Konflikty - czy dobrze je postrzegasz?
Konflikt najczęściej postrzegamy tylko w negatywnych aspektach. Mamy tendencje do widzenia w trudnych spornych sytuacjach jedynie zagrożenia. Wynika to na ogół z błędnych wzorców wychowawczych, mających swoje źródło między innymi w lękach przed silnymi emocjami i nawykach zaprzeczenia im.
Konflikt najczęściej postrzegamy tylko w negatywnych aspektach. Mamy tendencje do widzenia w trudnych spornych sytuacjach jedynie zagrożenia. Wynika to na ogół z błędnych wzorców wychowawczych, mających swoje źródło między innymi w lękach przed nadmiernymi emocjami i nawykach zaprzeczenia im.
Nasze odruchowe reakcje w konfliktach wymykają się spod kontroli. Gdy nie umiemy panować nad emocjami, obroną przed trudnościami, których nawykowo boimy się, są albo atak albo unikanie problemu. Rzadko traktujemy konflikt jako szansę na to, aby dotrzeć do naszych potrzeb, zobaczyć je też u drugiej strony oraz wspólnie poszukać takich rozwiązań, które je zaspokoją. Nie nauczyliśmy się też traktować zdarzeń konfliktowych jako możliwości rozwoju naszych umiejętności zachowania się w sytuacjach kryzysowych i kreatywności.
Stereotypowe postrzeganie konfliktu to myślenie o nim w następujący sposób:
Konflikty są niepożądane, powinno się ich unikać.
Konflikty są złe, destrukcyjne, niszczą relacje.
Powodem konfliktu są błędy ludzi oraz ich złe intencje.
W konflikcie spotyka się winowajca i skrzywdzony, ofiara i sprawca.
W konflikcie albo się wygrywa, albo przegrywa.
Konflikt stanowi zaprzeczenie harmonijnej współpracy.
Ludzie, a szczególnie przywódcy powinni eliminować konflikty za wszelką cenę.
Optymalna efektywność podejmowania wspólnych zadań wymaga likwidacji konfliktu.
Związki międzyludzkie mogą być dobre tylko wtedy, gdy nie dochodzi do konfliktów.
W dobrej rodzinie, instytucji, organizacji, firmie itd. nie ma konfliktów.
Podstawą zaś w nowoczesnym, twórczym podejściu do konfliktów jest przyjęcie hipotezy, iż konflikty, które są integralną częścią naszego życia i nie sposób ich uniknąć, są niepowtarzalną okazją do nauki i rozwoju. Różnice i spory mogą stać się dla wielu ludzi początkiem konstruktywnych zmian w obszarach: lepszego wglądu w siebie i rozumienia innych, poszerzania samoświadomości, poczucia własnych umiejętności w zakresie rozwiązywania problemów i decydowania o własnych sprawach.
Twórcze spojrzenie na konflikt ilustrują następujące myśli:
Konflikty są nieuniknione, są częścią naszego życia, zdarzają się codziennie.
Konflikty mają wiele przyczyn i źródeł – warto je poznawać i uświadamiać sobie.
Konflikty sprawiają, że stajemy się świadomi zaistniałego problemu.
Ludzie mogą kierować własnymi konfliktami tak, aby przyniosły pozytywne efekty.
Konflikty są twórczym wyzwaniem - pokazują, jakie obszary w nas samych i w naszym życiu wymagają zmian.
Konflikty wyzwalają wewnętrzne siły do aktywnego zajmowania się problemami.
Konflikty pozwalają lepiej poznać siebie i innych.
Konflikty pozwalają dotrzeć do głęboko skrywanych i nie ujawnianych potrzeb.
Konflikty pogłębiają więzi, umacniają związki międzyludzkie.
Konflikty ożywiają relacje, sprawiają, że rozmowy stają się żywe i ciekawe.
Konflikty zwiększają samoświadomość i wspomagają rozwój osobowości.
Konflikty dają szansę zobaczenia problemu z perspektywy drugiej strony.
Konflikty pogłębiają zrozumienie problemu i umożliwiają empatię.
Konflikty zwiększają szansę znalezienia nowych, kreatywnych rozwiązań.
Konflikty prowadzą do podejmowania przemyślanych, świadomych decyzji.
Konflikty tworzą przestrzeń dla tworzenia się wspólnej świadomości i moralnej
odpowiedzialności za rozwiązanie problemu przez obydwie strony.
Konflikty przyczyniają się do wzrostu efektywności współpracy ludzi.
Wspólna praca nad konfliktem i doprowadzenie do jego rozwiązania, rozmowy z nastawieniem na słuchanie i poznanie perspektywy drugiej strony dają wiedzę, dzięki której można szukać rozwiązań obopólnie satysfakcjonujących. I choć nie każdy konflikt musi zakończyć się rozwiązaniem, to każdy może być okazją do rozwoju, refleksyjnego uczenia się i dokonywania zmian. Zmiany zaś są motorem postępu.
Alicja Krata - mediator; trener, superwizor; Prezes Zarządu Fundacji MEDIARE: Dialog-Mediacja-Prawo; założycielka Szkoły Miłości, w ramach której prowadzi coaching oraz warsztaty dla osób i par, które chcą budować dobre relacje, dialog i współpracę, tworzyć szczęśliwe związki.
(akr/bb)
