Zbadaj swoje piersi!
Każda dorosła kobieta po 20 roku życia powinna sama, regularnie badać piersi. To nie tylko najprostsza metoda, ale też niezwykle skuteczna. Dzięki tej istnieje szansa na wczesne zdiagnozowanie raka piersi. Kobiety, które co najmniej raz w miesiącu przeprowadzają takie samobadanie, są w stanie wykryć guzek wielkości 1 centymetra.
21.07.2011 | aktual.: 22.07.2011 13:28
Każda dorosła kobieta po 20 roku życia powinna sama i regularnie badać piersi. To nie tylko najprostsza metoda, ale też niezwykle skuteczna. Dzięki niej istnieje szansa na wczesne zdiagnozowanie raka piersi. Kobiety, które co najmniej raz w miesiącu przeprowadzają takie badanie, są w stanie wykryć guzek wielkości 1 centymetra.
W Polsce notuje się około 10-11 tys. nowych przypadków zachorowań na raka piersi rocznie. Z czego umiera ponad 4 tys. kobiet. Większość z nich mogłoby przeżyć, gdyby nowotwór został wykryty wcześniej. Kobiety po 40 i te, u których w najbliższej rodzinie, czyli wśród matek, czy babek były zachorowania (obciążenia genetyczne), powinny też profilaktycznie zdecydować się na mammografię. Wyleczalność nowotworu rośnie wprost proporcjonalnie do jego wczesnego wykrycia.
Nie chodzi o to, żeby każde samodzielne badanie wykonywać z lękiem, że wykryjemy guzka. Rzecz w tym, żeby spać spokojnie. Po pewnym czasie taka domowa diagnostyka wejdzie nam w nawyk, podobnie jak regularne wizyty u ginekologa. To bardzo ważne, bo około 1-2-centymetrowy guz, który można wyczuć pod palcami, nawet jeśli okaże się złośliwy, to jest prawie w 100 procentach wyleczalny. Poza tym metoda jest prosta i nic nie kosztuje.
Najlepiej przeprowadzać badanie piersi 2. lub 3. dnia po zakończonej miesiączce. Jeśli kobieta przeszła menopauzę i już nie miesiączkuje, należy ustalić na badanie jeden, zawsze ten sam dzień miesiąca. Trzeba wiedzieć, że zmiany nowotworowe w piersi mogą pojawić się również w brodawce, otoczce, jak i w okolicach pachy.
Oglądanie. Od tego należy zacząć samobadanie. Rozbierz się do pasa i stań przed lustrem, wystarczająco dużym, żeby zmieściła się w nim sylwetka do pasa. Powinno też być dobrze oświetlone. Dokładnie przyjrzyj się piersiom. Postaraj się zaobserwować, czy nie zaszły jakiekolwiek zmiany w ich wyglądzie. Zwróć uwagę na wszelkie odchylenia: wypryski, przebarwienia, dołeczki, poszerzone podskórne naczynia żylne, pofałdowania, uwypuklenia, rozstępy, przebarwienia, owrzodzenia skóry.
Oczywiście nie każdy wyprysk to rak, ale warto się temu przyjrzeć. Żeby zobaczyć piersi z każdej strony, należy wykonać kolejno serię ruchów: opuść ręce swobodnie wzdłuż ciała, następnie unieś ręce do góry, załóż je za głowę, oprzyj ręce na biodrach (uciskamy biodra w taki sposób, by odczuć napinanie mięśni klatki piersiowej), oprzyj silnie ręce na biodrach, jednocześnie pochylając tułów do przodu; stań bokiem do lustra, żeby obejrzeć piersi z profilu. Pozycje zmieniaj wolno i w każdej z nich dokładnie przyjrzyj się piersiom i pachom.
Palpacja, czyli dotykanie. Tę część badania przeprowadzamy w dwóch, kolejno po sobie następujących pozycjach: siedzącej lub stojącej oraz leżącej. Najlepiej wypróbuj każdą z nich, wybierz najwygodniejszą dla siebie i co miesiąc rób badanie w tej samej pozycji. Badaj nie tylko same piersi, ale też okolice nad - i podobojczykową oraz pachową. Zawsze sprawdzaj stan brodawki, otoczki brodawkowej.
W pozycji stojącej. Jedną rękę kładziemy za głowę, drugą dotykamy pierś miejsce po miejscu, najlepiej ruchami okrężnymi od brodawki sutkowej do szczytu piersi i z powrotem, a także okolice pachy. Zmieniamy ręce i w ten sam sposób sprawdzamy stan drugiej piersi. Następnie uciskamy brodawkę sutkową i sprawdzamy, czy nie pojawia się żaden wyciek.
W pozycji leżącej. Kładziemy się wygodnie na plecach i jedną rękę umieszczamy pod głową. Pod bark badanej strony można podłożyć poduszkę, co jest szczególnie zalecane w przypadku dużego biustu. Do badania prawej piersi wykorzystujemy lewą ręką. Uciskamy pierś całą dłonią, przesuwając na kolejne części piersi. Podobnie jak w pozycji stojącej, należy sprawdzić pachę oraz dołki nadobojczykowe. Zmieniamy ręce i to samo robimy z drugą stroną.
Nawet jeśli nie wyczuwamy pod palcami żadnych zmian, to powinny nas zaniepokoić następujące objawy: ból piersi, szczególnie jeśli pojawił się tylko w jednej piersi; wyciek płynu z brodawki; owrzodzenie w okolicy brodawki, zmiana kształtu, wielkości lub koloru otoczki, zmiana kształtu lub wielkości piersi; przebarwienia skóry na piersi; obrzęk pod pachą (spowodowany jest powiększeniem węzłów chłonnych); obrzęk ramienia.
mos/(kg)