Rozgrzej się

*Przedstawiamy fragment najnowszej pozycji wydawniczej Larousse'a, poradnika encyklopedycznego "Zrób to sam" pod redakcją Michela Galy, w polskim opracowniu Jerzego Woźniaka: *
*Ogrzewanie drewnem *Montaż kominka z zamkniętym paleniskiem, wkładki kominkowej lub pieca na drewno musi zostać wykonany z zachowaniem wszelkich wymogów bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz ochrony przed zatruciem czadem. Najlepiej zatem skorzystać z usług specjalistów. Wszelkie kominki działają na tej samej zasadzie: ciepłe powietrze powstałe w wyniku spalania, przechwytywane przez zimny obieg powietrza, wytwarza różnicę ciśnienia, którą nazywamy popularnie „ciągiem”. Powietrze obecne przy spalaniu jest zassane i wytworzone gazy są wydalane na zewnątrz. Im bardziej ciepłe są te gazy w stosunku do temperatury zewnętrznej, tym bardziej intensywny jest ciąg. Wiele czynników wpływa na bezpieczeństwo korzystania z takiego urządzenia. Komin powinien być jak najdłuższy i, o ile jest to możliwe, przebiegać w linii prostej. Musi też wytrzymać wysokie temperatury oraz zachować długo ciepło pochodzące ze spalania. Powłoki muszą być odporne na działanie korozji oraz wyjątkowo szczelne. Obieg (cyrkulacja) powietrza
w pomieszczeniach musi być zbadana bardzo uważnie.

*Kominek otwarty *Tradycyjny kominek otwarty to bardziej źródło energii uprzyjemniającej pobyt w pomieszczeniu niż wydajny system ogrzewana. Wymaga codziennego czyszczenia i nie jest w nim możliwa regulacja temperatury. Rozmiary kominka należy dostosować do wielkości pomieszczenia oraz prawidłowej cyrkulacji powietrza. Należy wiedzieć, że mechaniczny system wentylacji może zakłócić funkcjonowanie ciągu kominka przez wytwarzanie niższego ciśnienia: do pomieszczenia może przedostać się zimne powietrze, a to spowoduje, że pojawi się w nim dym.

Urządzenie do odzyskania ciepła
Aby lepiej wykorzystać możliwości grzewcze otwartego kominka, można zainstalować urządzenie do odzyskania ciepła. Takie urządzenie, umieszczone przy podłodze lub z tyłu paleniska, wygląda dyskretnie i zwiększa jakość ciągu. Dzięki tym urządzeniom powietrze ulega ogrzaniu, przemieszczając się a paleniskiem, i zostaje zwrócone do pomieszczenia przez kratki znajdujące się po bokach kominka. Oczywiście należy najpierw upewnić się, czy umieszczenie takich urządzeń nie spowoduje uszkodzenia ścian lub obudowy.( RYSUNEK 1).

UWAGA: Drewno twarde, np. dąb, jest uważane za najlepsze do spalenia. Drewno miękkie, takie jak brzoza, jest doskonałym paliwem w okresie wiosennym lub jesiennym. Należy używać przede wszystkim drewna, które po ścięciu leżakuje przez minimum osiemnaście miesięcy.

*Wkładka i kominek zamknięty *Wkładka i zamknięty kominek pozwalają na lepszą regulację temperatury niż kominek otwarty, bowiem możliwa jest ręczna regulacja dopływu powietrza.
Wkładka. Jest to blok, na który składa się zamknięte palenisko oraz metalowa obudowa. Powietrze jest doprowadzane przez regulowane otwory, przemieszcza się między ściankami paleniska oraz obudowy i, już ogrzane, wydostaje się na zewnątrz przez kratki. Jest to urządzenie poprawiające osiągi istniejącego już otwartego kominka. Montaż wkładki wymaga przestrzegania odpowiednich zabezpieczeń. Chodzi szczególnie o kanał dymowy oraz wymaganą minimalną (wynoszącą 16 cm) odległość między wymurowaną obudową a ogniem.

*Kominek zamknięty *Takie, bardziej wydajne, urządzenie należy wybudować, jeżeli w danym pomieszczeniu dopiero umieszczamy kominek. Tak jak w przypadku wkładki, powietrze pobierane z pomieszczenia jest ogrzewane wokół paleniska i wraca przez kratki do tego pomieszczenia (RYSUNEK 2). System przewodów może także dostarczać ciepłe powietrze do innych pomieszczeń. Możliwe są też podłączenia do rur zasilających ciepłą wodą grzejniki.

*Piece na drewno *Większość dostępnych pieców oceniana jest raczej pod względem ich estetyki niż wydajności. Nie ma bowiem żadnej istotnej różnicy między piecami z żeliwa lub metalowymi malowanymi bądź pokrytymi emalią. Nie jest także istotne, czy mają one drzwi z szybami lub są całe z metalu. Najważniejsze są dwa parametry: wydajność pieca i sposób ogrzewania – przez promieniowanie cieplne lub konwekcję. Zbyt wielki piec promieniujący może spowodować, że w pomieszczeniu będzie panował nieznośny upał. Natomiast piec konwekcyjny zapewnia raczej odpowiednie rozprowadzenie ciepłego powietrza w pomieszczeniu, jeżeli kratki zostały zainstalowane nad drzwiami.

*Czyszczenie i konserwacja *W zależności od pory roku, w której pracują (tzn. ogrzewają pomieszczenia), urządzenia do spalania drewna poddawane są różnym naprężeniom. Jesień i wiosna to okresy, w których spalanie jest wolniejsze; sprzyja to tworzeniu się osadów wewnątrz kanałów dymowych. Natomiast podczas najzimniejszych miesięcy całe urządzenia działają na granicy maksymalnej wydajności termicznej, co powoduje znaczne odprężenia, przede wszystkim w elementach znajdujących się wewnątrz kominków (ścianki, kanał itp.). Najlepszy sposób na zapoznanie się ze stanem kominka oraz ewentualne oczyszczenie go to... skorzystanie z usług kominiarza. Jednak nie zwalnia to nas z konieczności przeprowadzania regularnych zabiegów konserwacyjnych.
**

Złogi sadzy**
Złogi sadzy mają bardzo duży wpływ na ciąg, a także mogą spowodować niebezpieczny pożar w kominie. Należy zatem czyścić kominek i komin, gdy osad z sadzy przekracza 4 mm grubości. Instalacje stare oraz często wykorzystywane należy czyścić nawet co kilka tygodni. Jednak większość nowych urządzeń wymaga czyszczenia jedynie na wiosnę i przed zimą. Ostrożności jednak nigdy nie za wiele...

Stan techniczny kominka
Należy często oglądać kominek i kanał, by wykryć każdą oznakę ewentualnego uszkodzenia. W kominkach metalowych należy szukać śladów korozji lub pęcznienia obudowy zewnętrznej. W przypadku kominka wybudowanego przez zduna należy obserwować, czy na cegłach nie pojawiają się czarne lub białe plamy oraz pęknięcia. Jeżeli to zauważymy, należy wezwać fachowca. Każdy kominek powinien zostać dokładnie zbadany na wiosnę, po zakończeniu sezonu grzewczego. Jeżeli pozostawimy złogi spalonych osadów, to wilgotne powietrze spowoduje, że pojawi się korozja.

"Zrób to sam" pod redakcją Michela Galy, wyd. Larousse Polska, 2005
www.larousse.pl