historia(strona 5/8)

Łempicka dokładnie zacierała po sobie ślady. Ujawniała pojedyncze wątki swej biografii. Nie unikała przy tym koloryzowania i zasłaniania się... brakiem pamięci.

Paweł II został papieżem z przymusu. Uwielbiał zabawy karnawałowe. Bardziej niż bale kochał tylko siebie. Chciał nawet przyjąć imię oznaczające "przystojny".

Nazywają siebie "ruinersami". Porzucili życie w mieście i przenieśli się na spokojną wieś. Do wielkich zmian przekonały ich domy. Nie są to byle jakie nieruchomości, a prawdziwe perełki. Teraz zarażają swoją miłością do starej architektury innych. — Wiedziałam, że zrobię wszystko, żeby ten dom kupić — mówi w rozmowie z Wirtualną Polską Agata. — Wiemy, że czeka nas jeszcze wiele bitew remontowych — dodają Justyna i Marek.

Prusy Wschodnie były pierwszym obszarem państwa niemieckiego, na jaki dotarły oddziały Armii Czerwonej, prące w kierunku Berlina. Krasnoarmiejcy nie mieli tam litości ani dla wrogich żołnierzy, ani dla ludności cywilnej, ani nawet dla kilkuletnich dzieci, które w najmniejszym stopniu nie odpowiadały za hitlerowski horror. A mimo to poniosły druzgoczącą karę za winy dorosłych.

"Piękno przynależy do sfery prostoty i zwyczajności, szkaradność natomiast to coś nadzwyczajnego. W kwestiach lubieżności bez wątpienia każda rozwinięta wyobraźnia przedłoży niezwykłość nad przeciętność" – napisał markiz de Sade (1740–1814), który trochę się znał na osobliwościach. W sztuce Zachodu trudno znaleźć dziwniejsze studium "nadzwyczajnej" urody niż obraz flamandzkiego malarza Quentina Matsysa (1466–1530) znany jako Szpetna księżna lub Stara kobieta.

Węgrzy, a przynajmniej ich większość, byli Polakom życzliwi, ale naciski Berlina robiły swoje. W Budapeszcie wcale nie było tak bezpiecznie, jak mogłoby się wydawać. Panoszyli się agenci Gestapo, a niektórzy miejscowi, czy to ze strachu, czy dla pieniędzy, gorliwie im służyli. Krystyna i Andrzej, od dawna zagrożeni aresztowaniem, wciąż zmieniali miejsca pobytu. Byli pewni, że od jakiegoś czasu są śledzeni. Niedaleko ich domu od kilku dni stał samochód, zmieniali się tylko siedzący w nim ludzie.

Luise, urodzona w niemieckich Prusach Wschodnich na początku II wojny światowej, jako kilkulatka została jednym z tysięcy "wilczych dzieci". Straciwszy rodzinę tułała się po bezdrożach, tylko cudem udało jej się przeżyć. Jej los odmienił się dopiero, gdy w litewskim Kownie porwali ją życzliwi nieznajomi. Oto jej historia, przedstawiona na kartach książki Wioletty Sawickiej pt. "Wilcze dzieci".

Ślub francuskiej arystokratki Marii Gonzagi z królem Polski Władysławem IV miał być wydarzeniem sezonu. Monarcha nie pofatygował się wprawdzie nad Sekwanę, ale w drugiej połowie 1645 roku do Paryża wysłano jego reprezentanta, by jako pośrednik wziął udział w oficjalnych zaślubinach. Uroczystość, potwierdzającą otwarcie nowego rozdziału w relacjach polsko-francuskich, planowano urządzić z pompą i blichtrem w katedrze Notre Dame. Niespodziewanie decyzja została jednak cofnięta.

Władysław IV Waza wziął drugi ślub w roku 1646, jako człowiek bardzo schorowany, niemal stojący nad grobem. Zmarł niewiele ponad dwa lata później. Pozostawił ambitną żonę i olbrzymie długi. Oraz dwóch braci, skłonnych walczyć o schedę do upadłego.

W średniowieczu prostytutki działały w obrębie konkretnych dzielnic. Uznawano, że tak jest lepiej, bo nie szwendają się po mieście. I tam zwykle mieszkały.

W II RP nastąpił prawdziwy rozkwit prasy – również kobiecej. Panie mogły dowiedzieć się z gazet, jak zostać "żoną idealną". Niektóre rady wręcz szokują!

"Leżącą biły pejczem, aż zemdlała. Wtedy rozkazały przynieść dwie konwie wody i wylać na Teresę. Zostawiły ją na mrozie". Tak ostatnie chwile życia zaledwie 12-letniej Teresy Jakubowskiej wspominała po latach Emilia Mocek, była więźniarka Kinder-KL Litzmannstadt – jedynego obozu dla dzieci utworzonego przez Niemców w okupowanej Polsce.

W styczniu 1949 roku, w odpowiedzi na apele greckich partyzantów, właśnie przegrywających krwawą wojnę domową, władze komunistycznej Polski zgodziły się przyjąć nad Wisłą tysiące rannych i chorych weteranów. Mieli być leczeni w najściślejszej tajemnicy. Bo choć Polska Ludowa wspierała walki w Grecji tysiącami ton uzbrojenia, to oficjalnie zachowywała neutralność wobec konfliktu.

Kinder-KL Litzmannstadt, funkcjonujący od końca 1942 roku, był jedynym obozem koncentracyjnym dla dzieci uruchomionym przez Niemców na terenach okupowanej Polski. Symbolem cierpienia małych więźniów przetrzymywanych w tym piekle na ziemi stał się tragiczny los zaledwie 13-letniej Urszuli Kaczmarek z Poznania.

Doktor Paweł Klinger, lekarz prowadzący praktykę w Łodzi w latach międzywojnia, formalnie specjalizował się w wenerologii. Jego zainteresowania zdecydowanie wykraczały jednak poza schorzenia intymne. Chętnie udzielał się na łamach prasy w wszelkich tematach "łóżkowych", prowadził odczyty, a w roku 1930 wydał nawet książkę "Vita sexualis. Prawda o życiu płciowym człowieka".

Bieda, brak nadziei na lepsze jutro, choroba – historia Marianny Dolińskiej, która powiesiła swoje dzieci w lesie, w przedwojennej prasie nie odbiła się szerokim echem. Dopiero kilka dekad później, za sprawą zdjęć wykonanych na miejscu zbrodni, przypomniano sobie o tamtych wydarzeniach.

U progu XX wieku świat poznał radioaktywność. W 1898 roku – zaledwie dwa lata po odkryciu przez Antoine’a Henriego Becquerela promieniotwórczych właściwości uranu – Maria Skłodowska-Curie doszła do wniosku, że skoro w minerałach zawierających uran promieniowanie jest silniejsze, niż wynikałoby to z zawartości radioaktywnego pierwiastka, musi istnieć inny czynnik – również o cechach promieniotwórczych.

Po przyłączeniu Górnego Śląska do Polski okazało się, że na gwałt brakuje w regionie wykwalifikowanej kadry pedagogicznej. Doszło do tego, że władze województwa zaapelowały do polskich pedagogów o przeprowadzkę na Śląsk. Odzew był spory. Około 3000 gotowych do pracy nauczycieli znalazło zatrudnienie w śląskich szkołach. Istniał jednak drobny szkopuł. Nie wszyscy byli "właściwej" płci.

Historia Klementyny Mańkowskiej to gotowy scenariusz filmu szpiegowskiego. "W każdym człowieku jest dobro, niektórzy tylko żyją w złych czasach" – mawiała. Jej samej przyszło żyć w czasach najgorszych. Jednak nawet w obliczu bestialstwa II wojny światowej zachowała dobroć i człowieczeństwo.

Była pierwszą w Imperium Rosyjskim i jedną z pierwszych na świecie farmaceutek z wyższym wykształceniem. Co więcej, Polka otworzyła własną aptekę w samym sercu Petersburga – na Prospekcie Newskim!