Sposoby na długowieczność

Naukowcy i pasjonaci od lat zastanawiają się nad tym, dlaczego mieszkańcy niektórych regionów świata żyją przeciętnie dłużej niż większość ludzkości. Stworzono nawet listę tzw. niebieskich stref, czyli tych zakątków naszego globu, w których mieszkańcy nie tylko swobodnie dożywają do lat stu i więcej, ale też jakość ich życia w późnych latach życia jest bardzo wysoka. W czym tkwi tajemnica?

Długowieczność mieszkańców Okinawy od lat fascynuje naukowców. Okazuje się, że tajemnym eliksirem młodości jest styl życia i specjalna dieta ludności wyspy. To połączenie kuchni japońskiej, chińskiej i tajwańskiej. Podstawę stanowią soja (tofu, zupa miso), pełnoziarnisty ryż, ryby, słodkie ziemniaki, owoce, warzywa, grzyby shiitake. Stosują także przyprawy, wśród nich kurkumę, która wykazuje właściwości przeciwzapalne i przeciwabakteryjne. Najpopularniejszą potrawą jest champuru – mieszanka tofu, sezonowych warzyw i gorzkiego melona (goya). Jednak największym atutem tej diety jest różnorodność. W kuchni wykorzystuje się średnio ok. 200 produktów, z których 35 je się regularnie, a 18 - każdego dnia. Specyfiką diety jest to, że zawiera niezwykle dużo flawonoidów, czyli silnych przeciwutleniaczy, zapobiegającym chorobom, w tym nowotworom. Wiele tych cennych związków zawiera zielona herbata, która należy do najpopularniejszych napojów. Mieszkańcy Okinawy trzymają się jeszcze jednej bardzo ważnej zasady - jedz do momentu, aż w 80 proc. będziesz syty.

Z dietą Okinawa nieodłącznie związana jest liczba 7. Stosujące ją osoby starają się jeść codziennie siedem porcji warzyw lub owoców oraz siedem porcji produktów pełnoziarnistych i roślin strączkowych. Mieszkańcy Okinawy zalecają również co najmniej 7-godzinny sen i codzienne spacery na trasie 7 km.

ZOBACZ TAKŻE: DLACZEGO WARTO JEŚĆ JAJKA

Jednym z kluczowych produktów w diecie Okinawa są wodorosty. O pożytecznym działaniu alg na ludzki organizm mówi się od wieków - odznaczają się bowiem wysoką wartością odżywczą. Algi słodkowodne są przede wszystkim źródłem bezcennego białka, a w morskich znajduje się bardzo dużo jodu. Badania, które przeprowadzono z udziałem długowiecznych mieszkańcach Azji, bezsprzecznie potwierdziły, że za dobre zdrowie odpowiada właśnie systematyczne spożywanie wodorostów.

Algi zawierają m.in. potas, wapń, siarkę, żelazo, cynk oraz krzem, a także witaminy K, C, E, PP i z grupy B. Lista zalet spożywania wodorostów jest bardzo długa. Działają przeciwbakteryjne i przeciwnowotworowo, oczyszczają organizm, wspomagają pracę serca, wzmacniają odporność, pobudzają przemianę materii i działają odmładzająco.

Do niebieskich stref zalicza się także wyspa Ikaria - życie płynie tu leniwie, a mieszkańcy dużą uwagę przywiązuję do wzmacniania więzi rodzinnych i towarzyskich. Nikt się tu nie spieszy, ale na brak ruchu na pewno nie narzeka, bo wyspa jest górzysta i poruszanie się po niej wymaga kondycji. Mieszkańcy południa Europy w czasie największych upałów, czyli w środku dnia, robią sobie przerwę. Tak też postępują mieszkańcy Ikarii - w czasie sjesty ucinają sobie tradycyjnie drzemkę - co jak stwierdzili naukowcy, obniża poziom hormonów stresu i uspokaja serce.

Co jedzą mieszkańcy Ikarii? Głównie bazują na tradycyjnej diecie śródziemnomorskiej, w której znaczącą rolę odgrywają oliwki i oliwa, a także ryby bogate w niesacycone kwasy omega-3. Dieta jest prosta i oparta w dużym stopniu na nieprzetworzonych produktach roślinnych, gdzie królują warzywa i owoce. Dużo fasoli, cieciorki i soczewicy, ziemniaków, produktów pełnoziarnistych i serów - z mleka kóz i owiec (kathoura, feta itp.). Jada się także sporo zieleniny, szczególnie ceni się tę dziko rosnącą, którą dodaje się do sałatek - potrafi ona zawierać nawet 10 razy więcej przeciwutleniaczy niż czerwone wino, które także znajduje się codziennym menu. Mięso jada sie zdecydowania rzadziej. Ikaryjscy stulatkowie uwielbiają podobno ziołowe herbatki, a wieczorem piją „górską herbatkę”, będącą mieszanką oregano, szałwii, rozmarynu, piołunu, liści mniszka i mięty.

Ich znaczenia w prawidłowej diecie profilaktycznej nie da się przecenić. Ryby są przede wszystkim bogatym źródłem kwasów omega-3. Znajduje się w nich również wiele niezwykle istotnych dla zdrowia składników mineralnych – magnez, wapń, sód, fosfor, potas, a także selen, czyli pierwiastek zapobiegający chorobom nowotworowym. Jedzenie ryb tłustych (takich jak szprotki, śledzie, tuńczyk, makrela czy łosoś) obniża poziom złego cholesterolu, chroni przed chorobami serca i łagodzi problemy z krążeniem.

Naukowcy z Uniwersytetu Harokopio w Atenach potwierdzili, że spożywanie ryb jest sprawdzonym sposobem na długowieczność. Pamiętajmy, że ryby należy jeść nie rzadziej niż 2-3 razy w tygodniu.

Dolina Hunza to jedno z najbardziej niedostępnych i odosobnionych miejsc świata, ale jej mieszkańcy dożywają sędziwego wieku. W czym tkwi sekret? Cywilizacja tutaj raczej nie dociera, więc zagrożenia, jakie ze sobą niesie nie dotyczą plemienia Hunzów. Ważne jest także ich podejście do życia - obcy jest im stres, zazdrość, nienawiść, agresja. Żyją w harmonii ze sobą nawzajem i z naturą.

Ich dieta jest prosta i skromna: surowe owoce w lecie, suszone i rozmoczone w wodzie lub mleku (głównie morele) - zimą, placki z ciemnej mąki razowej bardzo krótko pieczone i zjadane bez żadnych dodatków, potrawy z rozgotowanego zboża, mleko i sery (przeważnie kozie), ziemniaki i pomidory, dużo słodkich migdałów, a także wytwarzany z nich olej. Dolina Hunza obfituje w jabłka, gruszki, brzoskwinie, morele, czarne i czerwone wiśnie i morwy. Ich jadłospis bogaty jest również w mleko i jego przetwory, takie jak lassi, maślanka czy masło, za to nie ma w nim prawie mięsa. Gdy naukowcy zaczęli zastanawiać się nad tym, co takiego jest w produktach zjadanych przez Hunzów okazało się, że są m.in. źródłem substancji zapobiegających chorobom serca, miażdżycy i starzeniu się mózgu.

W diecie Hunzów ważną rolę grają morele, w których znajdziemy witaminy: C (szklanka morelowego soku pokrywa dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę), PP i z grupy B, a także niezbędne dla zdrowia minerały: żelazo, potas, sód, fosfor, wapń. W owocach obecny jest beta-karoten, silny przeciwutleniacz, który neutralizuje działanie wolnych rodników, wzmacnia odporność, zapobiega infekcjom górnych dróg oddechowych, obniża poziom złego cholesterolu i opóźnia procesy starzenia.

Z kolei suszone morele bardzo dobre są dla osób, które mają problem z przemianą materii. Owoce stanowią też bogate źródło fitohormonów, które chronią przed rakiem macicy oraz piersi.

Mieszkańcy Kaukazu także słyną z długowieczności. Dieta tutejszych mieszkańców opiera się mleku, warzywach, owocach i mięsie. Jednym z uderzających faktów jest to, że omawiane ludy w ciągu całego życia towarzyszy ciężki wysiłek fizyczny. Stwierdzono, że złamania kości przytrafiały im się niezwykle rzadko. Uznano, że stała aktywność fizyczna utrzymywała kości w stanie zmineralizowanym, dzięki czemu były one twarde i mocne. Długowieczność ludzi z Kaukazu przypisuje się głównie diecie składającej się z naturalnych pokarmów pochodzenia roślinnego.

W menu narodów kaukaskich znajdują się przeróżne kasze, bardzo często zastępują one pieczywo, mleko, mięso. Trudno nie wspomnieć o sztandarowych gruzińskich daniach - plackach chaczapuri w przeróżnych wersjach, choć niemal zawsze ze słonym serem oraz pierogach-sakiewkach chinkali zazwyczaj wypełnionych mięsem. Wreszcie bardzo pikantna pasta adżika, która jest uważana przez wielu Abchazów za główny powód swojej długowieczności. Poza tym kozi ser, warzywa, owoce i dużo przypraw. U chrześcijan kaukaskich ogromną popularnością dodatkowo cieszy się wino. Kaukaz również słynie z wyśmienitych wód mineralnych.