Mleko bez laktozy - co warto wiedzieć?

Mleko bez laktozy jeszcze do niedawna było produktem dostępnym głównie w sklepach ze zdrową żywnością. Obecnie można je kupić w wielu supermarketach oraz dyskontach. Skierowane jest przede wszystkim do tych, którzy nie tolerują laktozy. Producenci mleka bez laktozy przekonują, że zawiera wszystkie wartościowe składniki odżywcze nabiału. Czy to prawda?

Nietolerancja laktozy polega na niedoborze laktazy, czyli enzymu, który jest wytwarzany w nabłonku jelita cienkiego. Obecność laktazy jest niezbędna w procesie trawienia laktozy, kiedy rozkłada się ona do cukrów prostych. Wyróżnia się dwa rodzaje nietolerancji laktozy: pierwotną i wtórną. Pierwotna nietolerancja laktozy jest uwarunkowana genetycznie i nazywana jest hipolaktazją. Występuje najczęściej u dorosłych, jest dziedziczona i zazwyczaj nie polega na całkowitym braku laktazy, ale na niedoborze tego enzymu. Wtórna nietolerancja laktozy, czyli nabyta, jest efektem zakażeń żołądkowo-jelitowych, podczas których nabłonek jelita cienkiego ulega zniszczeniu. Z reguły jest to sytuacja przejściowa, która trwa kilka tygodni.

Warto zapamiętać, że nietolerancja laktozy nie jest alergią, więc układ odpornościowy nie rozpoczyna walki ze szkodliwym alergenem. Nietolerancja powoduje jedynie nieprzyjemne objawy, które pojawiają się po spożyciu danego składnika. Osoby z niedoborem laktazy nie muszą całkowicie rezygnować z produktów z laktozą, powinny jedynie je ograniczyć. Natomiast osoby, u których stwierdzono brak enzymu trawiącego laktozę, produkty z tym cukrem powinny wykluczyć ze swojej diety.

Każde mleko ssaków zawiera laktozę. Cukier ten produkowany jest także w gruczołach mlecznych kobiet. W mleku matek karmiących znajduje się około 6 proc. laktozy, w mleku krowim odrobinę mniej, bo 4,5 proc. Cukier ten jest wartościowym składnikiem w diecie niemowląt, dlatego pediatrzy odradzają usuwanie tego składnika z diety noworodków. Ponadto niemowlęta i małe dzieci posiadają najwyższy poziom laktazy, który obniża się później wraz z wiekiem. Chemicznie rzecz ujmując laktoza jest dwucukrem, który jest rozkładany na cukry prosta w jelicie cienkim pod wpływem laktazy. Laktoza reguluje gospodarkę hormonalną oraz stanowi bogate źródło energii.

Producenci mleka bez laktozy zaznaczają, że jest ono skierowane przede wszystkim dla osób z nietolerancją tego cukru. Aby uzyskać mleko bez laktozy, dodaje się do zwykłego mleka laktazę, wyprodukowaną dzięki metodom inżynierii genetycznej. Dzięki temu laktoza rozkłada się na cukry proste, a tak uzyskane mleko jest słodsze w smaku i bezpieczne dla osób z nietolerancją.

Osoby, które nie zmagają się z nietolerancją, nie powinny decydować się na zastąpienie zwykłego mleka na to bez laktozy, ponieważ może to spowodować zmniejszenie wytwarzania przez organizm laktazy. To doprowadzi do nabycia nietolerancji laktazy na własne życzenie. Ponadto warto zauważyć, że nawet osoby z niedoborem laktazy tolerują małe ilości laktozy, więc nie powinny całkowicie wykluczać z jadłospisu produktów, które zawierają ten cukier.