Czy niemowlę coś pamięta?
Gdyby ktoś zapytał cię, jak to było, gdy byłaś niemowlakiem, jest więcej niż pewne, że odpowiesz „nie pamiętam”.
14.09.2007 | aktual.: 30.05.2010 20:28
Gdyby ktoś zapytał cię, jak to było, gdy byłaś niemowlakiem, jest więcej niż pewne, że odpowiesz „nie pamiętam”. Większość z nas nie pamięta okresu swego niemowlęctwa. Nie pamiętamy niczego. Ani pierwszych kroków, ani pierwszych słów, ani tego, gdy pierwszy raz trzymaliśmy łyżkę w ręce.
Naukowcy dowiedli, ze nasze najwcześniejsze wspomnienia dotyczą okresu, gdy mieliśmy około 3-4 lata. Jest to o tyle dziwne, że przecież większość z tych zdarzeń jest dla nas w okresie niemowlęcym ważna, nowa i znacząca. Gdzie się więc podziewają wspomnienia z tamtego okresu?
Dziecięca amnezja
Naukowcy nazywają to zjawisko amnezją dziecięcą. Oczywiście, amnezję tą, odkrył nie kto inny, jak Freud. To on jako pierwszy zwrócił uwagę. Po nim wielu psychologów próbowało złamać kod dostępu do wspomnień niemowlęcych, ale do dziś nie udało się to osiągnięcie. Nie wiedzieć czemu, wspomnienia te są wypierane. Część z nich twierdzi, że mózg niemowlęcia nie jest na tyle rozwinięty, by mógł takie wspomnienia przechowywać. Według psychoanalityków chroni nas to przed traumatycznymi wydarzeniami.
Pomimo oczywistości pewnych faktów, nadal dziwi, że mimo wszystko już nawet płód potrafi się uczyć. Naukowcy DeCasper i Spence przeprowadzili pewnego rodzaju eksperyment. Matki w ciąży czytały dzieciom na głos dwa razy dziennie krótkie opowieści dla dzieci, przez trzy minuty. Robiły tak przez co najmniej 6 ostatnich tygodni ciąży. Następnie noworodki poddano testom dwa dni po narodzeniu. Nakładano im słuchawki, przez które słyszało opowieść czytaną przez matkę nową lub tą samą, którą słyszały podczas pobytu w brzuchu. Rezultaty okazały się zdumiewające. Noworodki zmieniały tempo ssania piersi, gdy słyszały starą lub nową opowieść, zawsze w ten sam sposób. Dotyczy to nie tylko wspomnień słuchowych, ale i wzrokowych. Już bardzo małe dzieci potrafią zapamiętywać obrazki. Gdy umieścisz przed nimi dwa zdjęcia. Zauważysz po pewnym czasie, że dzieci wolą patrzeć na nowe obrazki, niż na stare, które już znają. Nawet trzy tygodniowe noworodki wykazują znudzenie „starymi” fotografiami i wolą patrzeć na nowe. Naukowcy
pokazywali fotografie tylko raz przez około 40 sekund. Więc mózg niemowlaka wcale nie jest taki niedojrzały, jakby się wydawało. A więc? Gdzie są nasze wspomnienia?
Dziecięce wspomnienia
Nie ulega wątpliwości, że niemowlęta przechowują informacje. Wiadomo też, że nie są w stanie o tym opowiedzieć, gdyż nie posługują się językiem, ale potem… Poddano testom rozgadanych trzylatków, pytano je o wcześniejsze wspomnienia z ostatnich tygodni. Byli w stanie opowiedzieć co się stało, jednak, gdy dorośli i w wieku 5 lat spytano je o to samo nie pamiętali nawet pokoju, w którym byli przepytywani.
A więc powstaje pytanie, kiedy dziecko zaczyna pamiętać na tyle, by móc te wspomnienia opowiedzieć? Naukowcy po wielu próbach zbadania tego zjawiska doszli do wniosku, że dziecko jest w stanie opowiedzieć swoje wspomnienia tylko wtedy, gdy wykształci się u nich język. Niemowlęta mogą pamiętać zdarzenia, ale w związku z brakiem mowy i tworzenia wspomnień werbalnych nie są w stanie o nich opowiedzieć.
Amnezja wczesnodziecięca nie jest więc spowodowana zablokowaniem czy wyparciem, lecz po prostu przez niezdolność do tworzenia słownych opisów. Potwierdzeniem tej tezy może być fakt, że kobiety mają więcej wczesnych wspomnień z okresu dzieciństwa, gdyż jak wiadomo, one jako pierwsze zaczynają mówić.
