Rzepka w kolanie - choroby i leczenie

Rzepka w kolanie to płaska kość znajdująca się z przodu stawu kolanowego. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania narządu ruchu. Rzepka zarówno podczas wyprostów, jak i zgięć kolana chroni je przed różnego rodzaju uszkodzeniami. Rzepka w kolanie odpowiedzialna jest m.in. za przenoszenie obciążeń dynamicznych powstałych na skutek skakania, kucania lub biegania.

Ponadto rzepka kolanowa wzmaga siłę mięśnia czworogłowego uda i zwiększa możliwości ruchowe. Rzepka zapewnia równomierne rozłożenie sił obciążających, jakie działają na kość udową.

Jak już wspomnieliśmy, rzepka kolanowa pełni wiele ważnych funkcji, przez co szczególnie narażona jest na urazy. Głównymi schorzeniami rzepki są:

• boczne przyparcie rzepki (ELPS) - to wzmożony nacisk bocznej powierzchni stawowej rzepki na kłykieć boczny kości udowej. W czasie ruchu rzepka kolanowa przesuwa się w bok w sposób nieprawidłowy, co przyczynia się do uszkodzeń chrząstki stawowej. Z tego rodzaju kontuzjami zmagają się najczęściej biegacze oraz osoby trenujące crossfit.
• kolano skoczka - to uszkodzenie więzadła rzepki spowodowane mikrourazami powstałymi na skutek wyskoków w obrębie przedniej części kolana. Na tę dolegliwość najczęściej cierpią zawodowi sportowcy, np. skoczkowie wzwyż, siatkarze, koszykarze.
• kolano kinomana - to zapalenie stawu rzepkowo-kolanowego. Powstaje na skutek nierównej pracy kolan i przykurczów mięśni spowodowanych np. siedzącym trybem życia. Nieleczone zapalenie stawu rzepkowo-udowego może doprowadzić do uszkodzenia chrząstki stawowej lub choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego.
• kolano biegacza - to schorzenie związane samą rzepką oraz elementami ją otaczającymi. Na skutek powtarzających się ruchów, np. podczas biegu, dochodzi do degeneracji rzepki oraz podrażnienia błony maziowej stawu kolanowego. Wówczas powstaje stan zapalny objawiający się bólem i ograniczeniem ruchomości stawu kolanowego.
• konflikt rzepkowo-udowy - to wynik przeciążenia stawu kolanowego objawiający się bólem głównie z przodu kolana w okolicach rzepki. Dolegliwości bólowe występują podczas wysiłku fizycznego lub długiego siedzenia ze zgiętymi nogami. Konflikt rzepkowo-udowy można leczyć tapingiem, farmakoterapią lub operacyjnie.
• zwichnięcie rzepki - to wysunięcie się rzepki z bruzdy międzykłykciowej kości udowej (to prawidłowe miejsce rzepki). Główną przyczyną zwichnięcia rzepki jest nagły skręt nogi lub silne uderzenie w kolano.

Urazy i choroby rzepki kolanowej leczy się głównie rehabilitacją. Aby pozbyć się dolegliwości bólowych stosuje się farmakoterapię, np. leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Na schorzenia rzepki kolanowej pomagają też zimne okłady. W gorszych sytuacjach konieczne jest leczenie operacyjne.