Na każdym kroku soczyste owoce, dojrzałe warzywa, które aż proszą "zerwij mnie i zjedz"
O tej porze roku smakują podobno najlepiej i nie powinno ich zabraknąć na naszych stołach ze względu na właściwości zdrowotne. W sklepach znajdziemy mnóstwo sezonowych owoców. Które wybrać?
Wiśnie swoje cenne właściwości zawdzięczają m.in. dużym ilościom żelaza, miedzi, sodu, manganu, potasu, fosforu, wapnia czy witaminie C, P, A oraz z grupy B. Obecna jest w nich również pektyna, która przyśpiesza tempo trawienia, obniża poziom "złego" cholesterolu, pomaga pozbyć się z organizmu szkodliwych toksyn, uszczelnia naczynia krwionośne i zapobiega nadciśnieniu tętniczemu. Zawierają też cukry, białko, tłuszcze i węglowodany.
Działają antybakteryjnie, odtruwająco, przeczyszczająco, przeciwzapalnie. Wiśnie doskonale zaspokajają głód, dlatego są polecane osobom odchudzającym się. Garść wiśni zawiera tylko ok. 30 kalorii. Z badań amerykańskich ekspertów wynika, że ich regularne spożywanie może zredukować tkankę tłuszczową, zwłaszcza brzuszną.
Naukowcy, którzy swoje wnioski opublikowali w czasopiśmie "Journal of Medicinal Food", przekonują, że sok z tych owoców to znakomity lek na bezsenność. Badania dowiodły, że ochotnicy, którzy regularnie go pili, zasypiali średnio o 17 minut wcześniej.
Jedzenie wiśni chroni przed chorobami układu krążenia i serca, zapaleniem tętnic, anemią, żylakami, dowiedziono też, że znajdujące się w nich związki zapobiegają rozwojowi nowotworów. Wiśnie mają lekkie działanie moczopędne, pomagają zbić gorączkę. Wiśniowy napar jest świetny w walce z bólami reumatycznymi.
(gabi)/WP Kobieta
Właściwości wiśni
Brzoskwinie i nektarynki
Są pyszne, soczyste, sycące i nie tuczą. Idealne na podwieczorek lub drugie śniadanie. Mowa o brzoskwiniach, ich bliskich krewniaczkach - nektarynkach i trochę dalszych kuzynkach - morelach.
Nektarynki i brzoskwinie to przede wszystkim bogate źródło witamin z grupy B. Zawierają też witaminę młodości - E, PP i nieco witaminy C (zwłaszcza nektarynka). Po owoce te warto jednak sięgać szczególnie z powodu znajdujących się w nich minerałów - przede wszystkim wapnia, magnezu i żelaza. Ale nie tylko. W brzoskwiniach znajdziemy też potas, fosfor, mangan, cynk i miedź. I mnóstwo beta-karotenu, który zapewni piękny odcień naszej skórze. Witaminy z grupy B i magnez zadbają o dobry nastrój i pomogą uporać się ze stresem. Wapń wspomoże odbudowę kości i zredukuje ryzyko wystąpienia osteoporozy. Z kolei żelazo jest niezbędne do odnowienia czerwonych krwinek. A witaminy, zwłaszcza witamina C, zapewnią organizmowi odporność na choroby.
Działanie ekstraktu z brzoskwiń na komórki raka piersi, przetestowali naukowcy z Texas AgriLife Research. Okazało się, że skutecznie niszczył komórki nowotworowe, oszczędzając przy tym zdrowe. Zdaniem badaczy, składnikiem antynowotworowym, zawartym w owocach, są kwasy fenolowe. Według współautora badania, dr Davida Byrne, uzyskane wyniki sugerują, że nasza dieta może zahamować rozwój choroby, a nawet stać się alternatywą dla standardowej chemioterapii. Najlepiej jednak stosować owoc profilaktycznie.
Morele
Nie mniej cennych składników, co w brzoskwini i nektarynce, znajdziemy w ich mniejszej kuzynce - moreli.
Wprawdzie zawiera mniej wapnia, jest jednak równie bogata w żelazo, ma więcej fosforu niż większe owoce, a przede wszystkim jest wyjątkowo bogatym źródłem potasu. W 100 gramach owoców jest go aż 300 mg.
W morelach jest też znacznie więcej beta-karotenu i witaminy B2. Dzięki temu składowi morela ma szczególne znaczenie w procesie tworzenia czerwonych krwinek, a więc zapobiega i leczy anemię. Ma też właściwości regeneracyjne - polecana jest więc zwłaszcza osobom w okresie rekonwalescencji.
Morelom przypisywana jest też długowieczność Hunzów z Tybetu, którzy raczą się regularnie zarówno świeżymi, jak i suszonymi morelami i używają jedynie oleju z pestek tych owoców.
Śliwki
Nie dość, że są pyszne, to jeszcze zawierają całe bogactwo cennych minerałów. Częste jedzenie śliwek skutecznie pomoże ci zwalczyć niedobory potasu, magnezu, wapnia i żelaza.
Śliwki zawierają pektyny, czyli węglowodany wchodzące w skład błonnika, które są m.in. odpowiedzialne za redukcję "złego" cholesterolu w organizmie. Obfitują także w witaminy, m.in. C, A, czy rzadko występującą w owocach witaminę E oraz w cenne witaminy z grupy B, które wspomagają pracę układu nerwowego i korzystnie wpływają na poprawę samopoczucia. Zawierają cenne antyoksydanty, których ilość w organizmie maleje wraz z wiekiem, a które pomagają organizmowi pozbywać się szkodliwych wolnych rodników, powodujących starzenie się organizmu i choroby.
Naukowcy dowiedli, ze codzienne spożywanie małej ilości śliwek, także tych suszonych, może skutecznie zmniejszyć oznaki starzenia organizmu i pomóc w uniknięciu wielu nowotworów.
Amerykańskie badania dowiodły, że wyciąg ze śliwek niszczy komórki nowotworowe nie naruszając zdrowych komórek. Testy wykazały też, że właściwości śliwek zmniejszają ryzyko rozwoju raka jelita grubego.
Winogrona
O tej porze roku smakują podobno najlepiej i nie powinno ich zabraknąć na naszych stołach ze względu na właściwości zdrowotne. W sklepach znajdziemy białe i czerwone odmiany tej rośliny. Które wybrać?
Winogrona są prawdziwą skarbnicą cennych składników. Wśród nich znajdziemy bardzo dużo łatwo przyswajalnych węglowodanów (głównie glukozy i fruktozy), a także organicznych kwasów owocowych: winowego, jabłkowego, cytrynowego i mrówkowego, wykazujących właściwości moczopędne.
Są świetnym dostawcą miedzi, która pomaga łagodzić skutki przesilenia jesienno-zimowego. Wykazuje także właściwości antybakteryjne, podnosi odporność i odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie mózgu, układu krążenia oraz nerwowego.
Owoce zawierają sporo potasu, który obniża ciśnienie krwi, dlatego smakołyk powinien trafić do jadłospisu osób zmagających się z nadciśnieniem. Potas jest niezbędny w procesie dotleniania mózgu, dzięki czemu nie mamy problemów z pamięcią i koncentracją.
Winogrona, zwłaszcza ich ciemne odmiany, są bogate w żelazo - podstawowy składnik hemoglobiny, odpowiadający m.in. za przechowywanie i transportowanie tlenu w czerwonych krwinkach.
Należy jednak pamiętać, że - jak wykazały ostatnie badania naukowe - częste picie dużych ilości soku z czerwonych winogron znacznie utrudnia przyswajanie żelaza z pożywienia (nawet o 60-70 proc.!). Sok z jasnych winogron działa dokładnie na odwrót.
Winogrona należą do wąskiego grona owoców, w których znajdziemy jod - niezbędny mikroelement regulujący pracę tarczycy.
Arbuz
W jego soczystym miąższu można bowiem znaleźć sporo potasu (ok. 130 mg/100 g), pierwiastka, który obniża ciśnienie krwi oraz uczestniczy w utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej i przewodnictwa nerwowego. Arbuz zawiera również niewielkie ilości wit. B1, PP , C, beta-karotenu, błonnika pokarmowego oraz likopenu, roślinnego barwnika zaliczanego do najsilniejszych przeciwutleniaczy.
Cennym składnikiem występującym w arbuzach jest cytrulina, związek chemiczny, który pomaga regulować ciśnienie krwi. Organizm może ją przekształcać do argininy (cząsteczki budującej białka ustrojowe). Arginina poprawia aktywność układu odpornościowego, działanie przysadki mózgowej oraz ułatwia gojenie ran. Jako składnik wpływający korzystnie na sprawność fizyczną, znajduje również zastosowanie w produkcji odżywek dla sportowców.
Ze względu na wysoką zawartość wody w miąższu (ok. 90 proc.), arbuz jest jednym z owoców o najniższej wartości energetycznej. Porcja wielkości 100 g dostarcza zaledwie 36 kcal. Dla porównania taka sama ilości banana to 95 kcal, gruszki 54 kcal, a pomarańczy 44 kcal. Wysoka zawartość wody pozwala uzupełniać płyny utracone podczas upałów. Dzięki temu organizm zyskuje ochronę przed odwodnieniem, o które znacznie łatwiej podczas gorących dni.
Melon
Większość odmian melona zawiera pokaźną dawkę adenozyny, organicznego związku chemicznego, który rozrzedza krew i działa rozszerzająco na naczynia krwionośne. Dzięki temu zapobiega tworzeniu się zakrzepów powodujących udar mózgu, zawał serca czy inne zaburzenia naczyniowe.
Uniknięciu problemów z układem krążenia sprzyjają również inne składniki melona: kwas foliowy, a zwłaszcza potas, który reguluje napięcie mięśniowe, ciśnienie krwi, pracę nerek i rytm serca.
Melon to znakomite źródło witaminy C, która skutecznie stymuluje białe krwinki, odpowiedzialne za walkę z atakami wirusów czy bakterii. Dzięki temu nasz organizm może poradzić sobie z rozmaitymi infekcjami.
Soczyste owoce kryją w sobie bogactwo witaminy A. Jak wykazały badania naukowe, regularne przyjmowanie tego związku pomaga zmniejszyć ryzyko zaćmy nawet o 40 proc. Beta-karoten chroni nas także przed tzw. kurzą ślepotą, czyli zaburzeniem adaptacji oka do widzenia w ciemności. Witamina A łączy się z opsyną - białkiem występującym w komórkach siatkówki, tworząc rodopsynę, substancję niezbędną do prawidłowego widzenia po ciemku.
Pozytywne działanie mają także inne składniki melona. Luteina chroni m.in. przed starczym zwyrodnieniem plamki żółtej oka, natomiast zeaksantyna zabezpiecza przed wolnymi rodnikami, szkodliwym działaniem fal światła niebieskiego i odpowiada za ostrość widzenia.
Pomidory
Jeszcze 200 lat temu uważany za roślinę trującą, pomidor zaczyna coraz częściej przyciągać uwagę badaczy ze względu na swoje właściwości zdrowotne.
Z badań wynika, że pomidor, dzięki zawartości kwasu liponowego (ALA), wpływa na poprawę metabolizmu, pomaga kontrolować poziom cukru we krwi, sprzyja rozszerzaniu naczyń krwionośnych i chroni przed występowaniem retinopatii cukrzycowej.
Jednym z podstawowych składników warzywa jest także likopen - organiczny związek chemiczny z grupy karotenów, zaliczany do antyoksydantów. To właśnie on nadaje pomidorowi czerwony kolor, a ponadto, podobnie jak witamina C, pomaga zwalczać wolne rodniki.
Nie bez znaczenia pozostaje również cholina. Substancja ta wspomaga u człowieka procesy snu, kurczenia się mięśni, nauki i pamięci. Odpowiada m.in. za prawidłową budowę błon komórkowych, przekazywanie impulsów nerwowych, absorpcję tłuszczów oraz obniża stan zapalny organizmu.
Wielu badaczy podkreśla istotny związek między konsumpcją pomidorów a zmniejszeniem ryzyka zachorowania na raka, w tym raka prostaty, odbytu, płuc, żołądka czy piersi.
Wysoka zawartość potasu, błonnika i innych wspomnianych wyżej składników (cholina, witamina C) zapobiega występowaniu chorób układu krążenia, zawałów i wylewów, a w dodatku pozwala zachować odpowiednią masę mięśniową, gęstość kości i uniknąć powstawania kamieni nerkowych.
Pomidory są zalecane także kobietom w ciąży oraz ludziom ze skłonnościami depresyjnymi ze względu na obecność kwasu foliowego.
(gabi)/WP Kobieta