Piękne i drapieżne – żenlisea

W naturze można ją spotkać w Ameryce Północnej i Południowej oraz Afryce. Najczęściej występuje na terenach położonych od 100 do 2000 m n.p.m. Wyjątek stanowi Mount Roraima w Brazylii, gdzie rośliny te rosną na wysokości 2800 m n.p.m.

W Afryce występuje w wielu krajach, m.in. w Gwinei, Sierra Leone, Liberii, Kongu, Tanzanii, Zambii, Mozambiku, Angoli i na Madagaskarze. W Ameryce Połnocnej zasięg występowania obejmuje Wielkie Antyle (Kubę i inne wyspy), Salwador, Honduras, Nikaraguę, Kostarykę i Panamę. W Ameryce Pd. można ją znaleźć w Kolumbii, Wenezueli, Gujanie, Surinamie, Brazylii, Urugwaju i niewielkiej części Argentyny.

Rośnie najczęściej na bagnach o podłożu piaszczystym. Spotykane są też gatunki rosnące nad strumieniami i przy wilgotnych skałach. Należy do bardzo rzadkich, a z powodu niewielkich rozmiarów bardzo trudno ją znaleźć.

Żenlisea należy do rodziny pływaczowatych i nie posiada korzeni. Do tego gatunku należą rośliny jednoroczne i wieloletnie. Mogą być skupione w jednym miejscu lub wyrastać z łodygi pełzającej po ziemi.

Roślina posiada dwa rodzaje liści – liście łopatkowate (dochodzą do 4 cm długości), w których zachodzi fotosynteza i liście pełniące funkcje korzeni, mocujące roślinę do podłoża i łowiące drobne organizmy. Osiągają one długość do 20 cm i kształtem przypominają wydłużoną i odwróconą do góry nogami literę ”Y”. Żywi się niewielkimi stworzeniami (ok. 0,1 mm), gdyż nic większego nie dostanie się do środka. Gdy ofiara znajdzie się we wnętrzu ramienia, napotka liczne włoski, uniemożliwiające powrót oraz śluz, który ułatwia poruszanie się. Kierowana jest do góry, do tzw. szyjki, a następnie do komory chłonnej, w której następuje trawienie. Jest rośliną kwitnącą, a jej kwiat może mieć rozmaite kolory: żółty, jasnofioletowy, purpurowy lub niebieski. Kwiat składa się z pięcioczęściowego kielicha i korony. Może dorastać do 30 cm. Do zakwitnięcia wymaga dużej ilości światła i wilgotności.

Doskonale rozwijać się będzie w wodzie lub doniczce na południowym parapecie, lecz nie w bezpośrednim słońcu. Należy ją naświetlać 11-15 godzin dziennie, zależnie od pory roku - latem więcej, zimą mniej. Można też spróbować hodować na oknie wschodnim, ale wtedy kwitnienie będzie mniej obfite. Trzeba zapewnić jej przez cały rok temperaturę 25-35°C oraz wilgotność powietrza w granicach 80-100%.

Żenlisea jest małą rośliną i nie potrzebuje dużej doniczki (optymalna wielkość to 9 cm). Można nawet w jednej doniczce trzymać kilka osobników. Roślinę przesadzamy co 2 - 3 lata, gdy się rozrośnie, lub gdy chcemy wymienić podłoże. Podłoże powinno składać się z torfu i gruboziarnistego piasku (2:1) lub też w całości ze świeżego mchu torfowca. Nie nawozimy jej - najlepszym nawozem jest upolowana zdobycz. Kiedy nie poluje, wykorzystuje zjawisko fotosyntezy.

Żenliseę możemy rozmnażać z nasion, sadzonek liściowych, pędu kwiatowego i przez podział:

- po zapyleniu krzyżowym uzyskane nasiona wysiewamy do mieszanki torfu z piaskiem w proporcjach 3:1. Nasiona trzeba oświetlać sztucznie przez 10 -12 godzin dziennie. Zanim wykiełkują trzeba im zapewnić duże wahania temperatury - w dzień powyżej 35°C, a w nocy poniżej 18°C. Po miesiącu powinny wykiełkować.

- sadzonki liściowe otrzymamy z oderwanego u nasady liścia, włożonego do podłoża dla dorosłych roślin. Utrzymujemy wysoką wilgotność, temperaturę 25°C i dobre oświetlenie.

- pęd kwiatowy należy zanurzyć całkowicie w wodzie. Tam, gdzie wyrastały kwiaty, wyrosną nowe roślinki.

- przez podział dorosłej rośliny lub łodygi można rozmnażać większe osobniki. Sadzonkę umieszczamy w takiej samej mieszance, w jakiej trzymaliśmy wcześniej dorosły okaz i zapewniamy jej takie same warunki.

Żenlisea nie jest szczególnie wymagająca, ale należy się z nią obchodzić bardzo delikatnie - wówczas odwdzięczy się pięknymi kwiatami.