Życie po zawale. Kobiety muszą uważać na siebie bardziej

Propagowany w mediach zdrowy tryb życia oraz rosnąca świadomość w kwestii zapobiegania chorobom krążenia nie przekładają się na poprawę statystyk. Każdego roku tylko w Polsce lekarze stwierdzają zawał serca u 100 tysięcy pacjentów. Ok. 35 procent pacjentów nie przeżywa. Wbrew pozorom nie jest to wyłącznie problem ludzi starszych. Wiele z ofiar tej podstępnej przypadłości dotyka ludzi w sile wieku.
Dlaczego podstępnej? Część osób, u których dochodzi do zawału serca, nie miało wcześniej problemów kardiologicznych. Stąd też funkcjonujące niekiedy wśród ludzi przekonanie z rodzaju „to mnie nie dotyczy”. Niestety, sporo takich osób staje potem do walki o życie. Ta batalia wykracza poza ściany oddziału kardiologicznego i w przypadku szczęśliwego opuszczenia placówki klinicznej trwa już często do końca życia. Jak się okazuje, kobiety w tym boju stoją na znacznie słabszej pozycji – przynajmniej w pierwszej fazie dochodzenia do normalności.

Najnowsze badania wykazały, że kobiety, które przebyły zawał serca, muszą mieć się bardziej na baczności niż mężczyźni, którzy są po podobnych przejściach. W pierwszym roku od zawału w większym stopniu niż panowie są one narażone na powikłania, a w efekcie niebezpieczeństwo zgonu. O tym, że kobiety są bardziej narażone było wiadomo już wcześniej. Teraz ekspertom udało się dokładniej przyjrzeć zjawisku, a jednocześnie sprawdzić, jak duża jest skala tego problemu.

W badaniach, które przeprowadzone zostały wśród 1604 pacjentów (802 kobiety oraz 802 mężczyzn), specjaliści wzięli pod uwagę szereg kryteriów. Uwzględnili zarówno wiek, jak i stan zdrowia pacjentów. W czasie zbierania danych sprawdzano, czy pacjenci nie cierpią z powodu takich dolegliwości, jak nadciśnienie i cukrzyca; kontrolowano, czy palą papierosy; badano ich styl życia; analizowano też lekarstwa oraz terapie, jakie im przepisano po zawale. Jednym z ważnych elementów całego badania było wykonanie pomiarów czynności serca.

Po przeanalizowaniu wszystkich danych lekarze potwierdzili, że w pierwszym roku po zawale serca kobiety są aż o 60 procent bardziej narażone na ryzyko zgonu niż mężczyźni. Eksperci z powodu występujących niejasności nie potrafią powiedzieć z pełnym przekonaniem, dlaczego tak się dzieje. Nie bez znaczenia może być podnoszone już wcześniej kryterium wiekowe. Zawał serca częściej dotyka bowiem kobiet w późniejszym wieku niż mężczyzn. Autorzy najnowszych badań sugerują, że dużą rolę może odgrywać także nastawienie psychiczne – olbrzymi stres związany z wystąpieniem dolegliwości sercowych, a czasami także depresja. Są to jednak wyłącznie przypuszczenia. Aby je ewentualnie potwierdzić, konieczne byłoby przeprowadzenie dodatkowych badań.

- Powinniśmy z większą uwagą przyglądać się pacjentkom – mówi dr Georg Schmidt, współautor badań z Uniwersytetu Technicznego w Monachium. - Jako lekarze powinniśmy pytać się naszych pacjentek o ich obawy i poszukiwać możliwości zapewnienia im wsparcia wykraczającego poza medykamenty oraz inne standardowe metody leczenia.

Co ciekawe, w ramach badań lekarze śledzili sytuacje pacjentów po przebytym zawale przez pięć kolejnych lat. Wskaźnik śmiertelności okazał się niekorzystny dla kobiet jedynie w pierwszym roku po ataku serca. W kolejnych latach indeks ten kształtował się już na zbliżonym poziomie.

Choroba niedokrwienna serca, która może doprowadzić do zawału serca, jest najczęstszą przyczyną zgonów w skali globalnej (dane Światowej Organizacji Zdrowia z 2015 r.). Jest to choroba z kategorii cywilizacyjnych. Statystycznie najczęściej dotyka mężczyzn po 40. roku życia i kobiet, które przekroczyły „pięćdziesiątkę”.