Tłuszcze nasycone i nienasycone - źródła i właściwości

Tłuszcze to podstawowy składnik odżywczy obok węglowodanów i białek. Pełnią szereg ważnych funkcji w organizmie człowieka. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie tłuszcze są dla nas zdrowe. Co należy wiedzieć o tłuszczach? Czym różnią się tłuszcze nienasycone od nasyconych?

Oleje roślinne są bogatym źródłem tłuszczów nienasyconych.
Źródło zdjęć: © Shutterstock.com

Tłuszcze - co to takiego?

Tłuszcze to zwyczajowa nazwa lipidów, kwasów tłuszczowych i estrów glicerolu. Reszty kwasowe tych związków zawierają zazwyczaj od 12 do 18 atomów węgla. Lipidy należą do naturalnych związków organicznych, które nie rozpuszczają się w wodzie.

Tłuszcze stanowią najbardziej kaloryczny składnik odżywczy, dlatego przyjmowane porcje tłuszczu należy dokładnie kontrolować. 1 g tłuszczu dostarcza organizmowi ok. 9 kcal. Dietetycy zaznaczają, że zdrowa dieta powinna składać się w 25-30 proc. z tłuszczy. Zdrowe kobiety po 26. roku życia powinny spożywać dziennie ok. 57-97 g, natomiast mężczyźni od 73 do 120 g tłuszczów. Kwasy tłuszczowe można podzielić na:

  • tłuszcze nasycone,
  • tłuszcze jednonienasycone,
  • tłuszcze wielonienasycone.

Rola tłuszczów w organizmie

W naszej świadomości tłuszcze mają raczej charakter negatywny. Kojarzą się z nadwagą, otyłością, wzrostem złego cholesterolu i licznymi chorobami m.in. układu krwionośnego. Tłuszcze jednak odgrywają w naszym organizmie szereg pozytywnych ról.

Po pierwsze, kwasy tłuszczowe są potrzebne do syntezy fosfolipidów, które wchodzą w skład błony komórkowej. Po drugie, stanowią podstawowy materiał energetyczny dla ludzkiego organizmu. Tłuszcz zgromadzony pod skórą, chroni przed nadmierną utratą ciepła, a dodatkowo z tłuszczów powstają hormony, które są odpowiedzialne za przekazywanie sygnałów w komórkach.

Niedobór tłuszczów w diecie może spowodować zahamowanie wzrostu, zmiany skórne, wypadanie włosów, spadek odporności oraz kruchość naczyń krwionośnych.

Tłuszcze nienasycone - zdrowe tłuszcze

Tłuszcze nienasycone są zdrowe i niezwykle potrzebne dla zdrowia naszego organizmu. Dzielą się na kwasy tłuszczowe jednonienasycone i wielonienasycone. Tłuszcze nienasycone występują w formie płynnej i pochodzą głównie ze źródeł roślinnych.

Kwasy tłuszczowe jednonienasycone występują głównie w oleju rzepakowym czy oliwie z oliwek. Ten rodzaj tłuszczu pomaga utrzymać odpowiednie stężenie cholesterolu we krwi.

Kwasy tłuszczowe wielonienasycone natomiast to znane wszystkim kwasy omega-3 i omega-6. Dostarcza się ich organizmowi wraz ze spożywaniem olejów roślinnych, ryb morskich, alg, a także wysokiej jakości margaryny do smarowania pieczywa.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe mają korzystny wpływ na układ krążenia i poziom cholesterolu. Tłuszcze nienasycone są bardzo ważnym składnikiem codziennej diety, dlatego zaleca się, by chociaż dwa razy w tygodniu spożywać ok. 400 g tłustych ryb morskich.

Tłuszcze nasycone

Tłuszcze nasycone dostarczamy organizmowi wraz z produktami pochodzenia zwierzęcego. W temperaturze pokojowej tłuszcze nasycone mają stałą konsystencję i białą barwę. Światowe organizacje, które zajmują się zdrowym żywieniem zalecają ograniczanie spożywania tłuszczów nasyconych.* Dzienna porcja nasyconych kwasów tłuszczowych* nie powinna przekraczać 13 g, czyli ok. 120 kcal.

Spożywanie tłuszczów nasyconych powoduje podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi, zwiększenie ryzyka chorób serca, takich jak zawał czy miażdżyca. Wśród produktów bogatych w kwasy tłuszczowe nasycone, wymienia się masło, smalec, olej palmowy, sery żółte i twarogowe, jaja, wołowinę, wieprzowinę, podroby i drób ze skórą.

Wybrane dla Ciebie
Tylko 23 Polki noszą to imię. Językoznawcy go nie lubią
Tylko 23 Polki noszą to imię. Językoznawcy go nie lubią
Nie wrzucaj do rosołu. "To hormon"
Nie wrzucaj do rosołu. "To hormon"
Komunia bez spowiedzi? Arcybiskup mówi, czy to grzech
Komunia bez spowiedzi? Arcybiskup mówi, czy to grzech
Odwiedził Pszoniaka tydzień przed śmiercią. "Rak był bezlitosny"
Odwiedził Pszoniaka tydzień przed śmiercią. "Rak był bezlitosny"
Kasia Moś weszła cała w czerwieni. Obcisła kreacja robi wrażenie
Kasia Moś weszła cała w czerwieni. Obcisła kreacja robi wrażenie
Córka Antonio Banderasa wzięła ślub z Polakiem. Wzruszające słowa ojca
Córka Antonio Banderasa wzięła ślub z Polakiem. Wzruszające słowa ojca
Partnerzy Marzeny Kipiel-Sztuki nie dożyli 50-tki. Straszne, co mówiono o niej za plecami
Partnerzy Marzeny Kipiel-Sztuki nie dożyli 50-tki. Straszne, co mówiono o niej za plecami
"Na szczęście trzeba zapracować". Katarzyna Żak od czterech dekad pielęgnuje miłość męża
"Na szczęście trzeba zapracować". Katarzyna Żak od czterech dekad pielęgnuje miłość męża
Joanna Jabłczyńska pokazała wnętrze 100-letniego domu. Tak go wyremontowała
Joanna Jabłczyńska pokazała wnętrze 100-letniego domu. Tak go wyremontowała
Optymalna częstotliwość seksu. Wtedy pozytywnie wpływa na zdrowie
Optymalna częstotliwość seksu. Wtedy pozytywnie wpływa na zdrowie
Gdzie wyrzucić papierek po maśle? Nagminny błąd
Gdzie wyrzucić papierek po maśle? Nagminny błąd
Dzieli ich 20 lat. Boberek zostawił dla niej znaną żonę
Dzieli ich 20 lat. Boberek zostawił dla niej znaną żonę