Mleko - szkodzi czy pomaga?
Mleko w łatwostrawny sposób dostarcza białka, wapnia i witaminy D. Kryje też wiele innych możliwości, dlatego naukowcy szukają rozwiązań pozwalających do maksimum wykorzystać to, co dobre w mleku.
16.08.2007 | aktual.: 27.06.2010 15:03
Mleko w łatwostrawny sposób dostarcza białka, wapnia i witaminy D. Kryje też wiele innych możliwości, dlatego naukowcy szukają rozwiązań pozwalających do maksimum wykorzystać to, co dobre w mleku.
Nie lubisz pełnotłustego mleka? Odchudzasz się? Nie ma problemu. W maju br. nowozelandzcy naukowcy z firmy biotechnologicznej Vialactia, pracujący pod kierunkiem dr Russella Snella, rozpoczęli prace nad hodowlą stada krów dających niskotłuszczowe mleko.
W 2001 r. przypadkowo, u jednej z krów odmiany fryzyjskiej, odkryto mutację genu odpowiedzialnego za stężenie tłuszczu w mleku. Krowa ta o imieniu Marge dawała mleko o zawartości tłuszczu w wysokości 1 proc. - zwykle w krowim mleku wynosi ona 3,5 proc. Mleko Marge jest też bogate w zdrowe tłuszcze omega 3, a uzyskane z niego masło rozsmarowuje się równie łatwo, jak margaryna. Naukowcy postarali się, aby Marge miała potomstwo płci żeńskiej. Także następne pokolenie dawało niskotłuszczowe mleko, co znaczy, że dominuje zmutowany gen odpowiedzialny za produkcję mleka o zmniejszonej zawartości tłuszczu.
Eksperci z Vialactii zakładają, że pierwsza partia naturalnie niskotłuszczowego mleka i masła trafi na rynek w 2011 r.
Substancje znajdujące się w mleku mogą znaleźć rozmaite medyczne zastosowania. Naukowcy z Uniwersytetu Stanu Wisconsin w Madison pracujący pod kierunkiem prof. Marka Cooka odkryli, że tłuszcz zawarty w mleku może hamować stany zapalne, towarzyszące rozwojowi wielu schorzeń, począwszy od choroby reumatoidalnej stawów, po choroby nowotworowe.
Amerykańscy eksperci rozszyfrowali mechanizm działania jednego z izomerów (czyli jednej z form) kwasu tłuszczowego, tzw. koniugowanego kwasu linolowego - CLA. Ten kwas tłuszczowy jest zawarty w krowim mleku, a wytwarzają go w procesie fermentacji bakterie żyjące w krowim żołądku.
ZOBACZ TEŻ:
ISTNY ATAK LODOŻERCÓW Uczeni z Uniwersytetu Stanu Wisconsin wykazali, że jeden z izomerów CLA blokuje enzym zaangażowany w rozwój procesów zapalnych - tzw. cyklooksygenazę 2. Na tym samym mechanizmie oparte jest działanie wielu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen czy aspiryna.
Wg prof. Cooka, choć ilości izomeru CLA w mleku są stosunkowo małe, to i tak może on dawać przeciwzapalny efekt u osób, które codziennie spożywają mleko i przetwory z niego.
Uczeni myślą też o najmłodszych. Zespół naukowców z Białorusi we współpracy z rosyjskimi ekspertami pracuje od roku nad uzyskaniem odmiany kóz dających mleko identyczne z ludzkim. Prace polegają na długofalowym planie, aby genetycznie zmodyfikować kozę.
Naukowcy z Rosji skupili się na procesach manipulacji genetycznej, zaś białoruscy eksperci zajmują się doborem zwierząt. Wstępnie wyselekcjonowano 56 sztuk kóz, aby utworzyć stado stanowiące bazę programu eksperymentalnego. Uczeni postawili właśnie na kozy, bo mleko tych zwierząt jest w swoim składzie bardzo zbliżone do ludzkiego. Łatwiej więc zmodyfikować kozie DNA, niż krowie, aby uzyskać mleko, które rozwiąże dotychczasowy problem karmienia noworodków sztucznymi odmianami mleka.
Nie jedno też, z korzyścią dla ludzi, znajdzie się w mleku innych zwierząt. Pod koniec kwietnia br. zespół australijskich badaczy kierowany przez dr Bena Cocksa z Victoria Department of Primary Industries w Melbourne odkrył w mleku kangura substancję o działaniu przeciwbakteryjnym, którą można zastosować w zwalczaniu odpornych na antybiotyki bakterii chorobotwórczych. Na tę niezwykłą naturalną substancję natrafiono w trakcie analizowania mleka kangura wallabi (Macropus eugenii).
Nowonarodzony kangur wallabi jest wielkości fasolki. Gdy trafia do skórnej torby matki, jego układ immunologiczny nie jest jeszcze rozwinięty i aby skutecznie bronić się przed bakteriami, potrzebuje matczynego mleka. Nowoodkryta cząsteczka AGG01 wobec takich bakterii, jak Escherichia coli, działa 100 razy silniej niż penicylina w najmocniejszej postaci. AGG01 niszczy też 4 rodzaje innych bakterii. Substancja ta nie występuje u ssaków łożyskowych.
