Tribulus terrestris - właściwości i efekty stosowania buzdyganka naziemnego

Tribulus terrestris jest gatunkiem rośliny z rodziny parolistowatych. Roślinę tę można znaleźć na obszarach Azji, Afryki, w Australii oraz południowej i środkowej Europy. W Polsce buzdyganek naziemny występuje rzadko, jako gatunek rośliny napływowej.

Owoce tribulus terrestris są małe, zielone i uzbrojone w grube kolce, które w budowie przypominają głowicę buzdygana. Stąd właśnie pochodzi nazwa tej rośliny. Ta jednoroczna roślina rośnie najczęściej na piaszczystych glebach, obrzeżach pól i ugorach. W medycynie chińskiej i ajuwerdyjskiej buzdyganek naziemny używany jest jako środek tonizujący.

Początkowo tribulus terrestris stosowany był przez zwolenników dalekowschodniej medycyny ludowej. Uzdrawiacze z Korei, Chin, Japonii czy Indii stosują tę roślinę w niepłodności i leczeniu zaburzeń seksualnych. Następnie buzdygankiem zainteresowali się Grecy, a ostatecznie we współczesnym sporcie popularności przysporzyli jej Bułgarzy.

W 1988 roku bułgarscy sztangiści zdobyli 6 medali, w tym 4 złote. Zachodnie media doszukiwały się źródła tego niespodziewanego sukcesu. Bułgarzy przyznali, że zażywali buzdyganek, który wpływa na podwyższenie testosteronu i DHEA, co znacząco poprawia sprawność fizyczną. Tribulus terrestris stał się jednym z częściej wybieranych składników przez sportowców i kulturystów. W latach 90. minionego stulecia buzdyganek był podstawowym składnikiem suplementów diety.

Tribulus terrestris zawiera w sobie takie związki, jak saponiny, indole i polifenole. Wpływają one na hamowanie aktywności enzymów, które przetwarzają anaboliczny testosteron. To z kolei zapobiega tzw. ginekomastii, czyli przerostowi gruczołów sutkowych u mężczyzn. Buzdyganek powstrzymuje również proces łysienia.

Tribulus terrestris pobudza owogenezę u kobiet i spermogenezę u mężczyzn. Dodatkowo pobudza syntezę białek i zapobiega otłuszczeniu organów wewnętrznych. Przyjmowanie tribulus terrestris pobudza organizm do działania, eliminuje uczucie zmęczenia oraz łagodzi objawy andropauzy. Należy wspomnieć również, że buzdyganek naziemny pomaga przy leczeniu nadciśnienia, zaburzeń oddawania moczu, stanów zapalnych gruczołu krokowego oraz chorób układu krążenia.

Dawkowanie tribulus terrestris jest uzależnione od celów osoby przyjmującej ten suplement. Sportowcom zaleca się przyjmowanie ok. 2-3 g buzdyganka naziemnego na dobę. Jeżeli buzdyganek naziemny jest stosowany w celach leczniczych, dawki mogą zostać zwiększone nawet do 6 g na dobę.

Buzdyganek naziemny jest preparatem bezpiecznym. Niestety nie ma jednoznacznych badań, które potwierdzałyby założenia, że tribulus terrestris znacząco podnosi testosteron. Ważne jest jednak to, że komisje sportowe nie wykluczają stosowania buzdyganka w suplementacji. Dlatego też nie jest traktowany jako doping.

Buzdyganek naziemny może zaszkodzić tylko wtedy, jeśli zażywa się go w nadmiernych dawkach. Zbyt duża dawka może czynić z tribulus terrestris truciznę.