Najzdrowsze garnki to takie, które mają trwałą powłokę, bo to ona odpowiada za zatrzymywanie wszelkich potencjalnie niebezpiecznych związków wewnątrz naczynia. Zdarza się, że do potraw przenikają ołów, kadm, aluminium, bisfenol, chrom, miedź, a także nikiel. Na szczęście da się temu zapobiec dzięki świadomym i odpowiedzialnym wyborom konsumenckim.
Dlaczego garnki mogą szkodzić?
Garnki, które wykorzystujemy na co dzień w kuchni, mogą być wykonane z materiałów zawierających toksyczne związki. Niektóre z tych związków pod wpływem wysokiej temperatury przenikają do żywności, są odkładane w organizmie, a w końcu stają się przyczyną wielu chorób, m.in. układu nerwowego. Niebezpieczne garnki to zazwyczaj produkty z niższej półki, sprzedawane za drobne kwoty. Ich powłoki są mało odporne na pękanie i ścieranie – bardzo szybko ulegają uszkodzeniu. Co więcej, wchodzą w reakcje chemiczne z potrawami o kwaśnym odczynie. Zakup dobrych garnków to długofalowa inwestycja w zdrowie. Warto szukać takich, które mają atest Państwowego Zakładu Higieny (PZH), który daje gwarancję, że naczynia zostały wykonane z nieszkodliwych tworzyw (bez ołowiu, kadmu, bisfenolu i słabej jakości teflonu)
, są całkowicie obojętne chemicznie, mają grube dno i charakteryzują się bardzo dużą odpornością termiczną.
Garnki do gotowania – które są bezpieczne, a które niebezpieczne dla zdrowia?
Do najpopularniejszych tworzyw, z których produkowane są garnki, zaliczyć trzeba aluminium, stal nierdzewną, żeliwo, miedź i szkło. Powłoki wykonuje się przede wszystkim z emalii, teflonu, tytanu, marmuru, cyny i silarganu. Jakie garnki są najzdrowsze? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ wszystko zależy od jakości wykonania. Te same materiały o różnej zawartości związków chemicznych podczas podgrzewania zachowują się zupełnie inaczej i wykazują mniejszą lub większą odporność na uszkodzenia.
- Garnki aluminiowe
Kupno garnków aluminiowych to niewielki wydatek, dlatego znajdują się one niemal w każdym domu. Przystępna cena nie jest ich jedyną zaletą – lekkie, wytrzymałe i świetnie przewodzące ciepło potrafią służyć przez wiele lat. Kupując takie garnki, trzeba jednak zachować szczególną czujność. Co prawda do sprzedaży coraz częściej trafiają anodowane naczynia o powierzchni utwardzonej i niepoddającej się działaniu związków chemicznych, jednak ciągle można trafić na aluminium starego typu, które z garnków trafia do żywności, a po latach gromadzenia się w organizmie może wywołać np. chorobę Alzheimera.
- Garnki żeliwne
Wśród garnków żeliwnych, uznawanych za dość ciężkie i nieporęczne, można znaleźć wiele takich, które nie wykazują żadnych szkodliwych właściwości. Najbezpieczniej jest kupować naczynia z naturalnego żeliwa, będącego stopem o wysokiej zawartości cząsteczek żelaza i węgla. Z żywnością w żaden sposób nie reagują garnki żeliwne, które są dobrze zabezpieczone przez ścieraniem i rdzewieniem. Świetnie sprawdzają się zwłaszcza naczynia czernione.
- Garnki ze stali nierdzewnej
Garnki ze stali nierdzewnej uchodzą za wyjątkowo solidne. Bardzo trudno je zarysować, co sprawia, że nie powstają w nich zagłębienia, gdzie gromadzą się resztki żywności sprzyjające rozwojowi bakterii. Nie są jednak całkowicie bezpieczne. Marnej jakości garnki ze stali nierdzewnej sprawiają, że do żywności trafiają spore ilości niklu i chromu, dlatego powinny uważać na nie zwłaszcza osoby z alergią na metal. Najlepiej kupować garnki ze stali 18/10 (18% chromu, 10% niklu), ponieważ takie proporcje stopu gwarantują gotowanie w warunkach higienicznych i odporność garnków na korozję.
- Garnki powlekane
W garnkach do gotowania, niezależnie od tego, z jakiego materiału zostały wykonane, bardzo istotną rolę odgrywa powłoka, która stanowi zabezpieczenie przed przenikaniem jakichkolwiek pierwiastków do potraw. Garnki emaliowane czy też z powłoką ceramiczną są od wewnątrz gładkie, szczelne, a przy tym bardzo higieniczne. Wystarczy jednak, że ulegną drobnemu zarysowaniu bądź pęknięciu, by powłoka przestała pełnić swoją funkcję i zaczęła przepuszczać niepożądane związki, które dostają się do układu pokarmowego wraz z potrawami. Dlatego żeby nie narażać zdrowia swojego i bliskich, trzeba wybierać naczynia pokrywane przez bardzo odporne materiały, takie jak tytan, marmur i granit.
