Cytologia nie boli!

Choć cytologia jest jednym z tych badań, które wykonywane regularnie, mogą uratować życie, wciąż niewiele Polek dba o to, by u ginekologa zjawiać się raz w roku. O tym, dlaczego tak się dzieje i dlaczego warto to zmienić rozmawiamy z dr n.med. Ewą Kuś z Grupy Lux Med.

Badanie cytologiczne jest podstawowym i powinno być najważniejszym badaniem dla każdej kobiety. Dzięki niemu możemy wykryć na przykład zmiany o charakterze przednowotworowym, spowodowane zakażeniem onkogennym typem wirusa brodawczaka ludzkiego lub zmiany nowotworowe. Regularna i dobrze wykonana cytologia – za pomocą specjalnej szczoteczki cytologicznej typu cervex-brush, we wzierniku, w dobrym oświetleniu pozwalającym na prawidłowe uwidocznienie szyjki macicy - daje gwarancje rzetelnej diagnozy.

Jeśli zaś chodzi o drugą część pytania, to myślę, że podstawowym działaniem w tym zakresie jest edukacja, dzięki której możemy zwiększyć świadomość na temat zagrożeń, jakie niesie ze sobą zakażenie wirusem HPV.

* Kobiety boją się tego badania. Jak Pani sądzi, czym jest to spowodowane?*
Wydaje mi się, chociaż jest to problem także z zakresu psychologii i socjologii, że bardzo dużą rolę odgrywają tu mity na temat cytologii i chorób ginekologicznych. Panuje powszechne przekonanie, że w przypadku tych ostatnich decydują czynniki genetyczne i my kobiety nie mamy na nie wpływu, tymczasem jest zupełnie inaczej. Pamiętajmy, że rak szyjki jest w 100 proc. wyleczalny, jeśli jest wykryty we wczesnym stadium. W mojej praktyce lekarskiej zdarzyło mi się także spotkać z opiniami, że cytologia jest bolesnym i nieprzyjemnym badaniem. Jest to drugi powód, dla którego kobiety unikają wizyt ginekologicznych. Pamiętajmy, że jest to krótkie i bezbolesne badanie.

Strach przed wykryciem nowotworu to jedna z przyczyn, dla których kobiety nie chcą wykonywać badania regularnie. Tymczasem regularne badania cytologiczne pozwalają wykrywać też inne choroby. Jakie?
Dzięki cytologii możemy wykryć wszystkie zmiany o charakterze zapalnym czy podłożu grzybiczym. Nieprawidłowe wyniki cytologii mogą także wskazywać na zakażenie onkogennym typem wirusa HPV.

* Proszę powiedzieć, na co powinna zwrócić uwagę kobieta, która udaje się na badanie cytologiczne. Czy wciąż zdarza się, że badanie nie jest robione szczoteczką?*
Każda kobieta powinna zwrócić uwagę na to, czy badanie cytologiczne jest wykonywane specjalną szczoteczką typu cervex-brush, o której już wspomniałam. Musimy także zwrócić uwagę na jakość gabinetu ginekologicznego. W przypadku pojawienia się jakichś wątpliwości i zauważonych w gabinecie nieprawidłowości należy zrezygnować z badania i znaleźć inny, rekomendowany gabinet spełniający wszelkie standardy i podlegający kontroli jakości.

* Obecnie wyniki badań podaje się w skali Bethesda. Czym różni się ona od skali, z której korzystano kiedyś i jak odczytywać takie wyniki?*
Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje, aby przy opisywaniu badania cytologicznego używać skali Bethesda. Jest to skala opisowa i w przeciwieństwie do skali Papanicolau zawiera informacje o jakości rozmazu, co gwarantuje prawidłową diagnozę materiału wysłanego do badania. Jest czytelniejsza także dla pacjentek.

Wciąż mało wiemy też o wirusie HPV. Jak dochodzi do zarażenia nim i jakie mogą być tego konsekwencje?
Podstawową drogą zakażenia wirusem HPV są kontakty seksualne. Wirus może także przenikać przez pory skóry okolic narządów intymnych.

* Jak Pani ocenia regularność, z jaką Polki wykonują badania ginekologiczne? Jak wypadamy na tle Europy?*
Uważam, że zmierzamy w dobrym kierunku i że coraz więcej kobiet będzie wykonywać badanie cytologiczne regularnie, a to dzięki coraz szerszym działaniom edukacyjnym. Jednak na tle Europy wypadamy jeszcze bardzo słabo, ponieważ wciąż zbyt dużo kobiet w Polsce umiera z powodu raka szyjki macicy, który wcześnie wykryty jest wyleczalny.