Kinezyterapia: na czym polega gimnastyka lecznicza?
Kinezyterapia jest fizjoterapeutyczną metodą, w której za pomocą ćwiczeń leczy się cały organizm. Podstawą kinezyterapii są ćwiczenia fizyczne o charakterze leczniczym. Komu poleca się kinezyterapię i jakie metody są stosowane przez fizjoterapeutów?
Co to jest kinezyterapia?
Kinezyterapia określana jest także jako gimnastyka lecznicza czy* metoda leczenia organizmu ludzkiego ruchem*. Celem kinezyterapii jest maksymalne usunięcie niesprawności fizycznej. Kinezyterapia polega na wykonywaniu ćwiczeń, które usprawniają, wzmacniają rozciągają i rozluźniają mięśnie i całe ciało.
Dzięki kinezyterapii pacjenci odzyskują nie tylko sprawność ruchową, ale także poprawia się funkcjonowanie układu nerwowego, oddechowego i sercowo-naczyniowego. Dodatkowo gimnastyka lecznicza przywraca ruchomość w stawach oraz siłę i wytrzymałość mięśni. Dzięki kinezyterapii można korygować wady postawy i patologiczne nawyki ruchowe.
Zadaniem kinezyterapii jest także przygotowanie do dalszej rehabilitacji, np. społecznej.
Kinezyterapia - dla kogo?
Wskazaniem do kinezyterapii są różne stany patologiczne obejmujące układ ruchu oraz układy nerwowy, krwionośny czy oddechowy. Kinezyterapię poleca się osobom z wadami postawy, złamaniami bądź amputacją kończyn, bólami kręgosłupa, chorobami reumatoidalnymi czy zwyrodnieniami stawów.
Gimnastyka lecznicza jest pomocna także dla pacjentów z chorobą Parkinsona, stwardnieniem rozsianym oraz uszkodzeniem obwodowego układu nerwowego. Kinezyterapia sprawdzi się również w przypadku choroby wieńcowej, udaru mózgu, zawału serca, nadciśnienia tętniczego oraz przed i po zabiegach kardiochirurgicznych.
Ćwiczenia oddechowe w ramach kinezyterapii pomagają w walce z odmą opłucnową, a także w przypadkach zmian zapalnych w płucach. Kinezyterapia jest stosowana również po chorobie nowotworowej, ponieważ pozwala zapobiec obrzękom i przykurczom stawowym po mastektomii.
Metody kinezyterapii
Kinezyterapia odbywa się pod kontrolą wykwalifikowanego fizjoterapeuty, który dysponuje odpowiednim sprzętem do wykonywania ćwiczeń leczniczych. Wyróżnia się 4 najczęściej stosowane metody kinezyterapii:
- Metoda McKenzie - została opracowana przez Robina McKenziego. Początkowo ta metoda była przeznaczona do profilaktyki i leczenia bólów kręgosłupa, później jej zastosowanie poszerzono o stawy obwodowe.W tej metodzie oprócz technik wykonywanych przez fizjoterapeutę, istotny jest ruch pacjenta, a także ćwiczenia wykonywane samodzielnie w domu. W metodzie McKenziego bardzo duży nacisk kładzie się na profilaktykę.
- Metoda Bobath - została opracowana przez fizjoterapeutkę Berthę Bobath oraz psychiatrę Karla Bobatha. Tę metodę stosuje się przy rehabilitacji dzieci i dorosłych z porażeniem mózgowym.
- Metoda Vojty - została opracowana przez czeskiego lekarza Vaclava Vojtę. Stosuje się ją przy rehabilitacji dzieci i dorosłych ze schorzeniami neurologicznymi.
- Metoda PNF - została opracowana przez neurofizjologa Hermana Kabata oraz fizjoterapeutkę Maggie Knott. Ćwiczenia w tej metodzie mają zwiększyć siłę mięśni i poszerzyć zakres dotychczasowych ruchów.
Ćwiczenia w kinezyterapii
Ćwiczenia w kinezyterapii dotyczą bezpośrednio narządów zmienionych chorobowo lub części ciała nieobjętych chorobą. Kinezyterapia miejscowa obejmuje ćwiczenia bierne, izometryczne, czynno-bierne, samowspomagane, synergistyczne, oddechowe oraz w odciążeniu. Kinezyterapia ogólna natomiast to ćwiczenia ogólnokondycyjne, gimnastyka poranna, ćwiczenia w wodzie oraz sport inwalidów.