Jak rozwijać funkcje poznawcze przedszkolaka?

Rozwój mózgu nadal trwa

Mózg dziecka w wieku przedszkolnym nadal intensywnie się rozwija i rośnie – „supernarząd” osiągnie masę mózgu osoby dorosłej, gdy dziecko skończy 5 lat. Wypustki komórek nerwowych pokrywają się osłonkami tłuszczowymi – proces ten nazywany jest mielinizacją i umożliwia szybkie przesyłanie informacji między komórkami w układzie nerwowym. Cały czas w mózgu dziecka powstają synapsy, czyli połączenia między komórkami nerwowymi. Zarówno powstawanie synaps, jak i proces mielinizacji są niezwykle ważne dla prawidłowego funkcjonowania mózgu i tkanek nerwowych.

W wieku przedszkolnym intensywnie rozwijają się także funkcje poznawcze mózgu odpowiedzialne za proces nauki, zapamiętywania i przetwarzania informacji, a także poznawanie otaczającej rzeczywistości i odczuwanie emocji.
Do funkcji poznawczych zaliczamy:

• procesy sensoryczne, czyli podstawowe zdolności, dzięki którym dziecko rozpoznaje cechy przedmiotów (kolor, kształt, temperaturę, wysokość dźwięku oraz wysokość),
• pamięć,
• uwagę,
• logiczne myślenie, czyli umiejętności, które umożliwiają efektywne uczenie się, planowanie i wykorzystywanie zdobytej wiedzy w codziennym życiu. Rozwój funkcji poznawczych zależy od wzajemnego oddziaływania dwóch procesów – nauki nowych doświadczeń i podatności na bodźce zewnętrzne.

Ważnymi składnikami odżywczymi w diecie przedszkolaka są kwasy tłuszczowe z grupy omega 3, m.in. kwas alfa-linolenowy (ALA) czy DHA. Kora mózgowa aż w 60% zbudowana jest z kwasów tłuszczowych, m. in. z kwasu dokozaheksaenowego (DHA)[1]. W związku z tym, że organizm dziecka nie wytwarza w wystarczających ilościach wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, muszą mu one zostać dostarczone wraz z pożywieniem. Komponując jadłospis przedszkolaka, należy więc uwzględnić w nim produkty będące źródłem kwasów tłuszczowych.
Kwasy tłuszczowe w grupy omega 3 znajdziemy w:

• migdałach, orzechach, pestkach dyni,
• rybach, takich jak: łosoś, śledź, makrela atlantycka i pstrąg,
• olejach: lnianym, rzepakowym, sojowym,
• produktach o nie wzbogaconych, np. mleko modyfikowane dla przedszkolaków Bebilon JUNIOR 5 z Pronutra+, które zawiera kwas ALA (z grupy omega 3).

Istnieje wiele gier i zabaw, wpływających na rozwój mózgu i funkcji poznawczych. Z tego względu niezwykle ważne jest czytanie lub opowiadanie dziecku bajek, ponieważ czynności te rozwijają jego wyobraźnię, wzbogacają słownictwo i ćwiczą pamięć. Stanowią też pretekst do rozmowy – o czym była bajka, który bohater jest jego ulubionym lub czy zakończenie mu się podobało – a to z kolei ćwiczy pamięć i koncentrację. Warto jak najwięcej rozmawiać z dzieckiem, pytać o to, jak spędziło dzień, kto jest jego najlepszym kolegą, w co bawiło się przedszkolu, ponieważ ćwiczy to umiejętność przywoływania zdarzeń i ubierania myśli w słowa. Uwaga – w trakcie takich rozmów poszczególnie pytania należy zadawać osobno i delikatnie dopowiadać, gdy dziecko ma problem z wypowiedzeniem się. Odwrotny skutek do zamierzonego odniesie zadawanie dziecku kilku pytań naraz czy przerywanie mu w połowie zdania.

Inną rozwijającą rozrywką będzie zabawa w sklep, teatr czy pocztę. Dziecko w wieku przedszkolnym jest zapatrzone w dorosłych i stara się na każdym kroku ich naśladować, dlatego warto już kilkuletnie dzieci angażować do prostych prac domowych: dekorowania pierniczków, ścierania kurzu czy układania rzeczy. Należy jednak pamiętać, że każda zabawa powinna być bezpieczna i dobrowolna – dziecka nigdy nie należy do niczego zmuszać.

Bebilon JUNIOR 5 z Pronutra+, podobnie jak inne mleka modyfikowane, zawiera kwas α- linolenowy (ALA).

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

[1] Poradnik żywienia kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013.