Już samo słowo cholesterol brzmi dla wielu z nas groźnie. Tymczasem ma on dwa oblicza. Z jednej strony jest niezbędny i nasz organizm nie byłby w stanie bez niego prawidłowo funkcjonować. Gdy jednak stężenie cholesterolu we krwi przekracza normę, jego nadmiar zaczyna się odkładać w tętnicach, co powoduje miażdżycę. Warto poznać dwie strony cholesterolu, aby nie dopuścić do jego wzrostu.
Już samo słowo cholesterol brzmi dla wielu z nas groźnie. Tymczasem ma on dwa oblicza. Z jednej strony jest niezbędny i nasz organizm nie byłby w stanie bez niego prawidłowo funkcjonować. Gdy jednak stężenie cholesterolu we krwi przekracza normę, jego nadmiar zaczyna się odkładać w tętnicach, co powoduje miażdżycę. Warto poznać dwie strony cholesterolu, aby nie dopuścić do jego wzrostu.
Cholesterol to związek tłuszczowy, który ma dla naszego organizmu ogromne znaczenie. Wchodzi w skład błon komórkowych, bierze udział w wytwarzaniu witaminy D3, hormonów nadnercza oraz płciowych, odgrywa ważną rolę w pracy mózgu.
Do prawidłowej pracy tych organów wystarczyłby cholesterol, który nasz organizm produkuje sam. Ale 20 proc. ogółu cholesterolu krążącego w organizmie dostarczamy wraz z pożywieniem. I to właśnie ono pośrednio ma wpływ na poziom całkowitego cholesterolu we krwi.
Co mówi lipidogram?
Podczas rutynowego badania krwi oznacza się jedynie poziom cholesterolu całkowitego, czyli całego znajdującego się w osoczu krwi. Nie wystarczy to, aby ocenić gospodarkę tłuszczową (lipidową) w organizmie, a co za tym idzie stopień zagrożenia miażdżycą. W tym celu wykonuje się profil lipidowy. Oprócz cholesterolu całkowitego określa ono jego frakcje LDL, HDL oraz trójglicerydy. Co znaczą te terminy?
LDL nazywany jest złym cholesterolem. To on głównie transportuje cholesterol z wątroby do tkanek i odgrywa główną rolę w tworzeniu miażdżycy. Jeżeli stężenie cholesterolu LDL we krwi jest duże, może on wbudowywać się w komórki ścian naczyń krwionośnych, tworząc tam złogi, powodujące powstawanie tzw. blaszki miażdżycowej.
POLECAMY: * Cholesterol a oziębłość seksualna*
Cholesterol HDL to nasz sprzymierzeniec. Nie odkłada się w ścianach tętnic, natomiast zabiera część odkładającego się tam cholesterolu i transportuje z powrotem do wątroby. Trójglicerydy to tzw. tłuszcze obojętne. Ich wysoki poziom to znak, że we krwi jest za dużo tłuszczów. Jest to równie niebezpieczne jak nadmiar cholesterolu i może doprowadzić do choroby niedokrwiennej serca.
Ważne wyniki
Aby zachować zdrowe serce, ważne jest, by stężenie „złego” cholesterolu LDL było małe, a „dobrego” cholesterolu HDL duże. Nawet jeśli stężenie cholesterolu całkowitego jest w normie, a poziom HDL niski – znajdujesz się w grupie ryzyka osób zagrożonych chorobą niedokrwienną serca.
Generalnie przyjmuje się, że cholesterol całkowity powinien wynosić mniej niż 190 mg/dl (3 mmol/l), HDL dla kobiet ponad 45 mg/dl (1,2 mmol/l), LDL mniej niż 115 mg/dl ( 3mmol/l), a trójglicerydy mniej niż 150 mg/dl ( 1,7 mmol/dl). Prawidłowe i zalecane wartości stężenia cholesterolu i jego frakcji mogą się różnić u poszczególnych osób w zależności od obecności czynników ryzyka czy chorób związanych z miażdżycą.
Mogą tez różnić się wyniki robione w poszczególnych laboratoriach, co wynika ze sposobu obliczania lipidów. Dlatego na wydruku powinny znajdować się normy przyjęte w laboratorium, w którym badanie było robione.
Cholesterol powyżej normy
Podwyższony poziom cholesterolu sam w sobie nie jest chorobą. To zaburzenie przemiany materii, które może doprowadzić do chorób układu krążenia. W niektórych przypadkach skłonność do wysokiego cholesterolu jest dziedziczna. Bywa też następstwem niektórych chorób np. niedoczynności tarczycy, cukrzycy, anoreksji. Jednak największy wpływ na jego wysoki poziom mają złe nawyki żywieniowe, brak aktywności fizycznej, nadwaga, stres.
Ogranicz spożycie tłuszczów i produktów pochodzenia zwierzęcego, które zwiększają stężenie LDL-cholesterolu, a zmniejszają stężenie cholesterolu HDL. Nie pal, ponieważ nikotyna zmniejsza stężenie „dobrego” cholesterolu. Profil lipidowy pozwala też poprawić ruch. 3 razy w tygodniu po 30 minut umiarkowanej aktywności fizycznej, to minimalna dawka zalecana każdemu, bez względu na wiek.
POLECAMY: * Cholesterol a oziębłość seksualna*
