Blisko ludziBeatyfikacja Róży Marii Czackiej. Kim była niewidoma siostra Elżbieta od Ukrzyżowania Pana Jezusa?

Beatyfikacja Róży Marii Czackiej. Kim była niewidoma siostra Elżbieta od Ukrzyżowania Pana Jezusa?

Róża Maria Czacka
Róża Maria Czacka
Źródło zdjęć: © Wikipedia
12.09.2021 12:20

Od dzieciństwa miała problemy ze wzrokiem. Mimo operacji i zabiegów, całkowicie straciła go w wieku 22 lat. Swoje dorosłe życie poświęciła służbie osobom niewidomym. Założyła Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, które nadal zajmują się pracą z osobami niewidomymi. Dziś Róża Maria Czacka, czyli siostra Elżbieta od Ukrzyżowania Pana Jezusa została beatyfikowana.

Pochodziła z Kresów Wschodnich, gdzie urodziła się 22 października 1876 roku w pałacu Branickich w Białej Cerkwi, w wielodzietnej, zamożnej, ziemiańskiej rodzinie.

Kim była Róża Maria Czacka?

Miała znamienitych przodków, m.in. jej pradziad Tadeusz Czacki był twórcą Liceum Krzemienieckiego, a jego ojciec (prapradziad) Feliks Czacki był podczaszym wielkim koronnym.

19 listopada 1876 została ochrzczona w kościele św. Jana Chrzciciela w Białej Cerkwi z rąk proboszcza Seweryna Mogilnickiego, a rodzicami chrzestnymi byli Antoni Potocki i Maria Branicka.

W 1882 rodzina Czackiej przeniosła się do Warszawy, gdzie zamieszkała w Pałacu Krasińskich, a później w zakupionym pałacu Janaszów przy ul. Zielnej 49. W wielku jedenastu lat przystąpiła do pierwszej Komunii Świętej w kościele Świętego Krzyża w Warszawie.

W dzieciństwie pobierała lekcje tańca i muzyki. Miała doskonały słuch muzyczny, dobrze śpiewała i grała na fortepianie, jeździła też konno. Znała się również na ogrodnictwie i hodowli. Ponadto umiała języki: francuski, angielski, niemiecki i ukraiński, a także łacinę. Do czternastego roku życia jej nauczycielką była matka, a następnie zespół odpowiednio dobranych guwernantek.

Bardzo ważną osobą w jej wychowaniu patriotycznym i religijnym była babcia - księżna Pelagia Sapieha Czacka. Babcia młodej Róży miała talent pedagogiczny oraz była osobą głęboko religijną i to przede wszystkim ona rozwijała w dziewczynce duchowość, zachęcała do modlitwy oraz do kultu Eucharystii.

- Kochałam bardzo moją babkę, której najwięcej zawdzięczam. Była mądra i dobra. Zawsze wesoła i myśląca o drugich, chociaż, jak się później dowiedziałam, dużo bardzo cierpiała, umiała dzieciom w najrozmaitszy sposób życie osłodzić. Toteż do mojej babki uciekałam z domu. Mieszkała niedaleko od nas i zawsze wypraszałam się do niej, gdzie najmilsze spędziłam chwile. Całe życie mojej babki było przykładem dla mnie. W salonie mojej babki i jej siostry był ołtarz zamykany, przy którym codziennie odprawiała się msza święta. Moja babka i wiele ciotek, przede wszystkim siostra mojej babki przystępowała codziennie do komunii świętej. Od mojej babki uczyłam się pierwszych zasad wiary – tak po latach Czacka wspominała babcię.

Problemy ze wzrokiem

Niestety młoda Róża, podobnie jak przodkowie, od dzieciństwa miała problemy ze wzrokiem. Przełomowym momentem był upadek z konia w 1894 roku, na którego skutek doszło do odklejenia siatkówek. Pomimo kilku operacji, zabiegów i konsultacji, jej wzrok systematycznie się pogarszał, a w 1898 ostatecznie przestała widzieć. Istotnym momentem w jej życiu była wizyta u znanego okulisty dr Bolesława Ryszarda Gepnera.

- Niechaj pani nie pozwoli wozić się od jednej sławy zagranicznej do drugiej. Tu nie ma nic do zrobienia, stan wzroku jest beznadziejny. Niech pani zajmie się niewidomymi, którymi w Polsce nikt się nie zajmuje – powiedział jej lekarz.

Przez kolejne dziesięć lat starała się dostosować do działania w nowych warunkach. Opanowała alfabet Braille'a, poznała osiągnięcia nauki o niewidomych (tyflologii), odbyła kilka podróży zagranicznych m.in. do Francji, Austrii czy Szwajcarii.

Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi

Przemyślenia po wizycie u dr Gepnera były inspiracją do zajęcia się i poświęcenia swojego życia osobom niewidomym. 19 listopada 1908 roku odbyło się w Warszawie zebranie założycielskie Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi, które zgodnie z jej z zamysłem miało być wzorowane na francuskim Stowarzyszeniu im. Valentina Haüy, stworzonym przez wybitnego tyflologa Maurice’a de la Sizeranne.

W 1910 założyła początkowo schronisko dla niewidomych w Warszawie przy ul. Dzielnej 37, utrzymywane wyłącznie z jej funduszy, gdzie przebywały niewidome kobiety, uczące się alfabetu Braille'a oraz koszykarstwa. Rok później schronisko to przekształcono w Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, które zostało zatwierdzone przez rząd rosyjski. Dzięki tej instytucji oraz jej zaangażowaniu powstały w Warszawie: ochronka, szkoła powszechna, warsztaty, biblioteka brajlowska oraz tzw. patronat, obejmujący na terenie miasta dorosłych niewidomych i ich rodziny. Znaczne poszerzenie obszaru działalności i coraz większa liczba uczestników były powodem przeniesienia siedziby do większej, zlokalizowanej przy ul. Złotej 76.

Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża

Lata I wojny światowej Róża Czacka spędziła w Żytomierzu (1915–1918), gdzie zrodziła się myśl o podjęciu życia zakonnego oraz o powołaniu nowego zgromadzenia zakonnego, które służyłoby osobom niewidomym.

15 sierpnia 1917 roku przyjęła habit franciszkański i złożyła śluby wieczyste w III Zakonie św. Franciszka i przyjęła imię zakonne Elżbieta od Ukrzyżowania Pana Jezusa

28 maja 1918 roku wróciła do Warszawy, gdzie od lipca tego roku mieszkała w zakładzie Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi przy ul. Polnej 40.

Po uzyskaniu koniecznych pozwoleń przyjmowała kandydatki do nowego zgromadzenia nazwanego Zgromadzeniem Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyż, które zostało założone 1 grudnia 1918. Jego charyzmatem stała się służba ludziom niewidomym i wynagradzanie za duchową ślepotę świata.

Opiekunem duchowym Zgromadzenia i całego Dzieła Lasek został w 1920 – ks. Władysław Korniłowicz, który w 1924 nadał temu dziełu nazwę "Triuno". W maju 1921 otrzymała dar od Antoniego Daszewskiego w postaci pięciu mórg ziemi w Laskach i tym samym rozpoczęła budowę zakładu dla niewidomych, gdzie stopniowo zostały przeniesione placówki dla niewidomych dzieci – szkoła i warsztaty.

Do Lasek trafiały dzieci niewidome z rodzin ubogich, mając możliwość opieki i kształcenia oraz przygotowania do życia w społeczeństwie, ucząc się samodzielności, zawodu i pracy dającej utrzymanie. W Laskach powstał również dom macierzysty zgromadzenia. Laski w okresie dwudziestolecia międzywojennego były m.in. miejscem powołania zespołu placówek edukacyjnych i społecznych, jak również przestrzenią do tworzenia wielu inicjatyw apostolskich, takich jak: nieformalna grupa tzw. Kółko, księgarnia, wydawnictwo "Verbum" i publikujący pod tym samym tytułem kwartalnik poświęcony problematyce religijnej, filozoficznej, literackiej i społecznej (1934–1939), Biblioteka Wiedzy Religijnej oraz dom rekolekcyjny.

W 1922 Róża Czacka ciężko zachorowała, w wyniku czego przeszła dwie operacje raka piersi w warszawskim szpitalu.

W 1932 opracowała wraz z s. Teresą Landy FSK skróty brajlowskie po konsultacjach z językoznawcami, a w 1934 jej projekt systemu brajlowskiego uzyskał zatwierdzenie Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego jako obowiązujący w Polsce. 25 września 1939 w czasie bombardowania Warszawy została ranna w głowę, po którym straciła oko.

W okresie 1942–1945 kapelanem zakładu w Laskach był ks. Stefan Wyszyński, późniejszy kardynał i prymas Polski. Mimo cierpienia – po powrocie do Lasek – kierowała odbudową zakładu po działaniach wojennych. 2 grudnia 1948 przeszła udar mózgu, a 12 czerwca 1950 zrezygnowała z funkcji przełożonej generalnej.

Przez ostatnie dziesięć lat swojego życia była bardzo ciężko chora, a w ostatnich dniach sparaliżowana. Zmarła 15 maja 1961 o godzinie 17:15 w Laskach. 19 maja odbyły się uroczystości pogrzebowe pod przewodnictwem kard. Stefana Wyszyńskiego. Początkowo została pochowana na cmentarzu leśnym w Laskach. 23 grudnia 2020 została ekshumowana, a jej doczesne szczątki zostały przeniesione z cmentarza leśnego do sarkofagu znajdującego się w jej dawnym pokoju, a obecnie kaplicy Matki Bożej Anielskiej Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach.

Proces beatyfikacji

Z inicjatywy Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, przekonanych o świątobliwości jej życia oraz płynącymi prośbami około 150 świadków jej życia, szczególnie niewidomych, poczyniono starania w celu wyniesienia jej na ołtarze. Uroczystą sesją 22 grudnia 1987 roku w kaplicy prymasowskiej przy ul. Miodowej w Warszawie kard. Józef Glemp rozpoczął jej proces beatyfikacyjny na szczeblu diecezjalnym, po czym 8 lutego 1988 Stolica Apostolska wydała zgodę tzw. Nihil obstat na rozpoczęcie tego procesu. Odtąd przysługiwał jej tytuł Służebnicy Bożej.

W procesie przesłuchano 35 świadków, w tym 5 kapłanów, 10 sióstr zakonnych i 11 osób niewidomych. 26 czerwca 1995 w kościele św. Marcina przy ul. Piwnej w Warszawie odbyła się publiczna sesja zakończenia jej diecezjalnego procesu wraz z procesem Sługi Bożego Władysława Korniłowicza, której przewodniczył kard. Glemp. Po zakończeniu części diecezjalnej, akta procesu zostały przekazane Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych do Rzymu, która 3 kwietnia 1998 po zapoznaniu się z tą dokumentacją wydała dekret o jego ważności. W 2011 złożono tzw. Positio wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej, a 9 października 2017 za zgodą papieża Franciszka promulgowano dekret o heroiczności jej życia i cnót. Od tej pory przysługuje jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej.

27 października 2020 papież Franciszek uznał cud za jej wstawiennictwem, jakim było uzdrowienie 7-letniej dziewczynki Karoliny Gawrych (13 września 2010), która 31 sierpnia tegoż roku w wyniku wypadku przygniecenia huśtawką, doznała ciężkiego urazu głowy z poważnym uszkodzeniem twarzoczaszki i utratą przytomności. Uznanie cudu otworzyło drogę do beatyfikacji. 23 kwietnia 2021 kard. Kazimierz Nycz poinformował, że jej beatyfikacja odbędzie się 12 września 2021 w świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie wraz z beatyfikacją Czcigodnego Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego.

Źródło: Wikipedia

Zapraszamy na grupę FB - #Samodbałość. To tu będziemy informować na bieżąco o wywiadach, nowych historiach. Dołączcie do nas i zaproście wszystkie znajome. Czekamy na was!

Źródło artykułu:WP Kobieta