O czym świadczy plamienie międzymiesiączkowe?

Cykl menstruacyjny trwa przeciętnie ok. 28 dni. Za jego pierwszy dzień uznaje się początek miesiączki, która może trwać od czterech do siedmiu dni. W tym czasie złuszcza się nabłonek macicy, czemu towarzyszy krwawienie. Po kilku dniach wszystko wraca do normy. Czasem jednak plamienie może pojawić się między miesiączkami. Czy to powód do niepokoju?

Plamienie nie zawsze oznacza chorobę. Może ono np. poprzedzać okres. Dość często krótkie krwawienie pojawia się w połowie cyklu, podczas owulacji. W czasie jajeczkowania organizm wytwarza komórki jajowe. Naturalnym procesem jest pękanie pęcherzyka Graafa. Temu procesowi czasami towarzyszy ból i plamienie związane ze spadkiem poziomu estrogenów. Takie krwawienie nie jest obfite, trwa kilka, kilkanaście godzin. Najczęściej ma kolor brunatny. Jest normalnym objawem świadczącym o jajeczkowaniu.

U kobiet w wieku rozrodczym częste plamienia mogą być powodem do niepokoju i wymagają dalszej diagnostyki. Nieregularne krwawienie towarzyszą zespołowi policystycznych (wielotorbielowatych) jajników - PCOS. Dotyka ok. 10-15 proc. kobiet i jest najczęstszym zaburzeniem hormonalnym oraz częstą przyczyną niepłodności. PCOS rozwija się, gdy jajniki stymulowane są przez nadmierną ilość męskich hormonów (androgenów), zwłaszcza testosteronu, a także przez nadmierne uwalnianie hormonu luteinizującego (LH) albo wysoki poziom insuliny we krwi (hiperinsulinemia).

Typowym objawem PCOS są rzadkie, nieregularne cykle miesiączkowe (lub ich brak) i nieregularne krwawienia, a także otyłość, trądzik i łojotok, nadmierne owłosienie, bezdech senny, chroniczny ból miednicy, ciemne plamki na skórze (rogowacenie ciemne) czy łysienie androgeniczne.

Jeśli zauważyłaś u siebie któryś z objawów obok plamienia, spotkaj się z ginekologiem. Paniom z PCOS grozi m.in. rak wyścieliska macicy (endometrialny), otyłość (jeśli jeszcze nie wystąpiła), nadciśnienie, cukrzyca, choroby układu sercowo-naczyniowego, problemy z zajściem w ciążę i większe ryzyko poronienia.

Niewielkie plamienie może zdarzyć się też zdrowej kobiecie po stosunku. Ścianki pochwy są delikatne, więc o otarcia czy zadrapania nietrudno. Również jeśli stosujesz doustną antykoncepcję hormonalną, mogą pojawić się plamienia, szczególnie w pierwszych trzech miesiącach przyjmowania tabletek (jest to skutek procesu adaptacyjnego organizmu). Uwaga: jeśli plamienia nie mijają w ciągu paru miesięcy, należy zasugerować ginekologowi zmianę preparatu. Krwawienia niekiedy mają też miejsce podczas pierwszych trzech miesięcy po włożeniu wkładki domacicznej.

Może też pojawić się po okresie menopauzy. Jeśli ma ono miejsce w ciągu pierwszych kilku miesięcy po przekwitaniu, nie ma powodów do niepokoju - nawet do roku od czasu do czasu mogą pojawiać się nieregularne krwawienia. Gdybyś jednak zmagała się z tym problemem po upływie 12 miesięcy od ostatniej miesiączki, należy zgłosić to lekarzowi.

Plamienie między miesiączkami może świadczyć o nadżerce. Jest to ubytek naskórka lub nabłonka błony śluzowej spowodowany najczęściej urazem mechanicznym, kontaktem ze środkami chemicznymi, procesem chorobowym (drożdżycą, rakiem szyjki macicy), nieleczonymi stanami zapalnymi pochwy czy przemianami hormonalnymi. Przy nadżerce, oprócz plamień, pojawia się też krwawienie po stosunku, czasem bóle w podbrzuszu czy bóle krzyżowo-lędźwiowe. Ginekolog wykryje ją w trakcie rutynowego badania, dlatego gdy zauważysz podejrzane objawy, nie zwlekaj z wizytą u lekarza.

Warto wiedzieć, że nadżerka często znika samoistnie. Dzieje się tak, gdy nabłonek płaski przykryje ją całkowicie. W poważniejszych przypadkach wskazane jest leczenie. Nieleczona może doprowadzić do rozwinięcia się groźnych chorób, np. nowotworu. Objawem charakterystycznym dla nadżerki zakwalifikowanej jako stan przedrakowy są bardzo silne krwawienia z dróg rodnych, a także upławy, dokuczliwe bóle w podbrzuszu promieniujące do okolicy krzyżowo-lędźwiowej czy intensywny zapach oddzielających się tkanek.

Plamienia mogą towarzyszyć mięśniakom macicy i polipom. Mięśniaki macicy to niezłośliwe (łagodne) nowotwory wywodzące się z włókien mięśni gładkich lub ściany naczyń krwionośnych błony mięśniowej macicy. Powstają, gdy komórki, z których zbudowana jest macica, namnażają się w określonym regionie narządu, tworząc guz. Najczęściej rozwijają się w okresie rozrodczym między 35. a 45. rokiem życia. Oprócz nieregularnych krwawień mogą pojawić się przewlekłe bóle krzyża, częstomocz, bolesne stosunki, poronienia. Rozpoznanie opiera się na wywiadzie, badaniu ginekologicznym i USG.

Krwawienie międzymiesiączkowe (szczególnie po stosunku) może świadczyć o polipie szyjki macicy. Polip to guzowaty twór patologiczny wyrastający z błon śluzowych wyścielających jamę i kanał szyjki macicy. Przyczyna ich powstawania nie jest do końca znana, uważa się jednak, że procesowi sprzyjają zaburzenia hormonalne. Ich rozrostowi zwykle nie towarzyszą żadne objawy, choć może się pojawić właśnie plamienie, ból podbrzusza, obfite miesiączki.

Krwawienie i nieregularne miesiączki mogą oznaczać także inne stany chorobowe - przerost nadnerczy, przerost błony śluzowej macicy, zespół Cushinga (występowanie podwyższonego poziomu kortyzolu lub innych steroidów nadnerczowych w surowicy krwi), hiperprolaktynemię (podwyższone stężenie prolaktyny we krwi) czy inne przysadkowe bądź nadnerczowe zaburzenia. Niektóre te schorzenia można wyleczyć farmakologicznie, dlatego jeśli plamienia pojawiają się często, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Czasem plamienia międzymiesiączkowe świadczą o nowotworze układu rozrodczego (może to być np. rak szyjki macicy czy rak trzonu macicy), dlatego nie należy ich lekceważyć.

A co, jeśli krwawienie pojawia się w ciąży? Niewielkie plamienie często występuje w pierwszym trymestrze i nie jest powodem do niepokoju - zdarza się co piątej kobiecie spodziewającej się dziecka. Może wystąpić np. w dniu, w którym normalnie miałabyś okres. Jeśli jednak pojawia się częściej, jest obfite i towarzyszą temu inne niepokojące objawy, koniecznie zgłoś się do lekarza!

Inną kwestią są tzw. odchody połogowe, czyli upławy przyjmujące w początkowej fazie formę krwawień, z którymi zmagają się kobiety po porodzie. Powstają wskutek zmniejszania się rozszerzonej podczas ciąży macicy. W odchodach połogowych znajdują się m.in. resztki błon płodowych i patogennych drobnoustrojów, krew, śluz. Przez pierwsze dni po porodzie wydzielina z dróg rodnych jest obfita, przypomina miesiączkę. To znak, że macica goi się i regeneruje.

Odchody połogowe są jak najbardziej normalnym zjawiskiem związanym z ciążą i porodem. Uwaga - ponieważ zawierają one drobnoustroje, gdyby doszło do zakażenia, mogłyby pojawić się groźne powikłania. Dlatego kobieta po porodzie musi uważnie dbać o higienę osobistą - regularnie brać prysznic, nosić podpaski, wkładki higieniczne lub wkładki poporodowe. Należy często się podmywać łagodnymi preparatami i nosić przewiewną bieliznę z naturalnych tkanin. Odchody połogowe mogą trwać nawet do piątego-szóstego tygodnia po porodzie.

Ewa Podsiadły-Natorska/(EPN)/(kg), kobieta.wp.pl

Zobacz, jak ćwiczyć mięśnie Kegla:

* Kobiecy żeń-szeń – na problemy z menstruacją i menopauzą*

* Co twarz mówi o twoim zdrowiu?*

* Niezdrowe zdrowe produkty*

* Nowoczesne zasady odżywiania w praktyce*