Kuchnia Śląska

Niezdrowa, kaloryczna i tłusta, jednak ma niepowtarzalną zaletę – jest smaczna.

Dietetycy uznają ją za niezdrową, kaloryczną i tłusta, jednak ma niepowtarzalną zaletę – jest smaczna. Pewnie dlatego wiele śląskich dań na stałe zadomowiło się w naszej kuchni.

Na Śląsku możemy posmakować zarówno potraw typowych dla tego regionu, jak i popularnych w krajach sąsiednich: na Słowacji, w Niemczech, w Austrii i w Czechach.

Tradycyjne potrawy można podzielić na dwie główne grupy. Pierwsza to dania nieskomplikowane i pożywne, przygotowywane ze składników powszechnie dostępnych i niedrogich. Są to przede wszystkim zupy, takie jak: wodzionka (jej składnikami są: rosół lub kostka rosołowa, czerstwy chleb, czosnek rozgnieciony z solą, masło lub smalec; tradycyjna receptura zawiera usmażony na patelni boczek) oraz bardzo popularny w całym kraju żur. W tej grupie znajdują się także krupnioki, (czyli kaszanki,) a także podobne do kaszanki - żymloki, w których kaszę zastąpiono bułką tartą.

Druga grupa to dania świąteczne, bardziej złożone i wykwintne. Na wigilijnym stole obowiązkowo znajduje się pieczony karp, opiekane śledzie w zalewie octowej, śledzie w śmietanie, kapusta z grzybami, makówki (namoczona w mleku chałka przełożona masą z maku, masła, miodu lub cukru i bakalii) oraz moczka (rodzaj zupy przeważnie na bazie rozmoczonego piernika z dodatkiem bakalii i czekolady). Również na stole wielkanocnym można odnaleźć interesujące potrawy, jak np. jaja gotowane na twardo i moczone w zalewie z łupin cebuli i kminku.

Śląską specjalnością są także karminadle, znane jako kotlety mielone. Można je przyrządzać tak jak tradycyjne mielone, lub dodać gotowane jarzyny, grzyby, a w niektórych śląskich domach, dodaje się do nich wymoczone i zmielone śledzie.

Bardzo popularne w tym regionie jest mięso królika, które jest delikatne i smaczne.

Możemy tu także spróbować hauskyjza, czyli sera smażonego z kminkiem i czosnkiem. Niegdyś, zaraz po maśle i smalcu stanowił główny dodatek do chleba. Długo zachowuje swoją przydatność do spożycia.

Jednak chyba najbardziej znaną regionalną potrawą są kluski śląskie. Wyrabia się je z ziemniaków i mąki ziemniaczanej. Podaje z roladą i modrą kapustą. Elżbieta Łabońska – autorka „Śląskiej kucharki doskonałej” wspomina o modrej kapuście. ''Wesele (…) rozpoczyna obiad. Składa się on obowiązkowo z rosołu z makaronem domowym, czyli „rosołu z nudlami”, rolad wieprzowych i wołowych, klusek śląskich i modrej kapusty''.

Popularnymi rybami na Śląsku są śledzie. Podaje się je w śmietanie, oleju, marynowane, lub smażone w cieście. Hekele to wymoczone i odfiletowane śledzie zmieszane z jajkami ugotowanymi na twardo, pokrojoną w kostkę cebulą i ogórkami kiszonymi. Przyprawione musztardą i pieprzem. Inną bardzo lubianą w tym regionie rybą jest karp (smażony i w galarecie).

Na niedziele i uroczystości piecze się kołocz. Jest to wypiek z ciasta drożdżowego przełożony masą makową, serem lub owocami. Praktykowaną w śląskich rodzinach tradycją pozostaje roznoszenie ,,kołocza” krewnym i znajomym przed wielkimi uroczystościami rodzinnymi - przede wszystkim weselami.