Blizny to wspomnienie przeszłości. Choć przypominają nam o przebytych urazach, chorobach lub zabiegach operacyjnych, większość z nas wolałaby uczynić je niewidocznymi.
Blizny to wspomnienie przeszłości. Choć przypominają nam o przebytych urazach, chorobach lub zabiegach operacyjnych, większość z nas wolałaby uczynić je niewidocznymi. Postęp medyczny sprawił nie tylko to, że dziś można zapobiegać złemu zabliźnianiu się ran, ale również możliwe jest niwelowanie istniejących brzydkich blizn takich jak przerosty czy bliznowce.
Po pierwsze profilaktyka
Wiadomo, że łatwiej jest czemuś zapobiec niż to potem naprawiać – w przypadku blizn to prawda oczywista. Umiejętne opatrzenie rany, właściwe zszycie, a potem odpowiednia pielęgnacja zabliźniającego się miejsca to najlepsza droga do tego, by powstała blizna była estetyczna, jak najmniej widoczna i nie powodowała dyskomfortu. Niestety, często jest tak, że zapomina się o profilaktyce. Wówczas rana brzydko się goi, wytwarzana jest nadmierna ilość kolagenu, przez który powstają przerosty blizny czyniące ją wypukłą i bolesną, no i niestety także szpecącą.
Jak zapobiegać powstawaniu nieestetycznych blizn? Najlepszym początkiem w kierunku dobrego gojenia się rany jest właściwa interwencja lekarska. Sposób opatrywania rany, a także jej szycia – ma ogromne znaczenie dla dalszego jej wyglądu. Jednak samo działanie chirurgiczne nie wystarczy. Zarówno w przypadku ran szytych, jak i tych, które szycia nie wymagają – istotne jest stworzenie ranie odpowiednich warunków do wygojenia się. Wrogami gojących się ran mogą być zarówno czynniki wewnętrzne (wiek, skłonności genetyczne, poziom niektórych hormonów), jak i czynniki zewnętrzne (narażenie na urazy, zakażenia, brak dostępu powietrza). O ile nie mamy wpływu na uwarunkowania wewnętrzne, o tyle w przypadku czynników zewnętrznych możemy je eliminować lub minimalizować. Gojąca się rana powinna być więc zabezpieczona przed działaniem bakterii z zewnątrz, ale jednocześnie powinna mieć dostęp do świeżego powietrza, by skóra mogła oddychać. Tworząca się blizna powinna być też dobrze nawilżana i najlepiej jeśli stosuje się
środki, które przyśpieszają regenerację skóry, jednocześnie regulując napływanie do rany komórek tzw. fibroblastów, które wpływają na tworzenie się kolagenu. Kolagen wydzielany w nadmiarze skutkuje tzw. przerostami blizn, a jeśli jest go zbyt mało – blizna „zapada się”. Od właściwej ilości kolagenu w gojącej się skórze zależy więc przyszły wygląd blizny.
Skuteczne metody pozbywania się blizn
W profilaktyce, kiedy blizna dopiero zaczyna się tworzyć, istotne jest stosowanie środków, które zapewniają skórze właściwą regenerację. Na późniejszym etapie – kiedy blizna jest wygojona, ale nadal szpeci i sprawia ból (swędzi, daje poczucie niekomfortowego napięcia skóry) - istnieje jeszcze szansa, by powstała blizna była mniej kłopotliwa. W obu przypadkach często stosowaną metodą są maści, żele i kremy, które najpierw wspomagają gojenie się rany, a później nawilżają bliznę, czyniąc ją bardziej elastyczną . Maści i kremy są dostępne bez recepty, ale ich stosowanie może być kłopotliwe – posmarowane miejsca brudzą ubrania, a zaklejone plastrami czy owinięte bandażem – krępują ruchy, blokują dostęp świeżego tlenu do rany i nie wyglądają korzystnie. Bolesność wynikającą z blizn można neutralizować doustnymi środkami przeciwbólowymi, ale nie mają one wpływu na samą bliznę. Wiele osób, które cierpią na dolegliwości powodowane przez bliznowce i przerosty uważa, że ostatnią deską ratunku może być tylko interwencja
chirurga plastycznego. Choć to z pewnością metoda skuteczna, to jednak dość bolesna i skomplikowana. Alternatywą, zarówno dla maści i kremów wspomagających gojenie się blizn, a także dla zabiegów operacyjnych są silikonowe plastry na blizny. Plastry Sutricon to przykład na uniwersalne działanie na każdym etapie procesu zabliźniania. Stosowane w pierwszej fazie gojenia się rany mają za zadanie ochronę chorego miejsca przed działaniem czynników zewnętrznych oraz stworzenie optymalnych warunków dla gojącej się skóry. Najistotniejszym działaniem silikonu jest regulowanie produkcji kolagenu i tym samym nie dopuszczanie do narastania blizn. Dzięki elastyczności i niezwykle cienkiej i przezroczystej warstwie, skóra ma zapewniony stały dostęp świeżego tlenu i optymalne nawilżenie, a sam plaster nie powoduje dyskomfortu i chroni ubrania. W przypadku starszych blizn, silikonowe plastry Sutricon są równie skuteczne. Nawet dojrzała kilkuletnia blizna ma szansę na lepszy wygląd, dzięki temu, że działanie plastrów pobudza
wytwarzanie limfocytów odpowiedzialnych za wytwarzanie enzymów hydrolitycznych. Na skutek tego stare tkanki blizny ulegają rozpuszczeniu, a sama blizna staje się bardziej miękka i płaska, co wpływa nie tylko na jej lepszy wygląd, ale również własne poczucie komfortu.
W takiej sytuacji warto sobie uświadomić, że żadna blizna nie powinna być powodem do pogorszonego samopoczucia. Trzeba korzystać z metod, które mogą uczynić je prawie niewidocznymi. Należy zrozumieć, że blizny nie muszą być pamiątką na całe życie, a tylko nieznacznym epizodem, o którym można szybko zapomnieć.
Anna Kuliberda
