Czy twoje jajniki funkcjonują prawidłowo?

Nieprawidłowe funkcjonowanie jajników, to problem który doskwiera wielu kobietom. Bardzo często zdarza się jednak, że jesteśmy nieświadome zagrożenia, które może dotyczyć również nas. Choroby jajników wymagają szybkiego interweniowania.

Wydawać by się mogło, że współczesne kobiety wiedzą o swoich jajnikach wszystko. Okazuje się, że blisko 60% kobiet między 16-60 rokiem życia wie zaledwie tyle, że jajniki są narządami parzystymi występującymi tylko u kobiet oraz, że ich celem jest wytwarzanie komórek jajowych. O ich pozostałych funkcjach, jak wydzielanie hormonów płciowych (estrogen, progesteron)
wie już co trzecia kobieta, a typowe choroby jajników znają przeciętnie dwie kobiety na dziesięć!

Choroby jajników są jednymi z najczęstszych dolegliwości, z którymi boryka się kobiecy organizm. Większość nie jest groźna i nie daje żadnych objawów. Jednak pozostała część nieleczonych chorób realnie zagraża życiu. Prawda jest smutna i brutalna – otóż w przypadku chorób jajników wiek nie gra znaczącej roli, zarówno nastolatka, trzydziestolatka, jak i kobieta, która przeszła już klimakterium może zmagać się z jedną z licznych chorób.

Mają różną wielkość, lecz taki sam kształt – śliwki, orzecha czy mandarynki. Niewielkie torbiele nie powodują kompletnie żadnych dolegliwości, niemniej mogą one przypominać wielkością średniej wielkości jabłko powodując m.in. nieregularne miesiączki i bóle w trakcie stosunków. Torbiele mogą występować pojedynczo lub w skupiskach po kilka sztuk. Mogą być zlokalizowane w jednym lub w dwóch jajnikach. Za przyczynę występowania torbieli odpowiadają zachodzące w organizmie kobiety zmiany hormonalne. Obecność torbieli stwierdza się podczas badania ultrasonograficznego (USG) drogą dopochwową. Niektóre z ponad czterdziestu rodzajów torbieli mogą oznaczać raka jajników lub uniemożliwiać zajście w ciąże. Warto wiedzieć! Większość torbieli ulega „samozniszczeniu” podczas silnych bólów poprzedzających menstruacje. Niemniej zdarza się, że są one tak odporne i wytrzymałe, że ich autodestrukcja nie jest możliwa. Co wtedy? W takich przypadkach wdrażane jest leczenie farmakologiczne w postaci tabletek antykoncepcyjnych,
które regulują cały cykl – hamują jajeczkowanie, lub poprzez antybiotykoterapie. W cięższych przypadkach przeprowadza się operacje tzw. wyłuskania torbieli przy jednoczesnym oszczędzeniu jajnika, chociaż nie zawsze jest to możliwe – wiele zależy od wielkości i struktury torbieli.

Inaczej określany PCOS (Polycystic Ovary Syndrome). Występuje w postaci licznych torbielików (pęcherzyków), a policystyczne jajniki wytwarzają w nadmiarze męski hormon, testosteron, który skutecznie zakłóca owulacje. PCOS objawia się najczęściej nadmiarem niechcianego owłosienia na ciele (wąsik, zarost na klatce piersiowej), tłustą cerą i trądzikiem, przybieraniem na wadze pomimo stosowania drastycznej diety i nieregularnymi miesiączkami. Pomimo, iż ówczesna medycyna stoi na wysokim poziomie to jednak przyczyny PCOS nie są do końca znane. Lekarze twierdzą, że przyczyną może być duże stężenie insuliny we krwi, otyłość oraz – co ważne, podłoże genetyczne.

Zespół policystycznych jajników diagnozuje się poprzez wykonanie badania USG drogą dopochwową, wykonanie badań hormonalnych, a także przez pomiar ilości cholesterolu i glukozy w surowicy krwi. Leczenie ustalane jest indywidualnie i jest rozpatrywane pod kątem m.in. urodzenia dziecka, wyregulowania cyklu miesiączkowego, jak również pozbycia się problemów z trądzikiem i nadmiernym łojotokiem. Często stosuje się doustne leki antykoncepcyjne, a w poważniejszych przypadkach wykonywana jest laparoskopia.

Nowotwór jak to zazwyczaj bywa, na samym początku nie wywołuje żadnych dolegliwości tudzież nieprawidłowości w pracy jajników. Jest diagnozowany zbyt późno, co skutecznie zmniejsza szansę na całkowite wyzdrowienie. Gdy rak osiąga dalsze stadium rozwoju objawia się m.in. niestrawnością, bólami o różnym natężeniu zlokalizowanymi w podbrzuszu, krwawieniami z pochwy, częstymi zaparciami czy problemami z oddawaniem moczu (nietrzymanie moczu, niemożność oddania moczu etc.). Rak jajników najczęściej rozwija się u kobiet, które przeszły menopauzę. Niemniej jego występowanie ma również podłoże genetyczne – kobiety u których w rodzinie występował nowotwór macicy i piersi są bardziej narażone. Wykrycie nowotworu następuje w trakcie badania ultrasonograficznego (dopochwowo), badania krwi celem wykrycia podwyższonego poziomu markerów nowotworowych (CA 125, Ca 19-9).

Leczenie zwykle operacyjne. We wczesnym stadium usuwa się jajniki, jajowody, a nawet macicę. Przy przerzutach wycinane są również sąsiednie narządy (pęcherz moczowy, jelita).

Określenie przydatki dotyczy zarówno jajników jak i jajowodów, kiedy stan zapalny jednego z narządów przenosi się na drugi. To popularne schorzenie z reguły dotyka kobiet, które nie przeszły jeszcze klimakterium. Dodatkowym czynnikiem niosącym ryzyko zakażenia jest współżycie z wieloma partnerami seksualnymi. Choroba przenosi się zazwyczaj przez pochwę, a zakażenie może nastąpić m.in. w trakcie miesiączki, porodu, połogu czy w trakcie wykonywania zabiegów ginekologicznych. Zapalenie przydatków objawia się silnymi bólami podbrzusza, gorączką i ogólnym złym samopoczuciem. Poza tym mogą występować plamienia w dowolnych dniach cyklu, jak również silne krwotoki w czasie miesiączki. Leczenie farmakologiczne, głównie antybiotykoterapia, przyjmowanie niesterydowych leków przeciwzapalnych i leżenie w łóżku (podczas leczenia niedopuszczalna jest jakakolwiek aktywność fizyczna).

Od kilku lat media uparcie nawołują, aby wykonywać badania profilaktyczne, bowiem nic innego jak tylko wczesne wykrycie choroby daje niemalże stuprocentową szansę na całkowite wyleczenie. Oczywiście dotyczy to nie tylko nowotworów, ale również wszystkich innych chorób. Każda kobieta powinna, co najmniej raz w roku zgłaszać się do lekarza ginekologa celem wykonania podstawowych badań i wykluczenia bądź ewentualnego wykrycia i wyleczenia jakichkolwiek nieprawidłowości.

Oprócz regularnie wykonywanych badań bardzo ważna jest również prawidłowa higiena. Na polskim rynku jest do wyboru szeroka gama płynów i żeli do higieny intymnej, które dzięki odpowiedniemu składowi minimalizują ryzyko infekcji bakteryjnych oraz zapewniają prawidłowe pH. Nie należy również zapominać o częstej zmianie podpasek i tamponów (ryzyko wystąpienia TSS) a także mieć stałego (i zdrowego) partnera seksualnego.

POLECAMY: * Torbiele na jajnikach? Nie ignoruj ich!*