Matylda Damięcka skomentowała słowa Mariana Turskiego. Mocna grafika

Były więzień obozu koncentracyjnego do żywego dotknął słowami o tym, do czego prowadzi wykluczenie. – (…) I oto jednego dnia w tych wczesnych latach 30. na ławkach pojawia się napis: "Żydom nie wolno siadać na tych ławkach". Można powiedzieć: nieprzyjemne, nie fair, to nie jest OK, ale w końcu jest tyle ławek dookoła, można usiąść gdzieś indziej, nie ma nieszczęścia. Potem pojawia się napis i rozkaz: "Dzieciom żydowskim, niearyjskim nie wolno bawić się z dziećmi niemieckimi, aryjskimi". Będą się bawiły same – mówił na terenie dawnego obozu Auschwitz Marian Turski.

– Uwaga, uwaga, zaczynamy się oswajać z myślą, że można kogoś wykluczyć, że można kogoś stygmatyzować, że można kogoś wyalienować. I tak powolutku, stopniowo, dzień za dniem ludzie zaczynają się z tym oswajać – i ofiary, i oprawcy, i świadkowie, ci, których nazywamy bystanders, zaczynają przywykać do myśli i do idei, że ta mniejszość, która wydała Einsteina, Nelly Sachs, Heinricha Heinego, Mandelsonów, jest inna, że może być wypchnięta ze społeczeństwa, że to są ludzie obcy, że to są ludzie, którzy roznoszą zarazki, epidemie. To już jest straszne, niebezpieczne – słuchaliśmy.

– To jest początek tego, co za chwilę może nastąpić... Primo Levi był jednym z najsłynniejszych więźniów tego obozu. Primo Levi użył kiedyś takiego sformułowania: "To się wydarzyło, to znaczy, że się może wydarzyć. To znaczy, że się może wydarzyć wszędzie, na całej ziemi" – kontynuował Marian Turski.

– (…) Nie bądźcie obojętni, jeżeli widzicie kłamstwa historyczne. Nie bądźcie obojętni, kiedy widzicie, że przeszłość jest naciągana do aktualnych potrzeb polityki. Nie bądźcie obojętni, kiedy jakakolwiek mniejszość jest dyskryminowana. Istotą demokracji jest to, że większość rządzi, ale demokracja na tym polega, że prawa mniejszości muszą być chronione. Nie bądźcie obojętni, kiedy jakakolwiek władza narusza przyjęte umowy społeczne, już istniejące. Bądźcie wierni przykazaniu.

Obok tego przemówienia nie mogła przejść obojętnie Matylda Damięcka, znana z komentowania rzeczywistości mocnymi grafikami. Ta ostatnia pokazuje przykładowe hasła, które mogą pojawić się we współczesnej Polsce i nie tylko: "Strefa wolna od blondynów", "Ludzi o jasnej karnacji nie obsługujemy", "Hetero wstęp wzbroniony", "Zakaz wstępu ludziom między 170-187 cm wzrostu".

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl