie używany w niewydolności wątroby i zastoju dróg żółciowych, przez kucharzy do zup, mięs, wędlin, kiszonek i marynat.

Kminek – ma zastosowanie w zaburzeniach trawienia, wzdęciach, bólach brzucha i nieregularnych wypróżnieniach. Reguluje procesy fermentacyjne w jelitach, działa przeciwskurczowo. Dodawany do pieczywa, słonych ciast, sałatek, zup, potraw mięsnych. Dobrze dodawać go zawsze do kapusty.

Kolendra – pozytywnie działa w przypadku wzdęć, kolce jelitowej i braku łaknienia, pobudza czynności wydzielnicze gruczołów trawiennych, a w kulinariach ma szerokie zastosowanie.

Lubczyk – pobudza wydzielanie soku żołądkowego, zmniejsza napięcie mięśni gładkich jelit i przeciwdziała wzdęciom. Działa także moczopędnie. Służy do przyprawiania zup, zwłaszcza rosołu, sałatek, potraw z mięsa i ryb.

Majeranek – stosowany w nieżytach żołądka i jelit, ma działanie wiatropędne. Ułatwia trawienie, pobudza wydzielanie żółci, przyspiesza przemianę materii. Przyprawia się nim wiele potraw, najczęściej mięsa. Doskonały również do dań z nasion roślin strączkowych i grzybów.

Melisa – korzystnie wpływa na pracę żołądka i jelit, dobrze działa napicie się wyciągu z melisy po zbyt obfitym posiłku.

Mięta – wyciągi z mięty wzmagają czynność wydzielniczą żołądka, wątroby, ułatwiają trawienie, zmniejszają napięcie mięśni gładkich jelit i dróg żółciowych, działają wiatropędnie. Mięta wchodzi w skład napoi orzeźwiających i herbat ziołowych, stosuję się ją również do sałatek, twarożku, mięs i sosów.

Oregano – pomaga w kłopotach żołądkowych, a także działa przeciwskurczowo, moczopędnie oraz potrafi łagodzić wzdęcia. W kuchni oregano służy do przyprawiania warzyw, serów i ryb. Bez niego ani pizza ani spaghetti nie będą miały charakterystycznego smaku.

Warzywa przyprawowe

Chili – zawarta w niej kapsaicyna reguluje i poprawia trawienie, poprzez zwiększenie wydzielania soków żołądkowych. Należy jednak uważać by nie spożywać ostrej papryki w zbyt dużych ilościach, gdyż może za bardzo podrażniać przewód pokarmowy.

Koper– zmniejsza napięcie mięsni gładkich jelit i przewodów żółciowych. Ma działanie wiatropędne, łagodzi wzdęcia i pobudza wydzielanie soków trawiennych. Koperek najczęściej dodaje się do sałatek, surówek, ziemniaków, twarożku, zup, sosów i kiszonek.

Pietruszka – stosowana w niestrawnościach i wzdęciach, ma szerokie zastosowanie w kuchni, podobnie jak koper.

Jak używać przyprawy?

Dobranie odpowiedniego rodzaju i ilości przyprawy jest sztuką. Ich zastosowanie nie może niwelować naturalnych smaków potrawy. Najlepszy smak można wydobyć z ziół świeżych, wyhodowanych w naszych warunkach klimatycznych. Takie mają też najlepsze właściwości. Potrawy ciężko strawne należy przyprawiać intensywniej w celu poprawienia stopnia ich strawności (by zapobiec wzdęciom do posiłku warto używać koperku, kminku i majeranku)

Najlepiej używać kompozycji różnych ziół przyprawowych. Uważać jednak należy na gotowe mieszanki przypraw, które można kupić w sklepach. Często mają dodatek soli, glutaminianu sodu lub tłuszczu utwardzonego.

Osoby z wrażliwym żołądkiem, mające problemy ze zgagą i refluksem przełykowo-żołądkowym powinny zrezygnować z ostrych przypraw i ziół, które pobudzają żołądek do produkcji kwasu.

Najbardziej wartościowe są świeże zioła i przyprawy. Wiele z nich, takich jak bazylia, oregano, koper czy mięta, można uprawiać samodzielnie. Hodowane przyprawy powinny stać w nasłonecznionym miejscu i być regularnie podlewane.

Suszone zioła warto przechowywać w suchym i zaciemnionym miejscu, najlepiej w papierowej torbie, pojemniku lub zamkniętym słoiczku, żeby nie straciły na jakości, chronić je przed wysoką temperaturą i wilgocią.

Przykładowy jadłospis z odpowiednim wykorzystaniem przypraw

Śniadanie - kanapki z pastą twarogową ze świeżą miętą:

pieczywo razowe posmarowane cienko margaryną,
pasta: 2 plastry sera twarogowego, łyżka jogurtu naturalnego, szczypta pieprzu, posiekane listki mięty,
kawałek papryki.

II śniadanie - jogurt z cynamonem i jabłkiem:

opakowanie jogurtu naturalnego,
pół startego jabłka,
szczypta cukru, pół łyżeczki cynamonu.

Obiad:

plaster pieczonego schabu z majerankiem,
2-3 młode ziemniaki posypane koperkiem,
fasolka szparagowa gotowana z cząbrem,
surówka z utartej marchewki i jabłka skropiona olejem z odrobiną pieprzu,
napar z mięty lub melisy.

Podwieczorek - porcja owoców sezonowych

Kolacja - sałatka caprese ze świeżą bazylią i pieczywem:

sałatka: liście sałaty, 2 pomidory, mała kulka mozzarelli, łyżeczka oliwy, listki świeżej bazylii,
szczypta pieprzu;
pieczywo razowe posmarowane margaryną.

(mkr/bb)

Wybrane dla Ciebie

Weszła cała na biało. Odważna stylizacja Kasi Moś
Weszła cała na biało. Odważna stylizacja Kasi Moś
Pojawiła się na gali. Flesz zrobił swoje
Pojawiła się na gali. Flesz zrobił swoje
Spryskaj pelargonie. Będą ciężkie od nowych kwiatów
Spryskaj pelargonie. Będą ciężkie od nowych kwiatów
Rozpuść w wodzie i spryskaj tym pomidory. Potem sobie podziękujesz
Rozpuść w wodzie i spryskaj tym pomidory. Potem sobie podziękujesz
Optymalna częstotliwość seksu. Wtedy pozytywnie wpływa na zdrowie
Optymalna częstotliwość seksu. Wtedy pozytywnie wpływa na zdrowie
Spryskaj gniazdo. Mrówki znikną momentalnie
Spryskaj gniazdo. Mrówki znikną momentalnie
Była "żoną Hollywood". Tak żyje dziś w USA
Była "żoną Hollywood". Tak żyje dziś w USA
Imię wymiera. W Polsce nosi je niewiele ponad tysiąc kobiet
Imię wymiera. W Polsce nosi je niewiele ponad tysiąc kobiet
Nielegalne na działce. Kary sięgają 5000 zł
Nielegalne na działce. Kary sięgają 5000 zł
Leki na otyłość nie są dla każdego? Ekspertka mówi wprost
Leki na otyłość nie są dla każdego? Ekspertka mówi wprost
Spryskaj tym chwasty. "Wypali" je aż do korzeni
Spryskaj tym chwasty. "Wypali" je aż do korzeni
Tych warzyw nie sadź obok siebie. Mogą sobie zaszkodzić
Tych warzyw nie sadź obok siebie. Mogą sobie zaszkodzić