Wnętrze światłem malowane

Światło nie tylko rozprasza mrok. Kreuje wnętrze, buduje nastrój, a jego usytuowanie, rodzaj i barwa wpływają na nasze samopoczucie. Ogromna różnorodność źródeł światła daje niemal nieograniczone możliwości projektowania oświetlenia. Na co powinniśmy zwrócić uwagę?

Światło nie tylko rozprasza mrok. Kreuje wnętrze, buduje nastrój, a jego usytuowanie, rodzaj i barwa wpływają na nasze samopoczucie. Ogromna różnorodność źródeł światła daje niemal nieograniczone możliwości projektowania oświetlenia. Na co powinniśmy zwrócić uwagę?

Prawidłowo dobrane światło jest ważne dla naszego zdrowia i samopoczucia, decyduje o tym, jak czujemy się we wnętrzu i czy chętnie w nim przebywamy. Przede wszystkim zastosowane lampy powinny być funkcjonalne i spełniać swoją podstawową rolę, czyli dawać odpowiednią ilość światła. Ta z kolei zależna jest od pomieszczenia i czynności w nim wykonywanych. Inna moc potrzebna będzie nam w kuchni czy pokoju do pracy, a inna – w sypialni czy innym miejscu przeznaczonym na odpoczynek. W łazience przyda nam się lampa oświetlająca lustro, aby wygodnie było nam robić makijaż, a w kuchni np. nad zlewem czy blatem roboczym sprawdzą się małe lampki instalowane do wiszących szafek kuchennych. Dlatego dobrze jest nie ograniczać się do centralnego źródła światła, lecz zastosować kilka punktów włączanych w zależności od potrzeb, np. centralny żyrandol, kinkiety i lampa stojąca do oświetlenia miejscowego.

O funkcjonalności oświetlenia świadczy również możliwość sterowania nim. Rozwijająca się elektronika ułatwia nam życie coraz bardziej – możliwe jest wprowadzenie sterowania oświetleniem z pilota, zainstalowanie detektora reagującego na ruch czy inteligentnej oprawy, która dopasowuje jasność świecenie do panującego w pomieszczeniu oświetlenia dziennego. Po drugie: energooszczędne

Oświetlenie powinno być energooszczędne. Na rynku jest coraz więcej opraw wyposażonych w świetlówki, które, przy tej samej mocy lampy, dają ponad czterokrotnie więcej światła niż tradycyjne żarówki. Kupując świetlówki, warto zwrócić uwagę na ich układ zapłonowy. Brzmi strasznie fachowo, ale chodzi wyłącznie o sposób ich stosowania: te z ciepłym zapłonem (zwykle droższe) mogą być stosowane właściwie wszędzie, te z zimnym zapłonem (tańsze) powinny być używane tam, gdzie światło pali się długo i rzadko się ja włącza wyłącza. Tylko wówczas będzie rzeczywiście energooszczędne.

Oświetlenie powinno być dopasowane do aranżacji wnętrza i stylu, jaki panuje w naszym mieszkaniu. Wzornictwo i stylistyka opraw oświetleniowych dostępnych na rynku pozwalają stworzyć harmonijny klimat wnętrza. Architekci wnętrz doradzają, aby w każdym pomieszczeniu stworzyć tzw. trójkąt świetlny: oświetlenie ogólne, miejscowe i dekoracyjne. W różnych pomieszczeniach inne rodzaj oświetlenia będzie dominujący. Dlatego przede wszystkim powinniśmy wiedzieć, jaki efekt chcemy osiągnąć. Uczynić wnętrze bardziej przytulnym, zmniejszyć je, a może poszerzyć? Poniżej kilka prostych trików, które przydadzą się podczas projektowania oświetlenia.

1. Skierowanie oświetlenia na sufit optycznie powiększa wnętrze, a światło padające na podłogę daje wrażenie jego obniżenia.
   1. Zaciemnienie dolnych stref ścian potęguje wrażenie wysokości pomieszczenia.
   2. Zaciemnienie stref wnętrza tuż powyżej głównych ośrodków zainteresowania potęguje wrażenie szerokości wnętrza.
   3. W wydłużonym wnętrzu skierowanie światła na krótsze ściany daje optycznie poszerza pomieszczenie.
   4. Oświetlenie wnętrza za pomocą naściennych kinkietów powoduje pozorne zmniejszenie wnętrza i daje wrażenie przytulności.
   5. Podświetlenie wnęk powoduje ich pozorne powiększenie i wzmocnienie ich dekoracyjności.

Każde pomieszczenie rządzi się innymi prawami. Ze względu na jego funkcję, dopasowujemy rodzaj, barwę i usytuowanie oświetlenia.

W sypialni najlepiej sprawdzi się oświetlenie łagodne, o ciepłym zabarwieniu. Górne światło może się przydać (np. do porządkowania rzeczy w szafie), ale najwięcej uwagi trzeba poświęcić lampkom nocnym. Jeżeli pokój przeznaczony jest dla dwóch osób, warto sprawdzić, czy korzystanie z lampy przez jedną osobę nie będzie zakłócało snu i odpoczynku drugiej. Dla naszych oczu będzie najkorzystniej, gdy krawędź abażuru będzie na wysokości 50 cm od poziomu łóżka.

W łazience należy zadbać o prawidłowe oświetlenie lustra. Możemy je otoczyć światłem lub zainstalować nad nim małą lampkę, halogen czy podłużną świetlówkę. Pamiętajmy, że korzystanie z łazienki odbywa się zwykle przy sztucznym świetle, zadbajmy więc o odpowiednio silną moc świetlówki. Przyda też również światło górne - na suficie możemy umieścić np. żarówki halogenowe. Takie panele halogenowe będą nie tylko funkcjonalne, ale także dekoracyjne.

Pokój dzienny łączy najczęściej kilka funkcji. Jeśli w pokoju dziennym nie ma stołu, który powinien być oświetlony, górne źródło światła nie jest potrzebne. Do odpoczynku potrzebne będzie światło miękkie i ciepłe, stwarzające przytulny klimat. Tę rolę świetnie spełni kinkiet nad kanapą czy lampa stojąca przy ulubionym fotelu. Przydadzą się również lampy stojące na stoliku i komodzie, przy którym będziemy mogli czytać. Ustawienie lampki niedaleko telewizora i skierowanie światła na ścianę za nim rozprasza mrok i sprawia, że oczy mniej się męczą.

W kuchni konieczne jest oświetlenie górne. Najważniejsze jest dobre doświetlenie blatu roboczego, na którym przygotowujemy posiłki, miejsca spożywania posiłków oraz zlewu. Lampki nad blatem roboczym umieszczamy zwykle pod szafkami kuchennymi lub w panelu nad szafkami. Pamiętajmy o zawieszeniu żyrandola centralnie nad blatem stołu, przy którym jadamy.

Przedpokój wymaga dobrego oświetlenia górnego i miejscowego, zainstalowanego na ogół przy lustrze. Górne oświetlenie mogą stanowić plafony, lampy zwieszone z sufitu lub lampki halogenowe wbudowane w sufit podwieszony. Przy lampach zwisających trzeba zwrócić uwagę na ich długość - za długie będą przeszkadzać w ubieraniu się, zbyt krótkie źle oświetlą pomieszczenie. Warto pamiętać o tym, że w bardzo długich przedpokojach lepiej zaplanować co najmniej dwie, a nawet trzy lampy sufitowe. Światło przy lustrze powinno równomiernie oświetlać twarz i sylwetkę, dlatego dobrze jest w tym miejscu powiesić kinkiety.