Przyklej i zdrowiej, czyli o lekach w plastrach

Zastrzyki są najczęściej bolesne, a tabletki mogą podrażniać układ pokarmowy. Alternatywą dla tradycyjnych form podawania leków jest transdermalny system terapeutyczny, czyli po prostu plastry. Pomagają rzucić palenie, uśmierzyć ból, a nawet złagodzić objawy choroby Parkinsona czy ADHD.
Plaster składa się z trzech warstw. Pierwsza z nich, najbardziej zewnętrzna, pełni funkcje ochronne, np. przed wilgocią.

Przyklej i zdrowiej, czyli o lekach w plastrach
Źródło zdjęć: © Jupiterimages

Zastrzyki są najczęściej bolesne, a tabletki mogą podrażniać układ pokarmowy. Alternatywą dla tradycyjnych form podawania leków jest transdermalny system terapeutyczny, czyli po prostu plastry. Pomagają rzucić palenie, uśmierzyć ból, a nawet złagodzić objawy choroby Parkinsona czy ADHD. Plaster składa się z trzech warstw. Pierwsza z nich, najbardziej zewnętrzna, pełni funkcje ochronne, np. przed wilgocią.

Same zalety?

Środkowa warstwa zawiera substancję leczniczą, która uwalniana jest przez warstwę przylegającą do skóry. Uwolniony lek przenika do krwiobiegu i dociera do miejsca przeznaczenia. Taki mechanizm działania niesie ze sobą wiele korzyści. Jakich? Przede wszystkim odciążony zostaje układ pokarmowy, który bardzo często ulega podrażnieniom w wyniku stosowania leków doustnych – ma to szczególne znaczenie dla osób z chorobą wrzodową.

Po drugie, plaster przez cały czas uwalnia stałą dawkę leku, podczas gdy tabletki działają „skokowo” – ta właściwość z kolei odgrywa dużą rolę przy zwalczaniu przewlekłego bólu. Istotną zaletą jest wygoda stosowania plastrów – w zależności od rodzaju mogą pozostawać na skórze 1-7 dni, nie ma więc ryzyka pominięcia dawki leku.

Jednak plastry, jak każdy farmaceutyk, mogą wywoływać niepożądane skutki. Najczęściej jest to podrażnienie skóry, objawiające się wysypką, świądem bądź zaczerwienieniem. W przypadku leków wydawanych na receptę skutki uboczne mogą obejmować także nudności czy zawroty głowy. Niektóre plastry – przede wszystkim te z hormonami jako substancją aktywną – posiadają szereg przeciwwskazań do stosowania, np. choroby zakrzepowo-zatorowe.

POLECAMY:

Przezskórna forma podawania leków ma również pewne ograniczenia, np. zbyt duża masa cząsteczkowa niektórych substancji leczniczych uniemożliwia ich przenikanie przez skórę. Wiele osób obawia się odklejenia plastra – choć zdarza się to bardzo rzadko, warto zasięgnąć opinii lekarza o postępowaniu w takim przypadku.

Lek na całe zło?

Bez recepty możemy kupić kilka rodzajów plastrów. Walkę z nałogiem palenia ułatwią plastry z nikotyną (Nicorette, NiQuitin), łagodzące objawy odstawienia. Plastry na opryszczkę (Compeed) zmniejszą jej widoczność oraz przyspieszą leczenie. Przy migrenowych bólach głowy pomocne będą plastry nasączone wyciągami roślinnymi (Migren Patch), nerwobóle i bóle związane z zapaleniem korzonków zmniejszą plastry rozgrzewające z wyciągiem z ostrej papryki (np. Kapsiplast), natomiast bóle stawów i bóle wywołane urazami złagodzą plastry chłodzące z mentolem (np. Prel Blue).

Dostępne są również plastry zmniejszające dyskomfort w przypadku pęcherzy, odcisków czy halluksów (np. Compeed). Plastry na receptę przeznaczone są do długotrwałego stosowania pod kontrolą lekarza. Przy przewlekłym bólu, np. związanym z chorobą nowotworową, skuteczne są plastry z fentanylem (np. Durogesic) lub buprenorfiną (np. Transtec). W przypadku choroby niedokrwiennej serca stosowane są plastry z nitrogliceryną (np. Nitroderm), natomiast w chorobie Alzheimera – z riwastygminą (Exelon).

Plastry z hormonami chronią przed ciążą (Evra) bądź łagodzą objawy menopauzy (np. Fem 7 Combi). Nowością są plastry zawierające ritalin (Daytrana), przeznaczone dla dzieci z nadpobudliwością psychoruchową (ADHD) – na razie niedostępne w Polsce.

Jak przyklejać?

Skuteczność plastra uzależniona jest od jego prawidłowego umieszczenia na skórze. Pamiętajmy, aby przyklejać go na skórę suchą i zdrową – bezwzględnie należy unikać miejsc z podrażnieniami czy ranami. Plastry możemy umieszczać na ramionach, pośladkach, biodrach, podbrzuszu, w okolicach krzyża – wyjątek stanowią oczywiście plastry przeciwmigrenowe, które należy nakleić na skroniach, czy plastry na opryszczkę, odciski bądź halluksy. Plaster przyciskamy do skóry i chwilę przytrzymujemy. Po kilku dniach – określonych w ulotce lub przez lekarza – kolejny plaster umieszczamy w nowym miejscu.

Wybrane dla Ciebie

Pokazała, co trzymają na klatkach schodowych. "W czym problem?"
Pokazała, co trzymają na klatkach schodowych. "W czym problem?"
Wrzuć foliówkę do pralki. Później sobie podziękujesz
Wrzuć foliówkę do pralki. Później sobie podziękujesz
Po emisji odcinka odezwała się do niej siostra ofiary. "Gorzka wiadomość"
Po emisji odcinka odezwała się do niej siostra ofiary. "Gorzka wiadomość"
Wrzuciła fotkę z windy. Aneta Zając pokazała, jak wygląda po treningu
Wrzuciła fotkę z windy. Aneta Zając pokazała, jak wygląda po treningu
Krzan wypoczywała nad jeziorem. Jej bikini to hit na lato
Krzan wypoczywała nad jeziorem. Jej bikini to hit na lato
Od 7 lat jest jego żoną. "Wygrałam pieniądze i męża"
Od 7 lat jest jego żoną. "Wygrałam pieniądze i męża"
Walczyła o zdrowie po cichu. Po latach wyznała prawdę
Walczyła o zdrowie po cichu. Po latach wyznała prawdę
Wcielił się w Wokulskiego w "Lalce". Tak wyglądało jego życie prywatne
Wcielił się w Wokulskiego w "Lalce". Tak wyglądało jego życie prywatne
Wysoka kara za podlewanie ogródka? Oto co mówią przepisy
Wysoka kara za podlewanie ogródka? Oto co mówią przepisy
Lekarz alarmuje. Tego unikaj w hotelach
Lekarz alarmuje. Tego unikaj w hotelach
Pokazała, gdzie znalazła kleszcza u córki. Zawsze sprawdzaj to miejsce
Pokazała, gdzie znalazła kleszcza u córki. Zawsze sprawdzaj to miejsce
Nie każdy wie, że ma znaną córkę. To prawdziwa piękność
Nie każdy wie, że ma znaną córkę. To prawdziwa piękność