Mleko UHT - co warto wiedzieć o mleku z kartonu?

Skrót UHT na kartonach z mlekiem (z ang. Ultra High Temperature) oznacza, że mleko zostało poddane procesowi pasteryzacji poprzez podgrzanie do temperatury około 150 stopni Celsjusza, a następnie schłodzone do temperatury pokojowej. W takim procesie zniszczeniu ulegają mikroorganizmy, które powodują szybkie psucie się i kwaśnienie mleka.

Po procesie sterylizacji mleko UHT rozlewa się do czystych opakowań, zazwyczaj do popularnych kartonów. Rozlewanie mleka UHT odbywa się w sterylnych warunkach, dlatego takie mleko ma bardzo długi okres przydatności bez stosowania konserwantów chemicznych.

Warto zauważyć, że podczas podgrzewania mleka giną głównie mikroorganizmy, przy jednoczesnym zachowaniu zawartości składników odżywczych i mineralnych. Różnica natomiast wyczuwalna jest w smaku mleka UHT.

Twierdzenie, że mleko UHT jest niezdrowe jest fałszywe. Proces ogrzewania mleka nie ma wpływu na zawartość białka, laktozy, tłuszczu czy części witamin. Ogrzewanie trwa bardzo krótko, w czasie, w którym zginąć mogą mikroorganizmy, ale nie zniszczą się składniki odżywcze. Straty wartościowych składników dotyczą folianów, tiaminy, oraz witamin B1, B12 i C. Mleko UHT jest mlekiem wyczyszczonym, ale na pewno nie jest pozbawione składników odżywczych, a tym bardziej nie można go uważać za niezdrowe. Oczywiście brakuje mu charakterystycznego smaku świeżego mleka, jednak nie znajdują się już w nim niebezpieczne mikroorganizmy.

Podstawową różnicą między mlekiem UHT a mlekiem świeżym pasteryzowanym jest temperatura i okres trwania całego procesu. Mleko świeże pasteryzowane poddawane jest pasteryzacji w temperaturze niższej, wynoszącej około 75-80 stopni. Czas pasteryzacji wydłuża się od kilkunastu sekund do kilkunastu minut. Wpływa to na zachowanie większej ilość wartości odżywczych, jednak znacznie obniża termin przydatności produktu do spożycia. Mleko pasteryzowane z butelki można przechowywać około siedmiu dni, a po otwarciu nie dłużej niż 2-3 dni. Mleko pasteryzowane psuje się znacznie szybciej niż mleko UHT, ale może być wykorzystywane do produkcji serów czy jogurtów.

Wielu rodziców zastanawia się czy mleko UHT jest odpowiednim napojem dla ich pociech. Nie ma większych zastrzeżeń do spożywania mleka UHT przez dzieci, ale jeśli istnieje taka możliwość warto zastąpić ten produkt innym rodzajem mleka. Dobrym wyborem jest mleko kozie, które pod względem składu chemicznego jest najbardziej zbliżone do mleka matki.

Ponadto składniki mleka koziego łatwiej się przyswajają w organizmie niż składniki mleka krowiego. Z kolei w przypadku nietolerancji laktozy można zdecydować się na mleko roślinne, które samodzielnie można wykonać w domu. Mleko roślinne charakteryzuje różnorodność, bo może zostać przyrządzone z rozmaitych roślin, ziaren, orzechów czy zbóż.