Wartości odżywcze w diecie Polaków

W ostatnich latach możemy zauważyć, że Polacy stają się coraz bardziej świadomymi konsumentami. Dostrzegają, że stan zdrowia ściśle wiąże się ze stylem życia i sposobem odżywiania. Ponad połowa z nas ocenia, że odżywia się zdrowiej niż kiedyś(1) . Widzimy to też w sklepach, w których aktualnie bez problemu znajdziemy np. ekologiczne produkty spożywcze, podczas gdy jeszcze niedawno było to dosyć trudne. Popyt wyznaczył podaż. To wszystko potwierdza również badanie Instytutu Kantar, które zostało przeprowadzone z inicjatywy spółki Danone(2).

Wartość odżywcza danego produktu spożywczego jest to stopień pokrycia dziennego zapotrzebowania organizmu na witaminy i składniki mineralne, które można w tym produkcie znaleźć. Informacja o wartościach odżywczych zgodnie z przepisami prawa jest zawsze obecna na opakowaniu. Dzięki temu możemy sprawdzić, jakie jest wzajemne zbilansowanie poszczególnych składników i ich zawartość w 100 g, 100 ml lub jednej porcji. Na etykiecie znajduje się też kaloryczność produktu.

Jednak czy Polacy, kupując żywność, rzeczywiście sprawdzają jej wartości odżywcze? Z badania Instytutu Kantar wynika, że nie do końca. Aż 4 na 10 ankietowanych nie bierze pod uwagę tego elementu w trakcie robienia zakupów(3).

Najczęściej szukamy informacji na temat terminu przydatności do spożycia (91 proc. respondentów) oraz składu produktu (83 proc.). Tymczasem, dbając o zdrowe odżywianie i prawidłowo zbilansowaną dietę, to wartości odżywcze powinny być jednym z głównych kryteriów wyboru produktów spożywczych. Niewłaściwie dobrana żywność może skutkować nadmiarem lub niedoborem poszczególnych składników odżywczych. To z kolei może prowadzić do problemów zdrowotnych.

Niestety, jak wynika z przytoczonego badania, dla co piątej badanej osoby informacje na opakowaniu są nieczytelne ze względu na małe czcionki, a niemal co czwarty konsument ma problem ze zrozumieniem opisów wartości odżywczej – informacje są dla niego niejasne i nie wie, co oznaczają (13%) lub są opisane w zbyt skomplikowany sposób (10%). Zwyczajnie nie mamy też czasu, by wnikliwie przeglądać wszystkie opakowania kupowanych produktów. Jeśli już zwracamy uwagę na wartości odżywcze, to ponad połowa z nas ocenia je bardzo intuicyjnie, bo nie ma specjalistycznej wiedzy, która czasem jest do tego wręcz niezbędna.

Właśnie po to, by zachęcić Polaków do świadomego wybierania żywności, spółka Danone stopniowo wprowadza na swoich produktach dobrowolny system znakowania żywności Nutri-Score.

Nutri-Score jest to ocena wartości odżywczej produktu widoczna na jego opakowaniu. Na etykiecie zawarta jest prosta i czytelna informacja o tym, jak często albo też w jakiej ilości zgodnie z systemem Nutri-score można spożywać poszczególne produkty. Dzięki temu konsumenci mogą świadomie wybierać bardziej wartościowe produkty spożywcze i wiedzą, które z nich można jeść częściej, a które rzadziej.

System Nutri-Score jest bardzo przejrzysty i zamieszczony w widocznym miejscu na przodzie opakowania. Składa się z pięciu liter (A, B, C, D, E) i kolorów, które im odpowiadają (ciemnozielony, jasnozielony, żółty, pomarańczowy i czerwony).

A i B to kolor zielony. W ten sposób określane są produkty, które warto spożywać częściej lub w większej ilości. Kolor żółty odpowiada literze C i oznacza produkty, które powinno się spożywać w sposób umiarkowany. Z kolei litery D i E to kolor pomarańczowy i czerwony. Oznaczają one produkty, które należy spożywać, ale rzadziej lub w mniejszej ilości ze względu na większą zawartość składników, które powinny być ograniczane w diecie, np. sól, cukier czy tłuszcze nasycone.

System Nutri-Score ocenia produkt jako całość, kompleksowo, a nie poszczególne składniki indywidualnie więc nie wymaga specjalistycznej wiedzy, by go zrozumieć. Opracował go zespół naukowców, którzy specjalizują się w epidemiologii żywieniowej. Został obliczony na podstawie informacji o zawartości poszczególnych składników w 100 g albo 100 ml produktu, więc jest obiektywny. W ten sposób łatwiej porównywać ze sobą poszczególne produkty.

Dzięki prostym oznaczeniom wystarczy jeden rzut oka na opakowanie, by zdecydować, czy dany produkt kupić, czy nie. System jest więc bardzo czytelny i zrozumiały nawet dla osób starszych czy nie do końca rozumiejących oznaczenia wartości odżywczych na etykietach.

Świadome odżywianie i robienie zakupów spożywczych to klucz do tego, by jak najdłużej cieszyć się dobrym zdrowiem. Dzięki systemowi Nutri-Score może być to o wiele prostsze.

(1) Badania TGI Instytutu Kantar, listopad 2019
(2) Badanie zrealizowane przez Kantar Polska S.A., październik 2020, CAWI, próba reprezentatywna N = 1010
(3) Badanie zrealizowane przez Kantar Polska S.A., październik 2020, CAWI, próba reprezentatywna N = 1010