Niacyna – charakterystyka i właściwości witaminy B3

Niacyna to pochodna witaminy B, na którą składają się dwa aktywne składniki: kwas nikotynowy oraz amid. Niacyna występuje również pod nazwą witamina B3 oraz witamina PP. Może być wytworzona przez organizm, jednak są to niewielkie ilości, dlatego warto sięgać po produkty, w których znajdziemy jej najwięcej. Niacyna ma znaczący wpływ na funkcjonowanie organizmu. Z tego względu nie można lekceważyć objawów niedoboru, a także skutków nadmiaru.

Niacyna odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie obwodowego układu nerwowego, a także mózgu. Dzięki witaminie B3 hormony takie jak insulina, kortyzol czy tyroksyna odpowiednio syntezują. Ponadto niacyna ma wpływ na układ odpornościowy, w tym zwalcza bakterie gronkowca złocistego.

Systematyczne przyjmowanie witaminy B3 sprawia, że produkcja soku żołądkowego przebiega w odpowiedni sposób. Poza tym dzięki niej włosy nie wypadają, paznokcie się nie łamią, a skóra ma ładniejszy koloryt i jest bardziej napięta.

Niacynę powinny przyjmować przede wszystkim osoby, które przez długi czas były na drastycznej niskokalorycznej diecie. Witamina B3 potrzebna jest również w przypadku nadużywania alkoholu, a także osobom, które często sięgają po produkty z dużą zawartością cukrów prostych. Jeśli pacjent cierpi na rakowiaka lub na zaburzenia wchłaniania jelitowego, również powinien sięgnąć po niacynę w tabletkach.

Do podstawowych źródeł niacyny zaliczane są mięsa, przede wszystkim wieprzowina, podroby oraz drób. Duże pokłady witaminy B3 znajdują się również w jajkach, grzybach, ziemniakach oraz produktach zbożowych. Bogate w niacynę są także orzeszki ziemne, migdały, soja, pomidory i drożdże.

Jeśli z pewnych względów nie możemy wzbogacić codziennej diety o produkty bogate w niacynę, możemy ją spożywać w postaci tabletek.

Jednym z podstawowych skutków nadmiaru niacyny w organizmie jest zaczerwienienie skóry, bóle głowy, rozszerzenie naczyń krwionośnych oraz uczucie niestrawności. Nadmiar witaminy B3 jest również niebezpieczny dla cukrzyków. Aby zapobiec hiperwitaminozie, dzienna dawka niacyny nie powinna przekraczać 1 g.

Brak odpowiedniej ilości niacyny w organizmie może prowadzić do pelagry nazywanej również rumieniem lombardzkim lub chorobą 3D. Do głównych jej objawów zalicza się stany zapalne skóry, biegunkę, problemy z pamięcią, pęcherze zamieniające się we wrzody oraz zapalenia nerwów.

Dopiero w latach 30. XX wieku odkryto prozdrowotne właściwości niacyny, ponieważ wcześniej pelagra była chorobą śmiertelną. Jej nazwa — witamina PP (przeciwpelagryczna) odnosi się właśnie do walki z pelagrą.