Borderline – wszyscy słyszeli, ale czy każdy rozumie?

Sondaż przeprowadzony wśród społeczności internetowej wykazał, że aż 98,4% użytkowników sieci słyszało termin "borderline", a ponad połowa zna kogoś z tym zaburzeniem osobowości. Ankietowali stwierdzili jednak, że społeczeństwo – w tym także specjaliści ochrony zdrowia psychicznego – nie wie wystarczająco dużo o borderline. Co piąta osoba przyznała, że sama ma niski poziom wiedzy na ten temat. W świadomości społecznej to wciąż swego rodzaju tabu, a osoby z borderline – które stanowią między 1,4 a 5,9% ogólnej populacji[2] – na każdym kroku spotykają się ze stygmatyzacją i brakiem zrozumienia.

Badani odpowiedzieli też na pytanie, czym charakteryzuje się osobowość z pogranicza. Uczestnicy najczęściej kojarzyli borderline z chwiejnością emocjonalną (96,4%); intensywnymi, lecz niestabilnymi związkami z innymi ludźmi (90,2%); impulsywnością i podejmowaniem ryzykownych działań (88,2%); niekontrolowanymi wybuchami gniewu (85,7%); zaburzeniami tożsamości (85,1%); a nawet zachowaniami lub próbami samobójczymi (78,7%).

To prawda, że zaburzenie dezorganizuje i utrudnia codzienne życie, a mnogość i powaga problemów z niego wynikających wiąże się z ogromnym cierpieniem zarówno osoby z zaburzeniem, jak i jej otoczenia. Jednak borderline to spektrum, co oznacza, że u każdej osoby z tym zaburzeniem może występować nie tylko inna kombinacja objawów, ale symptomy te mogą mieć również różne nasilenie.

– Mimo powagi problemów, jakie ze sobą niesie, borderline można z powodzeniem leczyć. Dużym utrudnieniem we wdrażaniu skutecznej terapii jest właśnie brak powszechnej wiedzy, z czym wiąże się to zaburzenie oraz zrozumienia ze strony otoczenia. Osoby z borderline są często wykluczane i krąży o nich wiele szkodliwych mitów. Chcemy to zmienić i dlatego wraz z agencją PR Hub stworzyliśmy kampanię uświadamiającą, edukującą i destygmatyzującą – mówi Anka Mrówczyńska, pomysłodawczyni kampanii i prezeska Fundacji zPogranicza.

Borderline #kuZrozumieniuiAkceptacji to kampania edukacyjna, której pomysł narodził się w głowie Anki Mrówczyńskiej. Inicjatorka projektu od wielu lat działa na rzecz osób zmagających się z borderline i jest autorką autobiograficznych książek o życiu z tym zaburzeniem.

Kampania ma na celu zwiększenie wiedzy społecznej na temat osobowości z pogranicza, jej najważniejszych cech, aby zmniejszyć stygmatyzację i uwrażliwić opinię publiczną na problemy i potrzeby ludzi, którzy żyją przecież obok nas. W ramach kampanii prowadzone będą również działania skierowane do osób z diagnozą borderline, ich rodzin i najbliższego otoczenia, a także do specjalistów ze środowiska psychiatrów i psychoterapeutów oraz osób decyzyjnych, aby zwrócić uwagę na trudności w dostępie do skutecznego leczenia.

– Z pacjentami z cechami osobowości borderline pracuję terapeutycznie od wielu lat, to również mój przedmiot zainteresowania w działalności naukowej. Widzę dużą potrzebę podniesienia świadomości na temat tego zaburzenia zarówno w społeczeństwie ogólnie, jak i w środowisku ochrony zdrowia psychicznego. Taka kampania była zwyczajnie potrzebna – podkreśla dr hab. prof. UŁ Monika Talarowska, członkini Komitetu Naukowego kampanii.

Partnerami merytorycznymi kampanii zostali: Polskie Towarzystwo Terapii Dialektyczno-Behawioralnej, Fundacja eFkropka, gabinet Bezpieczne Miejsce, blog emocje.pro oraz psycholog Monika Romanowska. W Komitecie Naukowym Kampanii znaleźli się: mgr Marcin Kramek (superwizor psychodynamiczny), mgr Maria Kulesza (doktorantka w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego Polskiej Akademii Nauk) oraz dr hab. nauk o zdrowiu Monika Talarowska (profesor Uniwersytetu Łódzkiego, specjalista psycholog kliniczny, neuropsycholog, certyfikowany psychoterapeuta CBT). Działania promocyjne i komunikacyjne zaplanowała i realizuje pro bono agencja PR Hub.

Więcej o borderline oraz o projekcie na stronie www.ZaburzenieBorderline.pl oraz na profilu kampanii na Facebooku.

[1] Ankieta przeprowadzona w 2022 r. przez Fundację zPogranicza na grupie 610 osób.

[2] D. J. Fox, Borderline. Życie na krawędzi, Sopot: GWP 2021, s. 25