Menopauza - jak przetrwać objawy przekwitania?

Menopauza objawia się nagłymi falami gorąca, nocnymi potami, płaczliwością i stanami depresyjnymi… Nic dziwnego, że tylko nieliczne kobiety cieszą się z nadejścia menopauzy. Winę za złe samopoczucie ponoszą nie tylko zachodzące w organizmie zmiany hormonalne, lecz również przeświadczenie, że przekwitanie równoznaczne jest z kresem kobiecości i wkroczeniem w starość. Jak przetrwać ten burzliwy okres menopauzy?

Zgodnie z terminologią medyczną menopauza to ostatnia menstruacja w życiu kobiety, a więc taka, po której w ciągu 12 miesięcy nie pojawia się kolejne krwawienie. Określenie to stosowane jest zamiennie z terminami: przekwitanie i klimakterium, które w rzeczywistości obejmują okres kilku lat przed i kilku lat po ostatniej miesiączce. Podkreślić należy fakt, że menopauza jest naturalnym zjawiskiem, a nie chorobą i dotyczy każdej kobiety.

Na czym polega menopauza? Po okresie rozrodczym następuje wygasanie pracy jajników, a więc dochodzi do niedoboru produkowanych przez nie hormonów - estrogenów i progesteronu. Menopauza może pojawić się zarówno w wieku 45, jak i 55 lat. Najczęściej występuje w 50-51 roku życia. Może się jednak zdarzyć, że ostatnia menstruacja nastąpi przed 45 rokiem życia, wówczas mówimy o tzw. wczesnej menopauzie.

U nielicznych kobiet jajniki mogą zaprzestać pracy nawet przed 30 rokiem życia. Zbyt wczesne ustanie ich aktywności może wiązać się z czynnikami genetycznymi, z występowaniem choroby autoimmunologicznej, bądź z uszkodzeniem jajników np. na skutek chemioterapii.

Nadejście menopauzy zwiastuje szereg objawów, które pojawiają się już na kilka lat przed nią. W pierwszej kolejności dochodzi do zaburzenia cyklu menstruacyjnego - miesiączki są nieregularne, bardziej lub mniej obfite niż dotychczas. Kobiecie zaczynają dokuczać nieprzyjemne uderzenia gorąca, zlewne poty, kołatania serca, bóle głowy. Zmiany zachodzące w organizmie nie pozostają bez wpływu na psychikę. Kobieta podczas menopauzy ma obniżony nastrój, jest drażliwa, pojawiają się kłopoty z koncentracją i bezsenność.

W okresie przekwitania dochodzi do zmian w obrębie narządów moczowo - płciowych. We znaki daje się utrudniająca współżycie suchość pochwy, a wzrost pH w jej obrębie zwiększa podatność na infekcje. Wiele kobiet boryka się z nietrzymaniem moczu i wypadaniem macicy. Zmiany hormonalne nie pozostają bez wpływu na kondycję skóry, która staje się sucha i wiotka. Wraz z zaprzestaniem pracy jajników zanika ochronny wpływ estrogenów na serce i kości kobiety. Po menopauzie znacząco więc rośnie ryzyko rozwoju osteoporozy i chorób układu krążenia.

POLECAMY: * Geny decydują o menopauzie *

Jedną z metod łagodzenia dolegliwości towarzyszących okresowi przekwitania, jest hormonalna terapia zastępcza (HTZ). Terapia nie tylko zmniejsza uciążliwe wczesne objawy menopauzy, ale i redukuje ryzyko wystąpienia osteoporozy i raka jelita grubego. Wciąż jednak nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak HTZ wpływa na ryzyko rozwoju raka sutka, raka jajnika i chorób układu sercowo - naczyniowego.

Jeśli zdecydujemy się na terapię, konieczne będzie wykonanie dokładnych badań, m.in. określenie poziomu cholesterolu i hormonów, cytologia, densytometria, USG ginekologiczne, mammografia. Dawka przyjmowanych hormonów i sposób ich podawania dobierane są indywidualnie. Obecnie do wyboru mamy nie tylko tabletki, ale i zastrzyki, plastry czy nawet aerozole donosowe.

Z myślą o kobietach w okresie menopauzy stworzono naturalne, dostępne bez recepty suplementy, które łagodzą uciążliwe objawy. W ich składzie dominują fitoestrogeny - pozyskiwane najczęściej z soi roślinne hormony naśladujące działanie estrogenów. Suplementy mogą zawierać również żeń-szeń, pluskwicę groniastą czy dzięgiel chiński. Pomocne będą też ograniczające potliwość herbatki z szałwii oraz napary z melisy bądź kozłka lekarskiego, które ukoją nerwy i ułatwią zasypianie.

Nie można zapominać o aktywności fizycznej, która poprawia nastrój, wpływa korzystnie na kondycję serca i kości oraz zapobiega przybieraniu na wadze. Wystarczającą dawkę ruchu zapewnią codzienne spacery. Coraz większą popularnością cieszy się joga hormonalna - zalecana jest przy dolegliwościach wynikających z zaburzeń hormonalnych, a więc również i przy menopauzie. Dojrzała kobieta musi pamiętać także o ćwiczeniach mięśni dna miednicy (mięśni Kegla), których osłabienie sprzyja nietrzymaniu moczu.

Kobieta w okresie przekwitania powinna zwrócić większą uwagę na codzienną dietę. Muszą się w niej znaleźć ryby, obfitujące w nienasycone kwasy tłuszczowe. Związki te mają zbawienny wpływ na serce, zmniejszają ryzyko rozwoju chorób nowotworowych, a także ograniczają występowanie uderzeń gorąca. Dietę należy uzupełnić również w antyoksydanty, które chronią między innymi przed miażdżycą i rakiem. Znajdziemy je w owocach, warzywach, zielonej herbacie.

Dla zdrowia układu kostnego niezwykle ważny jest wapń, który można dostarczać zarówno w pożywieniu, jak i w postaci suplementów. Aby jak najdłużej cieszyć się zdrowiem, kobieta po menopauzie musi pamiętać o regularnych badaniach - cytologii, mammografii, USG przezpochwowym oraz o badaniach, które umożliwiają kontrolę kondycji układu krążenia. Raz w roku warto więc zmierzyć ciśnienie krwi, wykonać lipidogram i EKG.

mpi/kg

POLECAMY: * Geny decydują o menopauzie *