Czy brat powinien "podzielić" się mieszkaniem?

Jestem jedną z trójki rodzeństwa. Matka, która wychowywała nas samotnie, bez niczyjej wiedzy zapisała w testamencie mieszkanie, w którym mieszkamy razem z rodzeństwem, najmłodszemu bratu. Czy jest jakaś szansa na dochodzenie tego, by brat „podzielił” się mieszkaniem ze mną i drugim bratem? Czy brat, który jest teraz prawnym właścicielem mieszkania może wyrzucić nas z mieszkania?

Jestem jedną z trójki rodzeństwa. Matka, która wychowywała nas samotnie, bez niczyjej wiedzy zapisała w testamencie mieszkanie, w którym mieszkamy razem z rodzeństwem, najmłodszemu bratu. Czy jest jakaś szansa na dochodzenie tego, by brat „podzielił” się mieszkaniem ze mną i drugim bratem? Czy brat, który jest teraz prawnym właścicielem mieszkania może wyrzucić nas z mieszkania?

W przedstawionej przez Panią sytuacji, jeżeli brat nabył na podstawie rozrządzenia testamentowego należące uprzednio do Pani matki mieszkanie, stał się prawdopodobnie jego jedynym właścicielem. Skutkiem tego przysługuje mu do powyższego lokalu mieszkalnego pełnia praw, zaś Pani nie przysługuje roszczenie o „podzielnie się” mieszkaniem, rozumiane jako umożliwienie korzystania z niego lub ustanowienie współwłasności.

Jeżeli jednak zapisane Pani bratu w testamencie mieszkanie wyczerpuje prawie cały majątek spadkowy, zaś Pani nie została w ogóle powołana do spadkobrania lub też otrzymała ze spadku majątek nieznacznej wartości i byłaby Pani powołana do spadku w przypadku tzw. dziedziczenia ustawowego, to przysługuje Pani prawo do zachowku. Wysokość zachowku co do zasady wynosi połowę wartości udziału spadkowego (tj. udziału, który przypadałby Pani w przypadku dziedziczenia ustawowego), lub dwie trzecie wartości udziału spadkowego, jeżeli jest Pani trwale niezdolna do pracy lub małoletnia.

Tak więc, jeżeli nie otrzymała Pani należnego zachowku w postaci np. uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku lub zapisu testamentowego – przysługuje Pani przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku lub jego uzupełnienia. Należy przy tym pamiętać o terminie przedawnienia roszczenia do zachowku, który to termin wynosi trzy lata od ogłoszenia testamentu.

Artur Jastrzębski - prawnik, który specjalizuje się w prawie cywilnym, handlowym oraz gospodarczym.