Sposób na sen
13 milionów Polaków cierpi na bezsenność. Skąd się bierze i jak walczyć z tą przypadłością?
19.11.2007 | aktual.: 28.05.2010 01:59
13 milionów Polaków cierpi na bezsenność. Skąd się bierze i jak walczyć z tą przypadłością?
Utrata wymarzonej pracy była dla Grażyny, 32-letniej weterynarza z Warszawy, wielkim wstrząsem. Niemal przestała jeść, nie dbała o siebie, zamknęła się w sobie. – Leżałam tylko na łóżku i płakałam – wspomina. – Nie widziałam, co ze sobą zrobić. Wypowiedzenie było jak koniec świata.
Stres i wycieńczenie spowodowały, że zaczęła mieć problemy ze snem. Bywały noce, kiedy wcale nie zmrużyła oka. Innym razem była niespokojna, co chwilę budziła się i nie mogła zasnąć. Taka sytuacja trwała - z krótkimi przerwami - ponad miesiąc.
ZOBACZ RÓWNIEŻ
Przez długi czas lekceważyła ten problem. Schudła 8 kilogramów. Dopiero kiedy przyjaciele, niemalże siłą, zawieźli ją do lekarza, dowiedziała się jak zły jest jej stan i jakie mogą być tego konsekwencje. Diagnoza była krótka: bezsenność wywołana depresją.
Lekarz długo przekonywał Grażynę, że z bezsennością trzeba walczyć. Inaczej nie obejdzie się bez konsekwencji. Brak snu negatywnie wpływa na jakość naszego życia, mamy problemy z koncentracją, jesteśmy podrażnieni. Grozi nam także choroba wieńcowa, newydolność serca, udar. Rośnie też ryzyko wystąpienia nadciśnienia oraz otyłości i cukrzycy. Są też gigantyczne skutki społeczne. Ludzie niewyspani mają wydłużony czas reakcji, co skutkuje rosnącą liczbą wypadków drogowych.
Za dużo pracy i napojów z kofeiną, za mało ruchu. Do tego stres, nieregularny tryb życia, niewygodne łóżko, papierosy i alkohol. To wszystko może stać się przyczyną bezsenności – epidemii XXI wieku. Każdej nocy w Polsce oka nie może zmrużyć co trzeci z nas.
Do najpopularniejszych metod leczenia tego typu zaburzeń należy picie ciepłego mleka przed snem (zawiera związek chemiczny, z którego organizm wytwarza tzw. naturalny usypiacz, czyli melatoninę), pokropienie lawendą poduszki czy słuchanie do poduszki kojącej muzyki oraz włączenie do codziennej diety mięsa z indyka. Zawiera ono spore ilości tryptofanu, który ułatwia zasypianie. Poza tym osoby, które w nocy nie mogą zmrużyć oka nie powinny używać łóżka do czytania czy ogładania telewizji. – Jeśli łóżko będzie nam służyć wyłącznie do spania, to w sytuacji, gdy się do niego położymy mózg otrzyma jednoznaczny sygnał: chcemy spać. Możemy w ten sposób uniknąć wielu problemów wynikających z bezsenności – przekonują specjaliści. Inna wskazówka: podejmowanie wysiłku fizycznego. Zmęczenie po przejażdżce rowerem czy długim spacerze (ale nie po 14-godzinnym dniu pracy!) to naturalny sposób na zachęcenie nas do snu.
Sen człowieka dzielimy na pięć faz. Zaburzenia w czasie występowania jednej z nich powodują, że nasze ciało i mózg nie odpoczywają prawidłowo. W konsekwencji rano możemy się obudzić bardziej zmęczeni, niż byliśmy jeszcze poprzedniego wieczora. Tuż po zaśnięciu wpadamy w sen płytki, w czasie kórego mięśnie się rozluźniają, a temperatura ciała spada. Po niej następuje faza przejściowa, podczas której spada ciśnienie krwi i aktywność mózgu, a oddech staje się wolniejszy. Dwie kolejne fazy to sen głęboki. Charakteryzuje się tym, że trudno nas z niego wybudzić. Podczas ostatniej fazy REM wzrasta aktywność mózgu, która przejawia się szybkim poruszaniem się gałek ocznych. Nasze sny są wtedy najbardziej wyraziste.
