''Dobrata chrana sama se chwali'' – Dobre jedzenie samo się chwali. – mówi bułgarskie przysłowie. Dobrze oddaje ono charakter tamtejszej, tradycyjnej kuchni, która jest smaczna i bardzo urozmaicona.
Przede wszystkim jest bogata o każdej porze roku w wiele gatunków warzyw, dania mięsne, a także dobrej jakości, cenione przez miłośników mocniejszych trunków, niedrogie wina, zarówno te białe, jak i czerwone.
Niedoceniana kuchnia
Bułgarskie jedzenie nie jest tak popularne jak to greckie, francuskie czy włoskie. Duży wpływ na bułgarską wywarła kultura turecka. Z Turcji zapożyczono kebaby, kebaczety (kotlety z baraniny) i jogurty.
Bałkańskie smaki
Kuchnia Bułgarów jest dość ostra, używa się tam sporo ostrej papryki i czosnku, a także mleka i jogurtu. Jej bardzo charakterystyczną cechą jest ogromna ilość sałatek i surówek ze względu na ogromne ilości warzyw o każdej porze roku. Szczególną popularnością cieszą się pomidory dodawane do bardzo wielu potraw.
Przykładowe warzywne potrawy to: ljutika – ostre papryczki, faszerowane czosnkiem i natką, a później marynowane; tarator – chłodnik z ogórka i czosnku; turszi z warzyw – kiszonki z różnych rodzajów warzyw, przekładane liśćmi winogrona.
Sałatka szopska
Strąki papryki słodkiej i ostrej upiec w piekarniku, po ostudzeniu obrać ze skórki i usunąć gniazda nasienne, pokroić. Pomidory i ogórki obrać, pokroić w kostkę. Cebulę pokroić na cienkie plasterki, zgnieść i zmieszać z drobno posiekaną pietruszką. Warzywa połączyć i posypać pokruszonym lub pokrajanym serem feta. Przed podaniem polać sałatkę sosem.
Sos: pół łyżeczki soli rozpuścić w łyżce stołowej octu winnego, dodać 0,5 szklanki oleju lub oliwy, wymieszać.
Sałatka
- 40 dag słodkiej papryki
- 3 dag ostrej papryczki w strąkach
- 20 dag pomidorów
- 15 dag ogórków
- 15 dag czerwonej cebuli
- ser feta
Sos
- olej roślinny albo oliwa
- ocet winny
- zielona pietruszka
- sól
Specjalnością są gęste, pikantne, zupy czorby. Gotuje je się ze wszystkimi składnikami na wolnym ogniu. Zupa o lekko kwaśnym smaku, przyrządzona na wywarze z baraniego mięsa to bob czorba. Warto spróbować też typowo mięsnych dań, takich jak gjuwecz – rodzaj gulaszu; kiufte – kulki z siekanego mięsa, przyrządzone na grillu; skara – różne rodzaje mięs z rusztu, kawarma – mięso z sosem, cebulą i słodką papryką, popska jachnija - czyli cielęcina, wołowina, baranina i wieprzowina usmażone na tłuszczu doprawione czosnkiem, papryką i czerwonym winem.
Bułgarzy mogą się też pochwalić słodkimi deserami, szczególnie chętnie sięgają po ciasta, takie jak popularna również w Turcji bakława, triguna, kadaif, tikewnik, kozunak, czyli rodzaj drożdżówki z rodzynkami i migdałami.
Mocniejsze trunki
Bardzo cenione i popularne są bułgarskie wina czerwone: wytrawne Cabernet Sauvignon i Gymza. Warto wypróbować też Marwud. Godne polecenia białe wina to: wytrawne Chardonnay oraz Diamiat. Jednak zdecydowanie najpopularniejszym w tym kraju alkoholem jest rakija, rodzaj śliwowicy.
(sp/sr)
