Kofeina - działanie, właściwości, skutki uboczne
Kofeina to prawdopodobnie najpopularniejsza substancja pobudzająca nasz organizm do działania. Tę naturalną substancję znajdziemy między innymi w kawie, herbacie czy kakao, które dla wielu z nas stanowią część stałego porannego rytuału, jednak warto pamiętać, że nie jest ona całkowicie obojętna dla naszego zdrowia. Jakie działanie ma kofeina i co może się stać, gdy ją przedawkujemy?
Czym jest kofeina?
Kofeina jest to naturalna substancja o działaniu pobudzającym, która znajduje się między innymi w kawie oraz wielu surownach pochodzenia roślinnego. Dokładna nazwa zależy między innymi od jej bezpośredniego źródła, tak więc w herbacie znajdziemy teinę, w guaranie występuje guaranina, natomiast w yerba mate zawarta jest mateina. Kofeina bywa także pozyskiwana syntetycznie, a także izolowana i usuwana z niektórych produktów w ramach procesu dekofeinizacji.
Kofeina z natury jest środkiem psychoaktywnym, który stymuluje ludzki mózg do działania, poprawia koncentrację i niweluje poczucie zmęczenia i wyczerpania. Z racji swojego działania jest ona dodawana do niektórych produktów spożywczych, między innymi do coli czy napojów energetycznych, jednak siła ich oddziaływania w dużej mierze zależy od zastosowanej dawki.
W czym znajdziemy kofeinę?
Kawa to najpopularniejszy sposób na dostarczenie naszemu organizmowi porannej dawki kofeiny, jednak źródeł jej występowania jest zdecydowanie więcej. Największą ilość kofeiny przyswoimy z kawy parzonej, która szybko da nam zastrzyk energii i będziemy mogli spokojnie wrócić do pracy. Podobne działanie, choć o odpowiednio słabszym wpływie na nasz organizm, ma także kawa rozpuszczalna, która jest z kolei łagodniejsza dla naszego żołądka.
Innymi źródłami naturalnej kofeiny są między innymi parzona herbata, kakao, napoje energetyczne, czekolada oraz popularna cola. Dawka kofeiny zawarta w tych popularnych napojach zależy w dużej mierze od sposobu ich przygotowania bądź narzuconego przez producenta składu produktu. Alternatywą dla osób, które nie mogą lub nie chcą przyjmować tej substancji w takiej formie są na przykład kofeina w tabletkach bądź kofeina w proszku.
Czy kofeina jest zdrowa?
Właściowości kofeiny są powszechnie znane i cenione przez konsumentów, jednak z roku na rok coraz częściej mówi się o jej negatywnym wpływie na nasz organizm. Fakty są takie, że kofeina w rozsądnych dawkach jest w stanie nie tylko skutecznie wesprzeć nasz organizm, lecz także pomóc w zapobieganiu udarom, demencji czy nawet chorobie Alzheimera. "Mała czarna" z rana to także korzystny wpływ na zdrowie nerek, serca i płuc.
Głównym plusem stosowania kofeiny są jej właściwości psychoaktywne, bowiem uaktywnia ona korę mózgową i poprawia koncentrację. Oprócz tego rozluźnia ona mięśnie gładkie, pobudza trawienie oraz wspiera spalanie tkanki tłuszczowej. Warunek jednak jest jeden – nigdy nie należy stosować jej w nadmiarze.
Skutki przedawkowania kofeiny
Przedawkowanie kofeiny może powodować zaburzenia rytmu serca, pobudzenie, mdłości i torsje, a nawet prowadzić do psychicznego uzależnienia od jej działania. W razie objawów przedawkowania kofeiny powinno się jak najszybciej odstawić produkty zawierające tę substancję. Ponadto silne zatrucie kofeiną może doprowadzić do zgonu z powodu migotania komór serca. Za dawkę śmiertelną kofeiny dla dorosłego człowieka przyjmuje się około 10 gramów.