Fotel szefa nie dla każdego?
Czy każdy z nas może być szefem? Czy bycie przywódcą, liderem jest wrodzone? Czy można nauczyć się „bycia” szefem? Zdania na ten temat są podzielone. Część badaczy i teoretyków zajmujących się tym zagadnieniem uważa, że każdy z nas ma w sobie pewne cechy przywódcy, tylko nie zawsze są one aktualnie promowane i potrzebne w obrębie danej firmie czy organizacji.
Czy każdy z nas może być szefem? Czy bycie przywódcą, liderem jest wrodzone? Czy można nauczyć się „bycia” szefem? Zdania na ten temat są podzielone. Część badaczy i teoretyków zajmujących się tym zagadnieniem uważa, że każdy z nas ma w sobie pewne cechy przywódcy, tylko nie zawsze są one aktualnie promowane i potrzebne w obrębie danej firmie czy organizacji.
Inni uważają, że droga do bycia szefem, liderem jest często długa i trudna, dlatego przyszłych zwycięzców powinny cechować odpowiednie cechy temperamentu i osobowości. W myśl tej teorii nie każdy z nas jest predysponowany do bycia przywódcą. Wiele osób ma odpowiednie cechy lidera, bo „urodziły się z nimi”, inni zaś będą musieli się dużo nauczyć i napracować, aby zostać dobrymi szefami.
Niektórzy z nas od dzieciństwa pełnią rolę przywódców, są przewodniczącymi klasy, reprezentantami grup, liderami zespołów itd. Od małego są osobami, którym inni powierzają władzę i odpowiedzialność. Ba, są to osoby, które po prostu lubią być przywódcą, umieją wpływać na innych ludzi, chętnie kierują ich działaniami oraz z ochotą przyjmują na siebie odpowiedzialność za grupę.
Można więc powiedzieć, że przywódca to osoba, która posiada tzw. osobowość charyzmatyczną. To osoba, która emanuje energią, przyciąga do siebie innych i motywuje ich do sprawnego działania. Niektórzy nazywają takie osoby „naturalnymi liderami”, którzy pociągają za sobą ludzi swoim zapałem, ideą i wiarą w powodzenie danego przedsięwzięcia. W przywództwie więc największą rolę odgrywają indywidualne cechy osobowości szefa. Jak mówi jedno z praw efektywnego przywództwa: „Szef nie musi znać się na wszystkim, ale musi się znać na ludziach!".
W końcu, kierowanie ludźmi to nie tylko procedury i wypracowanie jak największego zysku dla firmy, ale przede wszystkim umiejętne i elastyczne zarządzanie pracownikami. Dlatego też coraz częściej mówi się, że bycie sprawnym szefem jest wynikiem dopasowania do siebie pięciu czynników: osobowości lidera, właściwości kierowanych pracowników, charakteru branży, kultury organizacyjnej firmy oraz sytuacji w jakiej znajduje się aktualnie firmie.
Kogo Polacy oceniają jako dobrego szefa?
Według najnowszych badań wykonanych na zlecenie "Rzeczpospolitej", prawie 60% z nas uważa, że dobry szef powinien przede wszystkim znać branżę, w której działa. Czyli powinien być autorytetem w dziedzinie, w której pracuje. Wysoko cenimy także u szefów: sprawność organizacji pracy (53 % badanych), inteligencję emocjonalną, umiejętność pracy w zespole oraz umiejętność dostrzeżenia talentów, czyli najlepszych pracowników w firmie. Co ciekawe mniejsze mają dla nas znaczenie zdolności analityczne szefa, ceni je tylko nieco ponad ¼ z nas.
Dobry szef a płeć?
Badania przeprowadzone w Polsce pokazują dwa fronty opinii na temat roli płci u władzy. Z jednej strony ankiety pokazują, że większość z nas nie ma zaufania do kobiet-szefów, tak przynajmniej wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie dziennika "Polska". Z drugiej strony badania pokazują, że nie ma dla nas Polaków nadrzędnego znaczenia, czy naszym szefem jest kobieta czy mężczyzna, ale ma dla nas znaczenie osobowość i charakter osoby szefa.
A więc nie płeć ma znaczenie, ale to jaką osobą jest szef. Z kolei zagraniczne badania organizacji Steps Leadership Program sprawdzały, która płeć lepiej radzi sobie na stanowiskach kierowniczych. wyniki tych badań pokazały, że mężczyźni- szefowie przewyższają kobiety-szefów w wydawaniu poleceń, kontrolowaniu postępów pracy oraz obliczaniu zysków i strat. Natomiast kobiety na stanowiskach szefów lepiej współpracują z ludźmi, efektywniej planują im zadania, nie obawiają się zmian i ryzykowanych decyzji.Zdaniem badaczy z Steps Leadership te cechy kobiet-szefów pozwalają im lepiej kierować zespołem niż mężczyznom, którym zależy głównie na zysku finansowym.
Czym powinien charakteryzować się doskonały szef?
Oprócz znajomości branży i wiedzy merytorycznej w danej dziedzinie, lider powinien posiadać:
• Umiejętność rozwiązywania i łagodzenia konfliktów.
• Zdolność łatwej komunikacji. Czyli szefów powinna cechować łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi oraz powinni sprawnie i zrozumiale przekazać innym swoje polecenia i zadania.
• Umiejętność koordynowania działań pracowników i delegowania zadań.
• Gotowość do podjęcia ryzyka i poniesienia odpowiedzialności za działania swoje i swojego zespołu.
• Inteligencję emocjonalną. Mam tu na myśli koncepcje inteligencji emocjonalnej stworzoną przez amerykańskich psychologów P. Saloveya i J.D. Mayera. W myśl tej teorii inteligencja emocjonalna, szczególnie przydatna w pracy osoby zarządzającej innymi, składa się z 4 czynników: zdolności do uświadomienia sobie i rozumienia własnych emocji, zdolności do akceptowania, wyrażania i wykorzystywania własnych emocji, zdolności do kontrolowania własnych emocji oraz zdolności do rozpoznawania i rozumienia emocji u innych ludzi.
• Odporność na stres. Stres powinien szefa mobilizować do działania, a nie hamować przed podjęciem i dalszą realizacją decyzji.
• Zdolność traktowania niepowodzeń jako kolejnych doświadczeń a nie porażek życiowych.
• Umiejętność efektywnego motywowania pracowników. Albowiem w każdej branży i firmie niezależnie od jej wielkości i specyfiki to ludzie są wartością nadrzędną, bo stanowią najcenniejsze aktywa przedsiębiorstwa. A zatem skutecznym szefem będzie ten kto będzie potrafił skutecznie motywować ludzi do pracy i kierować nimi w myśl zasady: „Jeśli chcesz by twoi ludzie zaprojektowali wspaniały ogród, to nie tłumacz im jak sadzić nasiona w poszczególne koryta, ale spraw by najpierw pokochali ogrodnictwo.”
