#BEZWYJŚCIA 18‑latka zamknięta z oprawcą. Każdy dzień z matką to dla niej piekło

Tak naprawdę nie ma na imię Ania. Umówiłyśmy się, że tak nazwę ją w artykule. Pod swoim nazwiskiem wołała o pomoc w mediach społecznościowych. Pisała, że chciałaby trafić do Domu Samotnej Matki. Albo gdziekolwiek indziej. Byle nie zostawać z rodziną. Już tego kroku się wstydzi. Nie chce, żeby cała Polska kojarzyła ją z tego, że jest ofiarą przemocy.

– Mama wypomina mi całe życie, że jestem niechcianym dzieckiem z gwałtu. Twierdzi, że ojciec ją zgwałcił i że jak się dowiedziała o ciąży, to musiała z nim zamieszkać, bo nie miała gdzie się podziać. Później urodziły się moje młodsze siostry. Jak byłam młodsza, to mnie biła. Teraz nie ma odwagi – mówi 18-latka.

W październiku dowiedziała się, że jest w ciąży. Jej chłopak mieszka półtorej godziny drogi samochodem od niej. Nie byli przerażeni, jak wiele osób, które zostają rodzicami w ich wieku. Od razu zaczęli planować wspólne życie. Ona mieszkała wtedy w bursie. Chodziła do liceum. Wszystko wydawało się takie proste.

Zobacz także: SIŁACZKI – program Klaudii Stabach. Sezon 2 odc. 1. Historie inspirujących kobiet

– Myśleliśmy, że dziecko otworzy nam drogę do wyciągnięcia mnie z patologii w domu i stworzenia razem rodziny. Nie udało się przez epidemię. On stracił zlecenia, nie ma pieniędzy. Wysyłamy CV i szukamy mieszkania, ale teraz to nie takie proste. Musiałam wrócić do rodziny – mówi.

Agresja pojawia się głównie w tych samych sytuacjach. Gdy gotuje, sprząta, gdy Ania po prostu wychodzi ze swojego pokoju. "Ty kur.., to jest za słone" – rzuca matka. I zaczyna się łańcuszek wyzwisk. W końcu przestała się wychylać. Dni mijają jej na płaczu. Za miesiąc rodzi.

– Po mojej próbie samobójczej, kiedy miałam kilkanaście lat, rodzina dostała kuratora. Mnie on już nie obejmuje, bo jestem pełnoletnia. Rozmawia z nim tylko mama i opisuje sytuację w domu, jak chce. Ukrywa, że siostry wróciły do domu o 3:00, że teraz podczas epidemii one wychodzą. Bardziej boi się, że dostaną mandat i nie będą mieli za co spłacić, niż koronawirusa – mówi.

Któregoś dnia poszła do kuchni. Matki nie było. Jej siostra gotowała obiad. Od razu uprzedziła, że jej jedzenia nie da. Ania chciała więc samodzielnie przygotować sobie posiłek. Usłyszała, że tylko żre, że jest gruba.

– Specjalnie stawała mi na drodze, wyrywała jedzenie z rąk. Nagrałam ją i wezwałam policję. Na drugi dzień przyjechały panie z opieki. Nie chciały mi wierzyć, nawet nagrań nie obejrzały. Powiedziały, że w każdej rodzinie są kłótnie. Że ja inaczej odbieram to przez hormony – wspomina.

Zgłosiła policji też groźby padające z ust sióstr, że "kopną ją w brzuch i nie będzie miała bachora" albo, że "gdyby nie była w ciąży to już dawno byłaby połamana". Usłyszała, że nastolatki mają takie wybuchy w tym wieku. Polecono jej, żeby nie zwracała na to uwagi. A co, jeśli to zrobią?

– Boję się. Wiem, że muszę zapewnić wszystko, co najlepsze dla mojego synka. Chcę o niego walczyć. O siebie nie potrafiłam nigdy. Moje dziecko jest dla mnie wszystkim – wzrusza się.

Nie wie, co będzie z nią po porodzie. W domu ciągle słyszy, że nikt nie chce tam "płaczącego bachora" i że nie ma prawa decydować, kto będzie w nim mieszkał. Chciałaby zamieszkać w Domu Samotnej Matki, choć na jakiś czas.

Dzwonię do Ośrodka Wsparcia dla Samotnych Matek i Kobiet w Ciąży w Lublinie, żeby dowiedzieć się, jakie kryteria musiałaby Ania spełnić, żeby się tam dostać.

– Jeżeli w rodzinie występuje przemoc, pierwszym krokiem jest zgłoszenie się do pracownika socjalnego. Wiadomo, jaka jest teraz sytuacja, pracownik nie będzie mógł przyjść na wywiad, ale przeprowadzi go telefonicznie. Następnie powinna zadzwonić na policję. Policja zakłada wtedy niebieską kartę oraz wdraża oświadczenie o złożonym doniesieniu. Jeżeli niebieska karta jest już założona, to może skontaktować się z nami. My przeprowadzimy wywiad i medyczny i merytoryczny, bo są pewne obostrzenia. Zaproponujemy pracę z psychologiem, psychiatrą, pedagogiem, jeśli będzie potrzeba. I na te wszystkie działania musi wyrazić zgodę. U nas może przebywać do 3 miesięcy. Proszę, niech do nas zadzwoni. Będę z nią rozmawiał – obiecuje dyrektor ośrodka ks. Hubert Czarnecki.

Okazuje się, że niebieska karta w jej rodzinie już wygasła. Założyłaby ją znowu, ale dzielnicowy to przyjaciel mamy. Boi się, że po raz kolejny nie zostanie potraktowana poważnie. Prawniczka Ada Tymińska z Centrum Praw Kobiet wyjaśnia, że rzeczywiście policja ma prawo odmówić wszczęcia procedury, jednak kolejnym rozwiązaniem jest zgłoszenie się do Ośrodka Pomocy Społecznej, który również może zadbać o to, aby niebieska karta została założona, a rodzina kontrolowana. Ponadto Centrum Praw Kobiet zaoferowało, że pomoże Ani, jeśli będzie tylko chciała taką pomoc przyjąć.

Ania nie wie jednak, czy to zrobi. Podobnie, jak wiele kobiet w jej sytuacji, kiedy okazało się, że realnie może coś zmienić, zaczęła się wycofywać.

– Nasze psycholożki zauważyły, że często osoby, które tkwią w takiej sytuacji, są w pewien sposób tym zniewolone. Nie znają innego życia. Przestają wierzyć w swoją wartość. Przestają wierzyć w to, że ktoś jest im w stanie pomóc. Czują się bardzo samotne. Czują wstyd. Wydaje im się, że to ich wina, że nie dały rady zapanować nad problemem i ułożyć sobie prawidłowo życia – mówi Joanna Gzyra z Centrum Praw Kobiet i podkreśla, że często sprawcy przemocy sprawują kontrolę nad swoimi ofiarami.

– Namawiamy do tego, żeby opuszczać toksyczne związki i rodziny, bo tak naprawdę izolacja od sprawców przemocy jest pierwszym krokiem do stanięcia na nogi i odbudowy siebie, odbudowy swojego życia, samostanowienia o sobie – podkreśla przedstawicielka Centrum Praw Kobiet.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl