Każdy, kto zdecyduje się na zatrudnienie pomocy domowej bez pośrednictwa agencji, może to zrobić legalnie, nawet jeśli nie prowadzi własnej działalności gospodarczej. Ma do wyboru dwa rodzaje umowy, na podstawie których rozlicza się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i urzędem skarbowym. To, jaka umowa zostanie zawarta, zależy w głównej mierze od charakteru pracy, bo pomoc domowa może być zatrudniania zarówno krótkoterminowo i okazjonalnie, jak i na stałe, w pełnym wymiarze godzin.
Pomoc domowa na umowę o pracę czy na umowę zlecenie?
Więcej obowiązków spoczywa na pracodawcy z tytułu zatrudnienia pomocy domowej na umowę o pracę. Musi zapewnić gosposi takie świadczenia, jak ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenie chorobowe, urlop wypoczynkowy, urlop na żądanie, zasiłek macierzyński, urlop na opiekę nad dzieckiem, a także możliwość wzięcia zwolnienia lekarskiego. Forma umowy zlecenia jest więc przez zatrudniających gosposie domowe wybierana dużo częściej. W przypadku takiej umowy zatrudniający ma obowiązek odprowadzania składek tylko pod warunkiem, że stanowi ona jedyny tytuł do ubezpieczenia. Nie dotyczy to składek na ubezpieczenie chorobowe.
Zadbaj o utrzymanie czystości w domu dzięki bogatej ofercie produktów na WP radarOkazji.
Dlatego w 2018 roku rząd wprowadził nowe typy umowy o pracę, które wiążą zarówno pracodawcę, jak i pracownika mniej niż klasyczny etat, ale dają gwarancję ubezpieczenia zdrowotnego i prawo do wzięcia urlopu. Są to umowa o pracę na czas wykonywania pracy dorywczej, umowa o pracę na czas wykonywania pracy sezonowej (nie dotyczy pomocy domowej, chyba że zatrudnionej w sektorze turystycznym, np. w gospodarstwie agroturystycznym) oraz nieetatowa umowa o pracę. W przypadku nowych form zatrudnienia istnieją ograniczenia dotyczące czasu trwania umowy.
Pomoc domowa – jaki PIT?
Pracodawca legalnie zatrudnionej pomocy domowej ma obowiązek złożenia do urzędu skarbowego (zgodnego ze swoim miejscem zamieszkania) rocznej deklaracji PIT-4R w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym. Do końca lutego musi zaś przekazać gosposi i urzędowi skarbowemu, w którym jest zarejestrowana PIT-11 z imienną informacją na temat dochodów i zaliczek pobranych w okresie ostatnich 12 miesięcy. Pomoc domowa do końca kwietnia ma czas na rozliczenie z fiskusem przez złożenie formularza PIT-37 (zarówno w przypadku umowy o pracę, jak i w przypadku umowy cywilnoprawnej). Jeśli prowadzi własną działalność gospodarczą, wypełnia PIT-36.
Pomoc domowa – jaki podatek?
Po otrzymaniu zatrudnienia pomoc domowa może upoważnić pracodawcę do płacenia tzw. zaliczek na podatek dochodowy. Składa wówczas do urzędu skarbowego PIT-2. Jeśli zaliczki nie pokryją w całości należnego podatku, może zaistnieć konieczność wyrównania różnicy przez podatnika. Zwrot podatku otrzymują osoby, które miały bardzo niskie dochody. Co roku kwota wolna od podatku jest inna. Jeśli zarobki jej nie przekraczają, na konto pracownika wpływa zwrot zaliczek. Do rozliczenia potrzebne jest porównanie progów podatkowych ze swoimi dochodami. W przypadku pomocy domowej podatki wynoszą najczęściej 18% lub 19% (ten drugi dotyczy osób z własną działalnością gospodarczą).
