Popularne owoce i warzywa wywołują reakcje alergiczne

Jeśli kiedykolwiek bezpośrednio po ugryzieniu surowego jabłka, marchewki, banana lub innego z owoców i warzyw czuliście swędzenie lub uczucie mrowienia w ustach - ten artykuł jest dla was. Znamy powody takich reakcji i wiemy, co robić aby ich uniknąć.

Łzawienie oczu, męczący katar, osłabienie i ciągłe kichanie nasilające się w okresie wiosennym to typowe objawy alergii. Wiosenny sezon pylenia roślin trwa w najlepsze. Osoby uczulone na pyłki odczuwają w tym okresie wzmożone reakcje alergiczne. Jednak może zdarzyć się tak, że to niekoniecznie pyłki roślin uczulają, a raczej świeże owoce i warzywa.

Osoby uczulone na pyłki są często nadwrażliwe na niektóre pokarmy, zwłaszcza warzywa i owoce. Te reakcje alergiczne - które są zwykle łagodne - mogą pojawić się nagle, a my możemy przez większość życia nawet nie zwrócić na nie szczególnej uwagi. Stan ten nazywa się zespołem alergii pokarmowej. "Uważam, że jest to jeden z najbardziej niedoszacowanych i niedowartościowanych stanów", mówi dr Carah Santos, alergolog z National Jewish Health w Denver.

Dzieje się tak, ponieważ wiele owoców i warzyw zawiera proteiny, które są podobne do tych pyłków. Tak więc system odpornościowy może nie wiedzieć, co spowodowało alergię - czy owoce i warzywa czy pyłki roślin. Dr Carah Santos nazywa to reaktywnością krzyżową. "Twój system odpornościowy widzi coś, co wygląda bardzo podobnie do czegoś i natychmiast reaguje"- wyjaśnia Santos. Alergia pokarmowa, czyli niewłaściwa reakcja układu immunologicznego na spożywane pokarmy nazywana jest chorobą XXI wieku.

Objawy uczulenia wywołane przez owoce i warzywa są natychmiastowe. Występują zwykle kilkanaście minut po zjedzeniu uczulającego pokarmu. Czas jaki upływa pomiędzy spożyciem alergizującego pokarmu, a wystąpieniem objawów wynosi od 8 – 96 godzin. Objawy alergii dotyczą najczęściej śluzówek narządów będących w bezpośrednim kontakcie z danym pokarmem, tj. jamy ustnej, gardła. Jessica Slattery, która mieszka na przedmieściach Denver za każdym razem po zjedzeniu banana zaczęła dostrzegać dziwną reakcję organizmu. "Pierwszą rzeczą, jaką czułam było swędzenie na języku" - mówi Slattery i dodaje: "Czułam w gardle... coś jak mrowienie". To nie jedyne objawy alergii na owoce. Osoby uczulone zgłaszały, że często puchły im również usta. U osób szczególnie wrażliwych lub po zjedzeniu nadmiernej ilości uczulających warzyw czy owoców może wystąpić reakcja rozległa - pokrzywka, nieżyt nosa, skurcz krtani, obturacja oskrzeli, bóle brzucha czy biegunka.

Znajomi Slattety podchodzili nieco sceptycznie do jej alergii. Ze zdziwieniem i niedowierzaniem pytali: "Jak można być uczulonym na banana?". Ich reakcja wynikała z tego, że alergia na owoce i warzywa występuje znacznie rzadziej niż alergia na mleko, jaja czy orzechy. Po prostu nie słyszeli o takim przypadku. Slattery z biegiem czasu, zaczęła zauważać reakcje alergiczne także na inne owoce, w tym kiwi, ananas i awokado. Zauważyła nadmierną reaktywność na te produkty wiosną i jesienią, kiedy uaktywniały się jej alergie pyłkowe.

Standardowe testy do wykrywania alergii pokarmowych często wychodzą negatywnie u osób z OAS (zespół alergii jamy ustnej). Tak było w przypadku Jessici Slattery. "Miałam badania ... na to, na co wydawało mi się, że jestem uczulona, a wszystko wyszło negatywnie". To było dla niej frustrujące, ponieważ kilku lekarzy nie potrafiło zdiagnozować przyczyny takiego zachowania organizmu. Ostatecznie alergolog stwierdził u niej zespół alergii jamy ustnej po szczegółowej analizie historii jej objawów. Mówi, że diagnoza była dla niej wielką ulgą: "To było coś, jak: OK, to nie jest moje urojenie! To naprawdę istnieje" - wspomniała Slattery.

Seler, pietruszka i marchew to przykład warzyw, które najczęściej wywołują objawy alergii pokarmowej. Do owoców, które wywołują reakcję alergologiczną należą: jabłka, truskawki, banany, kiwi oraz owoce cytrusowe. Należy uważać szczególnie na owoce egzotyczne, które również mogą być źródłem alergenów. Co więcej, nawet nasze rodzime śliwki czy czereśnie, w nadmiernych ilościach mogą wywołać dolegliwości pokarmowe takie, jak biegunki, nudności czy wymioty. Ich spożycie może zakończyć się reakcjami alergicznymi ze strony układu pokarmowego, oddechowego czy skóry. Zwykle zaleca się osobom z zespołem alergii jamy ustnej, aby uniknały surowej żywności, po której następuje reakcja, ale istnieją też inne rozwiązania.

Pozytywne efekty przynosi na przykład, obieranie lub gotowanie warzyw i owoców przed jedzeniem. Warto spróbować jeść przetworzone warzywa i owoce. Jeżeli świeże jabłko powoduje reakcję, to spróbujcie zrobić sobie mus jabłkowy. Jeśli banany są problemem, to zamiast jeść surowe, zróbcie sobie chlebek bananowy. "Często [ludzie z OAS] mogą bez problemu jeść tego typu potrawy, ponieważ proces gotowania degraduje proteiny, które wyglądają jak pyłki", mówi dr Santos. Obróbka termiczna niekiedy niweluje substancje alergizujące, ale nie dotyczy to każdego przypadku. Wówczas leczenie alergii na owoce i warzywa polega na wyeliminowaniu produktów uczulających z codziennej diety.

Częstość występowania zespołu alergii jamy ustnej jest nieznana, ale badacze oceniający alergie pokarmowe związane z pyłkami w 2015 r., stwierdzili: "Chociaż dane epidemiologiczne są znikome, nie ulega wątpliwości, że wzrost alergii pyłkowej będzie powodował wzrost alergii pokarmowych". Czy spotkaliście się z takim problemem?