Być może wygląda niewinnie, ale to toksyczna roślina, do której nie należy się zbliżać ani jej dotykać. Kontakt ze skórą skutkuje bolesnymi, trudno gojącymi się poparzeniami, po których często zostają blizny. Spotkanie z tym groźnym chwastem zwykle kończy się wizytą u lekarza albo nawet hospitalizacją. Skąd wzięła się w Polsce i dlaczego tak trudno ją unieszkodliwić?
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Ustawa o gatunkach obcych. Sprowadzenie tych roślin i zwierząt do Polski będzie surowo karane
Barszcz Sosnowskiego to tzw. "zemsta Stalina". Radziecki eksperyment
Założenie było słuszne. Dzięki szybkiemu wzrostowi i wysokiej zawartości składników odżywczych barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi) miał się stać nową superrośliną pastewną. Widziano w nim nadzieję dla radzieckiej gospodarki: miał podnosić wydajność mleczną oraz wzmacniać organizmy zwierząt, podobno dostrzeżono w nim również zalety natury farmakologicznej. Po kilku latach eksperymentów w kołchozach ZSRR trafił również do Polski. Zgodnie z partyjnym nakazem uprawiano go w naszym kraju od lat 50. XX wieku. Niestety, skutki tego doświadczenia okazały się opłakane.
Trujący i szkodliwy chwast. Rozsiewa się błyskawicznie
Wywodzący się z dalekiego Kaukazu barszcz Sosnowskiego z wyglądu przypomina przerośnięty koper. Może osiągnąć nawet 4 metry wysokości, a jego system korzeniowy sięga aż 2 metry w głąb ziemi. To jeden z najbardziej inwazyjnych i ekspansywnych gatunków. Rozsiewa się błyskawicznie – jeden okaz jest w stanie wyprodukować od 30 do 70 tysięcy nasion, które wykazują zdolność kiełkowania na poziomie 98 procent. Wszystkie te cechy sprawiają, że roślina, której nie uprawia się w Polsce już od lat 70. XX wieku, jest niezwykle trudna do zwalczenia i wyplenienia.
Barszcz Sosnowskiego rozsiewa się sam, do tego z wysoką skutecznością, ponieważ pochłania wszystko na swojej drodze. Wypiera wszelkie naturalne gatunki rodzime, które rosną na danym terenie, likwidując w ten sposób konkurencję. Jest to również roślina silnie toksyczna. Kontakt z nią stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia.
Toksyczna roślina. W Polsce jest zakazana
Oficjalnie barszcz Sosnowskiego zalicza się do roślin zakazanych. Nie można go uprawiać, rozmnażać ani sprzedawać. Niestety, ponieważ tak dobrze radzi sobie sam, nie da się go wyplenić. Występuje w całej Polsce, a ponieważ ma niewielkie wymagania, może się pojawić praktycznie wszędzie. Rośnie na dowolnej glebie (suchej, piaszczystej i ubogiej), w cieniu i w słońcu. Występuje w lasach, na polach, pastwiskach i nieużytkach, często porasta też opuszczone tereny miejskie: place budowy, działki, parki. W przypadku zauważenia barszczu Sosnowskiego należy ten fakt jak najszybciej zgłosić, np. do straży miejskiej.
Roślina jest silnie toksyczna. Łodygi, liście i korzenie zawierają olejek eteryczny, w którym znajdują się furanokumaryny. W kontakcie ze skórą związki te wywołują oparzenia skóry II i III stopnia, wykazują też działanie rakotwórcze. Toksyczne substancje uwalniają się pod wpływem słońca, więc latem mogą oddziaływać na odległość.
Zapraszamy na grupę FB – #Wszechmocne. To tu będziemy informować na bieżąco o terminach webinarów, wywiadach, nowych historiach. Dołączcie do nas i zaproście wszystkie znajome. Czekamy na was!
