Swędząca skóra głowy – przyczyny i sposoby walki z dolegliwością

Istnieje szereg chorób dermatologicznych, które mogą dotknąć skórę głowy. Świąd, pieczenie, niekiedy ból, a nawet nadmierne wypadanie włosów – to dolegliwości, z którymi chory się boryka.

Jedno jest pewne – gdy pojawia się problem swędzącej skóry głowy, czas na wizytę u dermatologa. Badanie dermatoskopem pozwoli na ustalenie, czy przyczyną jest:

• łupież – wywoływany przez drożdżaki Malassezia. Charakterystyczne, białe płatki naskórka, osiadające na ramionach i powodujące nadmierny świąd to łupież suchy. Z kolei nadmierne złuszczanie się naskórka wraz z łojotokiem, tworzącym grubą łuskę na powierzchni skóry jest łupieżem tłustym. Łupież pstry poza swędzącą skórą głowy objawia się licznymi plamami (białymi, żółtymi, czerwonymi) na powierzchni zmienionej chorobą tkanki i wywołuje go grzybica.
• grzybica – swędząca skóra głowy jest jednym z objawów towarzyszącej zainfekowaniu powierzchni skóry przez dermatofity. Wówczas charakterystyczne jest pojawienie się jednego ogniska choroby – np. na czubku choroby, gdzie pojawia się zaczerwienienie.
• łuszczyca – bywa mylona z grzybicą lub łupieżem, ponieważ schorzenia dają podobne objawy. Jednak w przeciwieństwie do nich łuszczyca jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym i ma charakter przewlekły.
• AZS – atopowe zapalenie skóry to kolejna choroba dermatologiczna o charakterze autoimmunologicznym. Ten rodzaj alergii najczęściej diagnozowany jest we wczesnym dzieciństwie, a swędząca skóra głowy jest zaledwie jedną z wielu dolegliwości towarzyszących chorobie. Świąd, łuszczenie i przesuszenie skóry pojawia się nie tylko na głowie, ale też na twarzy, szyi czy w zgięciach kolanowych lub łokciowych.
• zapalenie mieszków włosowych – poza uporczywym świądem na skórze głowy pojawiają się małe, żółte wypryski, a w niektórych przypadkach choroba powoduje nadmierne wypadanie włosów.

Źle dobrany szampon, zbyt rzadkie lub zbyt częste mycie włosów – te błędy pielęgnacyjne należy wziąć pod uwagę przy swędzącej skórze głowy. Dodatkowo nierzadko ze świądem borykają się osoby, które nadużywają produktów do stylizacji włosów – pianka czy lakier do włosów w nadmiarze mogą powodować przesuszenie lub podrażnienie delikatnej skóry głowy.

Swędząca skóra głowy to nie tylko choroby skórne czy niewłaściwa pielęgnacja. Dolegliwości te mogą towarzyszyć chorobom ogólnoustrojowym lub wiązać się z obecnością pasażera na gapę…

• pasożyty – a konkretnie wszy, niekiedy pchły lub świerzbowiec. Często rozprzestrzeniają się w skupiskach ludzkich, gdzie kontakt jest bliski – czyli w przedszkolach czy szkołach. Choć problem ten w dużej mierze dotyka dzieci, to leczeniu trzeba poddać wszystkich domowników. Ukąszenia owadów, które wybierają sobie owłosioną skórę głowy na miejsce pasożytowania, powodują liczne nadkażenia bakteryjne, objawiające się zaczerwienioną, swędzącą skórą głowy.
• niedoczynność tarczycy – zaburzenie hormonalne, w wyniku którego gruczoł tarczowy nie funkcjonuje poprawnie, co prowadzi do szeregu dolegliwości związanych m.in. z nadmierną suchością i odwodnieniem skóry – swędząca skóra głowy wówczas wymaga kontroli przede wszystkim u endokrynologa.
• cukrzyca – w przypadku tej choroby swędząca skóra głowy jest zwiastunem neuropatii cukrzycowej i może świadczyć o nieodpowiednim leczeniu.
• podłoże psychologiczne – przewlekły stres, nerwica, a nawet depresja. Swędząca skóra głowy to nie tylko choroby ciała!

Z racji tego, że wiele czynników może powodować świąd skóry głowy, wyeliminowane problemu nie jest łatwe.

Przede wszystkim warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza gdy poza swędzącą skórą głowy nasze wątpliwości budzi łuszczący się naskórek lub krostki czy bolesne zmiany. Podstawowe badania krwi oraz oznaczenie glukozy, insuliny i hormonów tarczycowych pozwoli na zdiagnozowanie jednej z chorób, w których swędząca skóra głowy jest dodatkową dolegliwością.

Wykluczenie przyczyn somatycznych pozwala na rozważenie, czy za swędzącą skórą głowy nie stoi problem natury psychologicznej – to może być stres lub choroby i zaburzenia. W przypadku tego pierwszego warto wyeliminować źródło stresu lub poszukać metod radzenia sobie z nim, choroby mogą wymagać pomocy specjalisty – np. psychoterapeuty, psychiatry.

Zła pielęgnacja – najczęstsze źródło swędzącej skóry głowy, wymaga zmiany nawyków pielęgnacyjnych. Ulgę może przynieść zastąpienie tradycyjnego, drogeryjnego szamponu produktem naturalnym bez barwników i konserwantów lub kosmetykami dla alergików czy borykających się z AZS.

Ograniczenie produktów do stylizacji, a także oszczędne stosowanie ciężkich odżywek i masek również może przynieść ulgę i wyeliminować dokuczliwy problem, jakim jest swędząca skóra głowy.