Pytania każdego plażowicza
Dlaczego woda jest słona? Skąd jod w powietrzu? Są pytania, które zadaje sobie niemal każdy plażowicz. Jednak mało kto potrafi na nie odpowiedzieć.
29.08.2007 | aktual.: 28.06.2010 00:22
Dlaczego woda jest słona? Skąd jod w powietrzu? Są pytania, które zadaje sobie niemal każdy plażowicz. Jednak mało kto potrafi na nie odpowiedzieć.
- Dlaczego woda jest słona?
Od dawna wiadomo, że smak mórz i oceanów zawdzięczamy chlorkowi sodu (oznacza się ją symbolem NaCl). Do dzisiaj jednak nie ma pewności, jak ta substancja chemiczna trafia do zbiorników. Jedna z teorii mówi, że chlorek wchodził w skład skorupy ziemskiej. Kiedy półtora miliarda lat temu tworzyły się oceany, sól trafiła do wody.
Czemu jednak woda w jednym morzu jest bardzo słona (choćby w Morzu Martwym), a w innym tylko trochę (np. w Bałtyku)? Wszystko przez rzeki, które wlewają się do poszczególnych zbiorników. Jeśli rzeka dostarcza do morza wiele wody przy niskiej temperaturze, a więc niemożliwe jest parowanie, morze staje się słodkie. To przypadek Bałtyku.
Odwrotna sytuacja jest z Morzem Śródziemnym – ze względu na panujące w tej strefie klimatycznej wysokie temperatury więcej wody z niego wyparowuje niż wpływa dzięki rzekom. Efekt – rośnie stężenie soli.
- Jak tworzą się chmury?
Odpowiedz na to pytanie ściśle wiąże się z solą morską, o której mowa jest powyżej. Proces powstawania chmur zaczyna się bowiem właśnie od drobinek soli, które w czasie parowania ulatują z morza do atmosfery.
Kilometry nad powierzchnią, gdzie temperatura jest dużo niższa niż na Ziemi, cząsteczki soli łączą się z wodą. To one utworzą chmurę, a z niej powstanie deszcz. Z czasem jego krople spadną do morza. Kiedy się odpowiednio nagrzeją, zaczną parować. Wtedy drobinki soli ulecą do atmosfery. I cały proces zacznie się od nowa…
- Skąd się biorą przypływy i odpływy?
Za wszystko odpowiada przyciąganie naszej planety przez Księżyc i Słońce. Gdy środki Ziemi, Księżyca i Słońca (przy pełni i nowiu) znajdują się w linii prostej pływy osiągają rekordowe rozmiary. Wysokość fal w czasie przypływu może dochodzić nawet do 18 metrów. W przypadku Bałtyku poziom wody w czasie odpływów i przypływów zmienia się zaledwie o 5 centrymetrów.
Przypływy i odpływy nadchodzą dwa razy na dobę, co 12 godzin - gdy miejsce, w którym się jesteśmy, znajduje się najbliżej oraz najdalej od Księżyca.
- Dlaczego skóra nie opala się wszędzie tak samo?
Za proces opalania odpowiadają melanocyty – komórki wytwarzające brązowy barwnik, który zabezpiecza skórę przed oparzeniami. To ilość tego składnika powoduje, że jednym wystarczy chwila, by skóra stała się pięknie brązowa. Inni mogą opalać się w nieskończoność, ale i tak wciąż będą przypominali raka.
Warto zwrócić uwagę, że każdy z nas ma różne rodzaje skóry. Wystarczy chwila spędzona na plaży, by się o tym przekonać. Najszybciej opalają się nam ramiona i nos – na te cześci ciała promienie słoneczne działają najbardziej. Tu skóra ma zazwyczaj najwięcej melanocytów. Najbardziej oporne pod tym względem są wnętrza dłoni i podeszwy stóp.
- Jak morze i plaża wpływają na naszą skórę i włosy?
Okazuje się, że zawarte w morskiej wodzie mikroelementy i sole mają na nas dobry wpływ. Wnikają bowiem skórę i wypłukują z organizmu szkodliwe toksyny. Dodatkowo słona woda może pomóc zwalczyć trądzik, a nawet łuszczycę. Wszystko dzięki temu, że sól w morzy lekko wysusza naszą skórę. Z tego samego względu, jeśli mamy włosy, które szybko się przetłuszczają i wymagają częstego mycia, morskie kąpiele też będą dla nas korzystne.
