Rodzaje i gatunki serów. Jakie sery znajdziemy w sklepach?
Sery to prawdopodobnie jeden z najpopularniejszych produktów spożywczych, które uzyskuje się z mleka. Jednak różne rodzaje sera wyróżniają się odmiennymi wartościami odżywczymi oraz przede wszystkim kalorycznością. Jakie gatunki serów możemy znaleźć w sklepach i który najlepiej wybrać?
Sery - skład, produkcja
Ser to jeden z najpopularniejszych produktów spożywczych na świecie. Łącznie produkuje się około 4 tysięcy rodzajów sera, jednak w Polsce jest to jedynie 90 gatunków. Różnią się one od siebie składem, sposobem produkcji czy też rodzajem mleka, z którego zostały wytworzone.
Główną klasyfikacją serów jest podział na podstawie rodzaju użytego mleka, gdzie wyróżnić możemy sery z mleka krowiego, owczego lub koziego. Najbardziej znane rodzaje sera z mleka krowiego to gouda czy ementaler, z owczego będą to oscypek lub bryndza, a z koziego cabrion.
Produkcja serów, niezależnie od danego gatunku, na początku wygląda tak samo i polega na wyrównaniu zawartości tłuszczu w mleku oraz jego pasteryzacji. W późniejszym etapie produkcji dodawane są odpowiednie dla danego gatunku sera bakterie, których zadaniem jest przekształcenie laktozy do kwasu mlekowego.
Kolejne etapy produkcji zależą już od rodzaju danego sera i wyróżnia się cztery główne gatunki ze względu na ich produkcję:
- sery podpuszczkowe, w których do mleka dodaje się podpuszczkę,
- sery kwasowe ukwaszane kulturami bakterii mleka,
- sery kwasowo-podpuszczkowe łączące obydwa wcześniejsze sposoby,
- sery zwarowe, które powstają ze zwaru.
Rodzaje serów
Sery różnią się od siebie kolorem, kształtem, smakiem oraz swoimi wartościami odżywczymi. Rodzaje serów, ze względu na ich sposób produkcji, dały w efekcie wiele gatunków, którymi zajadamy się na co dzień. Sery podpuszczkowe można podzielić na miękkie (np. brie czy camembert), półtwarde (np. ser limburski) czy najbardziej znane - sery twarde (np. ementaler, parmezan, cheddar czy gouda).
Sery kwasowe to przede wszystkim wszelkiego rodzaju sery twarogowe, a sery kwasowo-podpuszczkowe znajdziemy pod postacią serków homogenizowanych oraz wiejskich. Przykładem sera zwarowego natomiast będzie ser ricotta.
Sery - wartości odżywcze, kalorie
Wartości odżywcze serów nie są jednakowe dla poszczególnego gatunku czy rodzaju. Uzależnione są one od wielu czynników, lecz wszystkie są dobrym źródłem białka, witamin i tłuszczu.
Sery dojrzewające, czyli przede wszystkim podpuszczkowe, będą bogate w cynk, który dobrze działa na kondycję skóry i włosów oraz przyspiesza nasz metabolizm. Są one również polecane osobom borykającym się z osteoporozą lub krzywicą, ponieważ sery dojrzewające są znakomitym źródłem wapnia i fosforu.
Mimo wielu pozytywnych właściwości serów, niosą one ze sobą również wysoką kaloryczność. Wszystko zależne jest od rodzaju konsumowanego sera i jego zawartości tłuszczu oraz kwasów tłuszczowych nasyconych.
Najmniej kaloryczne będą sery twarogowe, które zawierać będą ok. 70 kcal w 100 gramach, lecz sery pleśniowe dostarczą nam już dawkę aż 370 kcal w tej samej ilości sera. Warto więc zawsze sprawdzić i zastanowić się przed wyborem gatunku, który będzie dla nas najodpowiedniejszy.
Konsumpcja sera nie musi jednak zaburzać naszej diety, a dobrze dobrany ser i spożywanie go z umiarem mogą jedynie pomóc nam w prowadzeniu zdrowego trybu życia.