Przyczyny depresji: geny czy rodzina?

Doświadczenie ciepła i wsparcia w rodzinie może łagodzić genetyczne predyspozycje do depresji u dziecka - wykazali naukowcy z USA. Artykuł na ten temat zamieszcza pismo "Biological Psychiatry".

SZCZĘŚLIWA RODZINA POD JEDNYM DACHEM?

CENA SUKCESU

JAKĄ CHCEMY BYĆ RODZINĄ?

Jak wykazali naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, dorastanie w opiekuńczej, pełnej wsparcia rodzinie obniża ryzyko wystąpienia depresji u dzieci z genetycznymi predyspozycjami do tej choroby. Chodzi tu o dzieci posiadające krótki wariant genu transportera serotoniny (5-HTT), który powiązano z mniejszą odpornością na stres i wyższym ryzykiem zaburzeń nastroju.

Posiadanie tego wariantu zwiększało jednak ryzyko wystąpienia depresji u dzieci, które były wychowywane w rodzinach chłodnych emocjonalnie, nie okazujących wsparcia, często skłóconych, bądź w których dominującym uczuciem była złość.

W najnowszych badaniach prowadzonych przez prof. psychologii Shelley E. Taylor udział wzięło 118 młodych dorosłych osób - kobiet i mężczyzn. Przebadano ich pod kątem występowania objawów depresji oraz zebrano dane na temat wczesnych doświadczeń rodzinnych i aktualnie przeżywanych stresów. Badani musieli m.in. wspominać, jak często w dzieciństwie byli przytulani, czy rodzice okazywali im miłość i inne pozytywne emocje, czy byli w domu znieważani itd.

Do badań genetycznych pobrano próbki śliny pacjentów. Pozwoliło to ocenić, czy dana osoba posiada dwie kopie krótkiej wersji genu 5-HTT, bądź dwie kopie wersji długiej, czy też jedną krótką i jedną długą wersję tego genu.

Okazało się, że posiadanie dwóch kopii krótkiego wariantu genu 5-HTT nie przesądzało o wystąpieniu objawów depresji. Najważniejszą rolę odgrywało tu natomiast współdziałanie warunków środowiskowych z czynnikami genetycznymi. I tak, emocjonalne wsparcie ze strony środowiska - rodziny chroniło przed zachorowaniem na depresję osoby posiadające krótki wariant 5-HTT, ale brak ciepła i miłości w rodzinie zwiększały prawdopodobieństwo depresji u tych osób.

Jak komentuje biorący udział w badaniach Baldwin Way, wyniki te dowodzą "jak ważna dla człowieka jest ciepła, kochająca rodzina". Z kolei zdaniem prof. Taylor, z pracy tej wynika, że "geny nie są naszym przeznaczeniem", środowisko rodzinne może bowiem modyfikować - zaostrzać bądź niwelować nasze genetyczne predyspozycje.

W swoich wcześniejszych badaniach zespół prof. Taylor wykazał m.in., że dzieci, które dorastają w mało opiekuńczych rodzinach, często mają poważne problemy zdrowotne w ciągu życia, jak np. nowotwory, choroby serca, nadciśnienie, cukrzyca, otyłość, depresja, zaburzenia lękowe oraz są bardziej narażone na wczesny zgon. Artykuł na ten temat zamieściło pismo "Psychological Bulletin" z marca 2002 r.(PAP)