Problemy wychowawcze dzieci w wieku szkolnym

Problemy wychowawcze to powszechne zjawisko wśród dzieci w wieku szkolnym. Dzieci mogą być zaburzone pod względem społecznym, psychicznym oraz dydaktycznym. Najlepiej byłoby zapobiegać trudnościom wychowawczym, gdyż walka z nimi jest długotrwałym procesem.

Problemy wychowawcze dzieci w wieku szkolnym
Źródło zdjęć: © Pixabay.com | wokandapix
Agnieszka Krasa

08.02.2019 | aktual.: 13.02.2019 13:12

Zapobieganie problemom wychowawczym

Fakt, że problemy wychowawcze w przedszkolu są tak powszechne, pozwala przygotować się psychicznie na problemy wychowawcze dzieci w wieku szkolnym. Ich drobne przejawy trzeba wychwytywać jak najszybciej, aby skutecznie zapobiegać przyszłym skutkom nieprzystosowania społecznego.

Problemy wychowawcze dzieci

Czym są problemy wychowawcze dzieci w wieku szkolnym? Trudności wychowawcze specyficzne dla dzieci powyżej 6. roku życia utożsamiamy również z zaburzeniami w zachowaniu oraz nieprzystosowaniem społecznym. Możemy je rozpatrywać z kilku stron:

  • Społeczne problemy wychowawcze – nieumiejętne próby nawiązania kontaktów w środowisku skutkują konfliktami.
  • Psychiczne problemy wychowawcze – skutek rozdarcia i zagubienia wyrażający się konfliktami wewnętrznymi objawiającymi się niepożądanym zachowaniem.
  • Problemy wychowawcze pod kątem wychowawczym i dydaktycznym – problemy w szkole, niedogadywanie się z nauczycielami, mierne osiągnięcia w nauce.

Niepokojące zachowanie objawia się na różne sposoby i niejednokrotnie u dzieci w wieku szkolnym obserwujemy jednoczesne występowanie wielu przejawów problemów wychowawczych z niejednej grupy.

Przejawy problemów wychowawczych u dzieci

Oto najczęstsze przejawy problemów wychowawczych w wieku szkolnym, które powinni zaniepokoić osoby z najbliższego otoczenia:

  • Zaburzone kontakty z codziennym środowiskiem życia.
  • Lekceważenie poleceń.
  • Zachowania agresywne.
  • Nieuzasadnione lęki.
  • Kłamstwa.
  • Kradzieże.
  • Nadmierna wstydliwość.
  • Głośne zwracanie na siebie uwagi.
  • Brak postępów w nauce.
  • Konflikty z nauczycielami.
  • Nocne moczenie się.
  • Nadpobudliwość psychoruchowa.
  • Nieumiejętność skupienia uwagi.
  • Niedojrzałość emocjonalna i reakcje typowe dla młodszego wieku.

Skłonność do występowania problemów wychowawczych

Problemy opiekuńczo-wychowawcze dzieci w wieku szkolnym występują u członków pełnych rodzin, bez żadnych wyraźnych dysfunkcji czy trudności materialnych. Z tzw. normalnych rodzin także pochodzą przecież przestępcy czy narkomani. Stosowane tam metody wychowawcze nie odbiegają od norm ściśle podręcznikowych.

Skłonność do intensyfikowania się problemów wychowawczych wzrasta jednak w rodzinach niepełnych, wielodzietnych, z rodzicem alkoholikiem czy długotrwale bezrobotnym albo w złej sytuacji finansowej. Podobnie jest w przypadku, gdy podatne na wpływy dziecko w młodszym wieku szkolnym (6. lub 7. rok życia do 12 lat) bądź nastolatek obracają się w niesprzyjającym środowisku poza domem.

Wewnętrzne przyczyny problemów wychowawczych u dzieci

Wrodzone przyczyny problemów wychowawczych u dzieci nazywamy endogennymi. Czynniki biopsychiczne bądź organiczne to zarówno genetyczne przyczyny wrodzone, jak i uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Zaliczamy tutaj obniżoną sprawność umysłową i zaburzenia somatyczne, które prowadzą bezpośrednio do zmian w zachowaniu dziecka (wady wzroku, słuchu, problemy z tarczycą, choroby układu krążenia)
.

Środowiskowe przyczyny problemów wychowawczych u dzieci

Przyczyny problemów wychowawczych u dzieci w wieku szkolnym tkwiące na zewnątrz to przyczyny egzogenne, czyli środowiskowe. Dotyczą przede wszystkim wszelkiego rodzaju dysfunkcji rodziny, czyli podstawowej komórki społecznej. Do wad w funkcjonowaniu rodziny dochodzą dodatkowo błędy wychowawcze szkoły i nauczycieli oraz niszczący wpływ środowiska rówieśniczego, w tym jednostek z marginesu społecznego.

Jak wygrać z problemami wychowawczymi dzieci?

Po raz kolejny warto podkreślić, że w zwalczaniu problemów wychowawczych dzieci w wieku szkolnym najistotniejsza jest profilaktyka. Jeżeli już wystąpią, poradzenie sobie z nimi nie jest łatwe. Stanowi proces długofalowy, do którego trzeba zaangażować rodziców i nauczycieli. Uczeń z problemami wychowawczymi wymagający pomocy angażuje uwagę, potrzebuje podejścia indywidualnego i specyficznych działań.

Trudne dzieci w wieku szkolnym muszą mieć okazję przejawiania zachowania pozytywnego, dorastać w warunkach odczuwalnego wsparcia, akceptacji, postawy pedagogicznego optymizmu. Praca z nimi jest systematyczna, a traktowanie dzieci powinno być podmiotowe. Środkiem do celu będzie właściwa organizacja pracy w klasie oparta na zasadach szacunku, komunikacji, humanizacji, karności oraz porządku.

Wybrane dla Ciebie
Komentarze (0)