Była wybitną polską agentką. Co wiadomo o Krystynie Skarbek?
Krystyna Skarbek była ulubioną agentką samego premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla. Uznana została za najlepszego szpiega swoich czasów i nie bała się podejmować wielu ryzykownych decyzji. O jej życiu prywatnym krążyły same legendy i przez wiele lat ukrywano jej relacje z wpływowymi mężczyznami. Skarbek była pierwowzorem Vesper Lynd, czyli dziewczyny Bonda w "Casino Royale".
15.05.2021 15:56
Urodziła się 1 maja 1908 roku jako Maria Krystyna Janina Skarbek herbu Awdaniec. Pochodziła z rodziny hrabiego Jerzego Skarbka i jego żony Stefanii z Goldfederów. To dzięki ojcu uwielbiała jazdę konną, wspinaczkę górską oraz brawurę. Hrabia zapewnił córce także odpowiednie wykształcenie.
Szpieg w spódnicy
Sielankowe życie Krystyny Skarbek zakończyło się w 1926 roku wraz z bankructwem banku należącego do rodziny jej matki. Jakby tego było mało, 4 lata później zmarł jej ojciec, przez co musiała wyprowadzić się do Warszawy. Krystyna szybko odnalazła się wśród tamtejszej bohemy artystycznej – prowadziła bogate życie towarzyskie i szybko stała się ulubienicą rubryk plotkarskich.
Poczynania Skarbek wymykały się ogólnie przyjętym normom – jeszcze w latach 30. XX wieku szmuglowała papierosy przez granicę polsko-słowacką, ale to jej nie wystarczało. Jednocześnie prowadziła dość bujne życie uczuciowe. Z pierwszym mężem Gustawem Gettlichem rozwiodła się zaledwie po 6 miesiącach. Niedługo później spotkała Jerzego Giżyckiego, który został jej drugim mężem.
W 1939 roku zaraz po wybuchu II wojny światowej, Skarbek razem z mężem wyruszyli z Kenii do Francji. Tam też doszło do ostatecznego rozstania małżonków, a Krystyna przedostała się dalej sama do Wielkiej Brytanii. Na miejscu wtargnęła do centrali brytyjskiego wywiadu i zażądała, aby ją przyjęto. Tym sposobem stała się pierwszą kobietą agentką. Przeszła bezbłędnie wszystkie szkolenia i egzaminy.
Bezbłędne działania wywiadowcze
Krystyna Skarbek kochała adrenalinę, a jej działania okazały się nieprawdopodobnie skuteczne. Swoją przebiegłością potrafiła zdobyć cenne materiały propagandowe oraz mikrofilmy zawierające dokładne informacje o przemieszczaniu się niemieckich wojsk i okrucieństwo hitlerowców. Życie Skarbek w czasie II wojny światowej to pasmo nieustannego ukrywania się, brawurowych ucieczek oraz ryzykownych akcji.
Gestapo wiedziało, z kim ma do czynienia, a za jej głowę wyznaczono ogromną sumę pieniędzy. W związku z tym musiała zmienić tożsamość i jako Christine Granville stała się Brytyjką o francuskich korzeniach. Razem z jednym ze swoich kochanków została przydzielona do bałkańskiego oddziału, ale ich miejscem docelowym miał być Kair.
W późniejszym czasie działała jeszcze pod innymi pseudonimami, aż zastał ją koniec wojny. Choć otrzymała szereg wysokich odznaczeń wojskowych, Skarbek mogła liczyć jedynie na niską odprawę i wielką niewdzięczność ze strony Brytyjczyków. Nie mogła żyć w bezczynności, ale nie było dla niej miejsca przy kolejnych misjach wojskowych.
Tragiczny finał dla agentki
Gdy szukała poplecznika w staraniach o przywrócenie do służby, spotkała Iana Fleminga. Nawiązała z nim romans, który miał trwać nawet rok. Stała się dla niego inspiracją do stworzenia postaci Vesper Lynd w pierwszej książce o Jamesie Bondzie – niektórzy uważali jednak, że agent 007 miał cechy samej Skarbek.
Po wojnie Krystyna imała się różnych zajęć: była pokojówką, telefonistką czy sprzedawczynią. Podczas jednej z podróży statkiem poznała stewarda Dennisa Muldowneya – swojego późniejszego oprawcę. Była agentka traktowała nowego przyjaciela z sympatią, ale nie kochała go, choć on uważał inaczej.
Podczas pobytu w londyńskim hotelu Shelbourne 15 czerwca 1952 roku Dennis wbił nóż prosto w serce Krystyny Skarbek. Nie uciekł z miejsca zbrodni, ale czekał na policję, której przyznał się do do zbrodni. Został stracony przez powieszenie 30 czerwca tego samego roku. Polska agentka została pochowana na cmentarzu St. Mary w Londynie.
Zapraszamy na grupę FB - #Wszechmocne. To tu będziemy informować na bieżąco o terminach webinarów, wywiadach, nowych historiach. Dołączcie do nas i zaproście wszystkie znajome. Czekamy na was!
Chętnie poznamy wasze historie, podzielcie się nimi z nami i wyślijcie na adres: wszechmocna_to_ja@grupawp.pl