Marskość wątroby — przyczyny i objawy

Marskość wątroby to przewlekła i nieuleczalna choroba wątroby. Leczenie jedynie spowalnia jej rozwój.

Marskością wątroby nazwane jest schorzenie, które powstaje w następstwie włóknienia miąższu tego organu, a następnie przemiany prawidłowej tkanki w niebezpieczne guzki regeneracyjne. To ostatnie stadium kilku przewlekłych chorób tego organu. Zmiany wpływają na nieprawidłowości w funkcjonowaniu metabolizmu wątroby, odpływie żółci, a w konsekwencji ciśnieniu zwrotnym.

Istnieje kilka powodów wystąpienia marskości wątroby:
• toksyny – alkohol, leki, trujące grzyby, substancje chemiczne takie jak czterochlorek węgla czy dimetylonitrozoamina,
• wirusy zapalenia wątroby typu B i C,
• pasożyty (przywry),
• choroby prowadzące do nadmiernego gromadzenia się żółci i niedrożności przewodów żółciowych,
• stłuszczenie wątroby inne niż alkoholowe przy cukrzycy, otyłości, nadciśnieniu tętniczym, insulionoodporności, zaburzeniu lipidowym lub zespole metabolicznym,
• mutacje genów, które prowadzą do zaburzeń metabolicznych,
• zwężenie naczyń krwionośnych,
• marskość sercowa wątroby, wynikająca z przewlekłej niewydolności prawej komory serca, a w konsekwencji zastoju krwi w wątrobie,
• schorzeń autoimmunologicznych, np. pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych czy autoimmunologiczne zapalenie wątroby.

Wątroba nie jest unerwiona, dlatego w pierwszym stadium jakichkolwiek schorzeń człowiek nie odczuwa bólu. Dopiero gdy przy marskości wątroby ta dostatecznie się powiększy, zacznie uciskać torebkę wątrobową, czyli unerwioną błonę surowiczą. Zdarza się jednak, że bóle nie występują, ale o nieprawidłowościach informują inne objawy fizyczne:
• zmęczenie, osłabienie, brak apetytu, utrata wagi,
• obrzęk nóg, krwawienie z nosa i dziąseł, kurcze mięśni,
• wzdęcia, nudności, wymioty, na przemian zaparcia i biegunki,
• nietolerowanie tłustych potraw i alkoholu,
• świąd skóry, widoczne żyły na skórze brzucha,
• zaburzenie miesiączkowania, obniżone libido.

Poza tym pojawiają się liczne symptomy psychiczne marskości wątroby:
• senność, drażliwość, słaba koncentracja, zaburzenia snu, wahania nastroju, spowolnienie reakcji, niezrozumiała mowa,
• w kolejnym etapie letarg, apatia, nadreaktywność, zmiana charakteru pisma, dezorientacja,
• potem poważne zmiany osobowości, ciągła senność i brak reakcji na ból.

Dieta przy marskości wątroby powinna bazować przede wszystkim na węglowodanach. Posiłki powinny mieć niski indeks glikemiczny i być bogate w witaminę C i witaminy z grupy B. Ilość energii dostarczanej do organizmu powinna stanowić 120 proc. podstawowej przemiany materii.

Ilość poszczególnych substancji odżywczych przy marskości wątroby powinna wynosić:
• białka – 1,2–1,5 g/kg masy ciała,
• tłuszcze – 1 g/kg masy ciała,
• węglowodany – 40-50 g/ kg masy ciała.