Lizyna - co to jest? Właściwości, występowanie i działanie
Lizyna to popularny suplement diety i niezwykle cenny aminokwas, który może znacznie poprawić zdrowie. Jeśli masz problemy z opryszczką, trudności z koncentracją czy częste zawroty głowy, to może to być znak, że czas włączyć ten związek chemiczny do swojej diety. Jakie właściwości ma lizyna i w czym występuje?
17.10.2018 | aktual.: 19.11.2018 13:38
Czym jest lizyna?
Lizyna to aminokwas wspomagający syntezę białka i absorpcję wapnia w ludzkim organizmie, który występuje w produktach spożywczych i w formie suplementów diety. Ma on charakter egzogenny, a więc nie jest produkowany przez nasz organizm i może być jedynie przyjmowany z zewnątrz. Jej działanie jest cenione szczególnie przez kulturystów, którym zależy na przykład na szybkim wyleczeniu kontuzji.
Warto zaznaczyć, że działanie lizyny różni się od suplementów pobudzających przyrost tkanki mięśniowej, a jej zastosowanie zdecydowanie wykracza poza sport. Lizyna jest bowiem sprawdzonym sposobem na walkę z opryszczką, która jak wiadomo potrafi być uciążliwa. W przypadku jej wystąpienia należy przyjmować dużo produktów zawierających właśnie ten aminokwas, jednocześnie unikając źródeł argininy.
Występowanie lizyny
Lizyna to wsparcie organizmu przydatne nie tylko w przypadku sportowców, lecz także osób wracających do zdrowia po różnego rodzaju urazach czy kontuzjach, a także tych walczących z uciążliwą opryszczką czy owrzodzeniem. Najpopularniejszym sposobem uzupełniania lizyny w organizmie są oczywiście suplementy diety, a więc na przykład lizyna w tabletkach, jednak możemy ją przyswoić także poprzez codzienne spożywanie odpowiednich grup pokarmów.
Lizynę znajdziemy między innymi w takich produktach jak warzywa, ryby, kurczak, drożdże czy mleko, jednak zawartość i przyswajalność tego aminokwasu zależą oczywiście od tego, co zjemy. Występuje ona także w jajkach, serach żółtych i twarogowych, czerwonym mięsie, migdałach, kakao, kaszy gryczanej, pietruszce i czerwonej fasoli. Lecząc opryszczkę należy natomiast unikać pokarmów z argininą, która może pogarszać nasz stan. Do listy produktów zakazanych osoby z opryszczką powinny dodać orzechy, czekoladę, żelatynę i jedzenie zawierające pszenicę oraz owies.
Działanie lizyny w organizmie
Dla wielu osób głównym powodem przyjmowania lizyny może być okres rekonwalescencji po urazach czy przeciążeniach mięśni, bowiem ten cenny aminokwas uczestniczy w procesie odbudowy tkanek w naszym organizmie. Lizyna ma też swój udział w metabolizmie tłuszczów i w połączeniu z karnityną wzmacnia nasz układ sercowo-naczyniowy oraz zapobiega rozwojowi złogów związanych między innymi z miażdżycą.
To jednak nie wszystko, ponieważ lizyna działa także pozytywnie na nasz układ immunologiczny, a więc zwiększa naszą odporność. W tym przypadku potrzebna jest jej jednak odpowiednia dawka witaminy C, dzięki czemu mogą one wytworzyć przeciwciała odpornościowe i w praktyce powstrzymać rozwój infekcji bądź znacznie go skrócić. Pamiętajmy jednak, że we wszystkim trzeba znać umiar, bowiem nadmiar lizyny w organizmie może się skończyć problemami żołądkowymi i biegunką.
Dawkowanie lizyny
Kluczem do prawidłowego dawkowania lizyny jest stosowanie się do treści opakowania bądź ulotki dołączonej do preparatu. Spożywanie lizyny dozwolone jest od 2 roku życia, jednak dawka powinna być oczywiście dostosowana do naszej wagi ciała. Przyjmuje się, że dla dzieci w przedziale 2-12 lat dzienna dawka wynosi od 10 do 23 mg lizyny na kilogram masy ciała, natomiast od 13 roku życia zalecane jest średnio 12 mg w stosunku do każdego kilograma. W celu utrzymania dobrego zdrowia minimalna ilość lizyny w organizmie dorosłego człowieka powinna wynosić w ciągu doby około 30-35 mg na kilogram masy ciała, jednak dokonując obliczeń zawsze pamiętajmy, że nasze ciało wytwarza lizynę także samodzielnie.